FAQ

Żydzi w miastach ziemi sanockiej pod koniec XVIII wieku – liczebność, rozmieszczenie, pozycja społeczno-prawna

Publication date: 2023

History Notebooks, 2023, Issue 150 (3), pp. 431 - 454

https://doi.org/10.4467/20844069PH.23.025.18530

Authors

Krzysztof Ślusarek
Jagiellonian University in Kraków, Gołębia 24, 31-007 Kraków, Poland
https://orcid.org/0000-0003-2387-649X Orcid
All publications →

Titles

Żydzi w miastach ziemi sanockiej pod koniec XVIII wieku – liczebność, rozmieszczenie, pozycja społeczno-prawna

Abstract

The article discusses the number, distribution, social status and legal position of the Jewish population living in the towns of Sanok region at the end of the 18th century. The basis of considerations were military censuses from 1772–1799 and descriptions of cities from 1789. Most Jews were in Lesko, Dobromil, Dynów, Rymanów, Baligród and Ustrzyki. Almost 3/4 of the total number of Jews living in all the cities of the Sanok region were concentrated in these cities. There was also a very high percentage of Jews in relation to the population of these cities, ranging from 30 to 50%. The social and legal status of Jews from the cities of Sanok region was the same as in the whole of Galicia. They had personal freedom, but were subject to numerous restrictions, including not being allowed to hold municipal offices. With a few exceptions, they were required to pay rent on their homes.

References

Archiwum Narodowe w Krakowie; Teki Antoniego Schneidra, sygn. 1839

Tsentralʹnyĭ Derzhavnyĭ Istorychnyĭ Arkhiv Ukraїny u Lʹvovi [Centralne Państwowe Archiwum Historyczne Ukrainy we Lwowie (TsDIAL)]; Fond 146, Namiestnictwo Galicyjskie, op. 18, spr. 3083, 3097, 3101, 3170, 3171, 3183, 3190, 3222, 3291, 3298, 3338, 3369, 3430, 3441, 3470

Lʹvivsʹka natsionalʹna naukova biblioteka Ukraїny imeni V. Stefanyka [Lwowska Naukowa Narodowa Biblioteka im. W. Stefanyka (LNNB)]; Fond 59, Teki Kozłowskiego, 233/67

Lʹvivsʹka natsionalʹna naukova biblioteka Ukraїny imeni V. Stefanyka [Lwowska Naukowa Narodowa Biblioteka im. W. Stefanyka (LNNB)]; Fond 141, Rękopisy Aleksandra Czołowskiego, op. 1, spr. 2344, 2351

Carte nouvelle des Royaumes dr Galizie et Lodomerie avec le district de Bukowine, a Augsbourg ches Tobie Conrad Lotter [ok. 1780].

Carte nouvelle des Royaumes dr Galizie et Lodomerie avec le district de Bukowine, a Augsbourg ches Tobie Conrad Lotter [ok. 1782].

Continuatio edictorum, mandatorum et universalium in regnis Galiciae et Lodomeriae a die 1 Januarii ad ultimum Decembris Anno 1783, Leopoli [1873].

Koenigreich Galizien und Lodomerien hrsg. im Jahre 1790 von [Joseph] Liesganig. Nach den vorzüglichsten neuern Hülfsquellen vermehrt und verbessert von dem k.k. oest. Generalquartiermeisterstabe im Jahre 1824.

Konskrypcyjny spis ludności Galicji z 1773 roku, wyd. i wstęp K. Ślusarek, „Studia Historyczne”, R. XLVII, 2004, z. 3–4 (187–188), s. 385–388.

Balzer O., Historia ustroju Austrii w zarysie, Lwów 1899.

Bobińska C., Polskie zakupieństwo a francuska censive, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 1992, t. 46, s. 49–56.

Dąbkowski P., Prawo prywatne polskie, t. II, Lwów 1911.

Goldberg J., Społeczność żydowska w szlacheckim miasteczku, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego” 1966, nr 59, s. 3–28.

Goldberg J., Żydzi w społeczeństwie, gospodarce i kulturze Rzeczypospolitej szlacheckiej, Kraków 2012.

Grodziski S., Historia ustroju społeczno-politycznego Galicji 1772–1848, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1971.

Jewuła Ł., Miejsce Żydów w przestrzeni społecznej miast Galicji na przełomie XVIII i XIX wieku (na przykładzie cyrkułów brzeżańskiego, stanisławowskiego, tarnopolskiego, za- leszczyckiego i złoczowskiego) [w:] Miasta i miasteczka wschodniej części Galicji pod koniec XVIII wieku, t. I: Władza i społeczeństwo, red. T. Kargol, B. Petryszak, K. Ślusarek, Kraków–Lwów 2020, s. 119–160.

Kaźmierczyk A., Żydzi w dobrach prywatnych w świetle sądowniczej i administracyjnej praktyki dóbr magnackich w wiekach XVI–XVIII, Kraków 2002.

Kaźmierczyk A., Żydzi w miastach prywatnych. Wybrane aspekty, „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych” 2016, t. XXVII (specjalny), s. 357–378.

Motylewicz J., Miasta ziemi przemyskiej i sanockiej w drugiej połowie XVII i XVIII wieku, Przemyśl–Rzeszów 1993.

Motylewicz J., Żydzi w miastach ziemi przemyskiej i sanockiej w drugiej połowie XVII i w XVIII wieku [w:] Żydzi w Małopolsce, red. F. K i r y k, Przemyśl 1991.

Opas T., Sanok w okresie przedautonomicznym [w:] Sanok. Dzieje miasta, red. F. K i r y k, Kraków 1995, s. 285–346.

Opas T., Własność w miastach Galicji w XIX wieku [w:] Galicja i jej dziedzictwo, t. 2: Społeczeństwo i gospodarka, red. J. Chłopeck i, H. Madurowicz -Urbańsk a, Rzeszów 1995, s. 183–200.

Rosman M., Żydzi pańscy. Stosunki magnacko-żydowskie w Rzeczypospolitej XVIII wieku,Warszawa 2005.

Ślusarek K., Drobna szlachta w Galicji 1772–1848, wyd. 2 (zmienione), Jędrzejów–Kraków 2011.

Ślusarek K., Materiały podatkowe jako źródło do dziejów miast galicyjskich w czasach józefińskich [w:] Galicyjskie miasta i miasteczka w epoce zmian społeczno-politycznych w Europie Środkowo-Wschodniej w XVIII–XIX wieku, red. T. Kargol, B. Petryszak, K. Ślusarek, Kraków–Lwów 2018, s. 269–287.

Information

Information: History Notebooks, 2023, Issue 150 (3), pp. 431 - 454

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Żydzi w miastach ziemi sanockiej pod koniec XVIII wieku – liczebność, rozmieszczenie, pozycja społeczno-prawna

English:
Jews in the cities of the Sanok region at the end of the 18th century – number, distribution, social and legal status

Authors

https://orcid.org/0000-0003-2387-649X

Krzysztof Ślusarek
Jagiellonian University in Kraków, Gołębia 24, 31-007 Kraków, Poland
https://orcid.org/0000-0003-2387-649X Orcid
All publications →

Jagiellonian University in Kraków, Gołębia 24, 31-007 Kraków, Poland

Published at: 2023

Article status: Open

Licence: CC BY  licence icon

Article financing:

Niniejszy artykuł jest rezultatem badań wykonanych przy wsparciu finansowym Priorytetowego Obszaru Badawczego Heritage w ramach Programu Strategicznego Inicjatywa Doskonałości w Uniwersytecie Jagiellońskim.

Percentage share of authors:

Krzysztof Ślusarek (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish