Natural person or human? Some reflexions on the legal subject
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEChoose format
RIS BIB ENDNOTEOsoba fizyczna czy człowiek? Kilka refleksji na temat podmiotu prawa
Publication date: 2016
Principia, 2015, Volume 61-62, pp. 123 - 142
https://doi.org/10.4467/20843887PI.15.007.5536Authors
Osoba fizyczna czy człowiek? Kilka refleksji na temat podmiotu prawa
Natural person or human? Some reflexions on the legal subject
The aim of this text is to challenge the tendency, discernible in legal discourse, to limit the vision of man as a legal subject to the construction of a natural person. As a category of private law, the subjectivity of the natural person cannot reflect the complexity of the relationships in which a man functions in the domain regulated by law or take into account the features that characterise him with regard to law. Hence the author attempts to construct another, more universal, model of human legal personality, which can be reliably applied to the whole of the law.
Keywords: human, natural person, dignity, anthropology, legal personality
Osoba fizyczna czy człowiek? Kilka refleksji na temat podmiotu prawa
Głównym celem rozważań jest podważenie dostrzegalnej w dyskursie prawniczym tendencji do zawężania wizji człowieka jako podmiotu prawa do konstrukcji osoby fizycznej. Jako kategoria prawa prywatnego, podmiotowość osoby fizycznej nie jest w stanie oddać złożoności relacji, w jakich człowiek funkcjonuje w przestrzeni regulowanej prawem oraz uwzględnić cech, które go na gruncie prawa charakteryzują. W tekście staram się więc zrekonstruować inny, bardziej uniwersalny model podmiotowości prawnej człowieka, miarodajny dla całego prawa.
Anzenbacher A. 2003. Wprowadzenie do filozofii. Kraków.
Arendt H. 2012. Korzenie totalitaryzmu. Warszawa.
Barankiewicz T. 2003. Filozoficzne uzasadnienie praw człowieka w kontekście procesu globalizacji, [w] Stelmach J. Filozofia prawa wobec globalizmu. Kraków.
Bioy X. 2013. Le droit a la personnalite juridiąue [w:] Bioy X., Laperson-nalite juridiąue. Touluse.
Blus P. 2012. Godność i idea godności a roszczenia nauki [w:] Podrez E., Stawecki T. (red.). Smulska P. (współpr.). Badania nad embrionami ludzkimi w świetle etyki i prawa. Warszawa.
Bóckenoforde E.-W. 2006. Wizerunek człowieka w świetle dzisiejszego porządku prawnego [w:] Michalski K. (red.). Człowiek w nauce współczesnej. Rozmowy w Castel Gandolfo, Kraków.
Bosek L. 2012. Gwarancje godności ludzkiej i ich wpływ na polskie prawo cywilne. Warszawa.
Breczko A. 2011. Podmiotowość prawna człowieka w warunkach postępu biotechnomedycznego. Białystok.
Broekman J.M. 1993. Droit et anthropologie. Paris-Bruxelles.
Brożek B. 2010. Pojęcie osoby w dyskusjach bioetycznych [w:] Stelmach J. i in. Paradoksy bioetyki prawniczej. Warszawa.
Chauvin T. 2014. Homo iuridicus. Czlowiek jako podmiot prawa publicznego. Warszawa.
Chmaj M. 2002. Godność człowieka jako źródło jego wolności i praw [w:] Chmaj M. i in. Konstytucyjne wolności i prawa w Polsce. Zasady ogólne. Zakamycze.
Complak K. (red.). Godność jako kategoria prawa, Wrocław 2001.
Dmowski S., Rudnicki S. 2011. Komentarz do Kodeksu cywilnego. Księga pierwsza. Część ogólna. Warszawa.
Drafting and Intent. 38. Philadelphia, Pensylvania cyt. za: http://www.vsa-aas.
Gałkowski J.W. 2006. Filozofia a życie publiczne [w:] Hudzik J.P., Woźniak W. Sfera publiczna. Kondycja - przejawy - przemiany. Lublin.
Garlicki L. (red.) 2003. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Warszawa.
Garlicki L. 2012. Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykladu. Warszawa.
Gizbert-Studnicki T. 1992. Język prawny a obraz świata [w:] Skąpska G. (red.) Prawo w zmieniającym się spoleczeństwie. Kraków.
Gołąb R. Problematyka ograniczenia zakresu zdolności prawnej [w:] Podmiotowość cywilnoprawna w polskim prawie. Wybrane zagadnienia, Prawo CCCIY, Wrocław.
Gronowska B., Jasudowicz T., Balcerzak M., Lubiszewski M., Mizerski R. 2010. Prawa człowieka i ich ochrona, Toruń.
Grześkowiak A. (red.) 2009. Prawo karne. Warszawa.
Haeffner G. Wprowadzenie do antropologii filozoficznej. Kraków 2006.
Hauser R., Niewiadomski Z., Wróbel A. (red.) 2012. System prawa administracyjnego. Konstytucyjne podstawy funkcjonowania administracji publicznej. Warszawa.
Hervada J. 2011. Prawo naturalne. Wprowadzenie. Tłum. Dorabialska A. Kraków.
Hóffe O. 2008. O antropologii praw człowieka [w:] Zajadło J. (red.). Antologia tekstów dotyczących praw człowieka. Księga jubileuszowa Rzecznika Praw Obywatelskich. Tom III. Warszawa.
Jan Paweł II, Encyklika Evangelium vitae, http://www.opoka.org.pl/bi-blioteka/W/WP/j an_pawel_ii/ency kliki/e vangelium_ l. html
Kalina-Prasznic U. (red.) 2007. Encyklopedia prawa. Warszawa.
Kloc-Konkołowicz J., Piłaś D. 2012. Godność ludzka i autonomia. Przegląd filozoficzno-literacki, z. 1-2.
Kociucki L. 2006. Pojęcie zdolności do czynności prawnych osób fizycznych - zagadnienia konstrukcyjne [w:] Prawo w XXI wieku. Księga pamiątkowa 50-lecia Instytutu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk. Warszawa.
Lipiec J. 1997. Wolność i podmiotowość człowieka. Kraków.
Mazurek F.J. 2001. Godność osoby ludzkiej podstawą praw człowieka. Wrocław.
Merecki J. 2001. Robert Spaemann i współczesny spór o osobę [w:] Spaemann R. Osoby. O różnicy między czymś a kimś. Warszawa.
Morsink J., 1999. The Universal Declaration ofHuman Rights: Origins.
Nowak E. 2008. Cern K. M.. Ethos w życiu publicznym. Warszawa.
org/uploads/media/Archives_et_Droits_Humains_VSA_VI.pdf.
Osiatyński W. 2011. Prawa człowieka i ich granice. Kraków.
Piasecki K. 2009. Wstęp do nauki prawa cywilnego. Warszawa.
Plessner H. 2004. Zadanie antropologii filozoficznej, [w:] Czerniak S., Rolewski J. (red.). Antropologia filozoficzna. Studia z filozofii niemieckiej. T. 4. Toruń.
Plessner H. 1988. Pytanie o conditio humana. Tłum. Łukasiewicz M. [w] Plessner H. Pytanie o conditio humana. Wybór pism. Warszawa.
Potępa M. 2003. Spór o podmiot w filozofii współczesnej. Husserl - Heidegger - Gadamer - Jaspers. Warszawa.
Radwański Z. 2009. Prawo cywilne - część ogólna. Warszawa.
Redelbach A. 2001. Natura praw człowieka. Strasburskie standardy ich ochrony. Toruń.
Safjan M. (red.) 2012. System prawa prywatnego. Prawo cywilne - część ogólna. Warszawa.
Scheler M. 1987. Pisma z antropologii filozoficznej i teorii wiedzy. Tłum. Czerniak S., Węgrzecki A. Warszawa.
Sierakowska E. 1991. Prawo do podmiotowości prawnej [w:] Wieruszewski R. (red.). Prawa człowieka. Model prawny. Wrocław - Warszawa - Kraków.
Skowron B., Filozoficzny projekt podmiotowości. Analiza fenomenologiczno-ontologiczna, http://www.math.uni.wroc.pl/~sl605717pod.pdf
Spaemann R. 2001. Osoby. O różnicy między czymś a kimś. Warszawa.
Stelmachowski A. 1984. Wstęp do teorii prawa cywilnego. Warszawa. Wielka Encyklopedia Prawa. 2000. Białystok - Warszawa.
Wojtyła K. 2011. Podmiotowość i „to, co nieredukowalne" w człowieku [w:] Wojtyła K. Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne. Lublin.
Wojtyła K. 2011. Slowo końcowe po dyskusji nad „Osobą i czynem" [w:] Wojtyła K. Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne. Lublin.
Zajadło J. 1989. Godność jednostki w aktach międzynarodowej ochrony praw człowieka. RPEiS, z. 2.
Information: Principia, 2015, Volume 61-62, pp. 123 - 142
Article type: Original article
Titles:
Osoba fizyczna czy człowiek? Kilka refleksji na temat podmiotu prawa
Natural person or human? Some reflexions on the legal subject
Faculty of Law and Administration Warsaw Uniwersity, Krakowskie Przedmieście 26/28, Street 00-927 Warsaw, Poland
Published at: 2016
Article status: Open
Licence: None
Percentage share of authors:
Article corrections:
-Publication languages:
PolishView count: 4085
Number of downloads: 7387