FAQ

Powstanie krakowskiej Wyższej Szkoły Pedagogicznej i próba jej przyłączenia do Uniwersytetu Jagiellońskiego w 1956 roku

Publication date: 31.03.2020

History Notebooks, 2020, Issue 147 (1), pp. 167 - 184

https://doi.org/10.4467/20844069PH.20.008.12462

Authors

Wanda Łuczak
University of Agriculture in Krakow
, Poland
https://orcid.org/0000-0002-7302-0155 Orcid
Contact with author
All publications →

Titles

Powstanie krakowskiej Wyższej Szkoły Pedagogicznej i próba jej przyłączenia do Uniwersytetu Jagiellońskiego w 1956 roku

Abstract

Establishment of the National Higher Teacher Training College (WSP) and an attempt to merge it with the Jagiellonian University in 1956

After the Second World War, the Jagiellonian University lost its autonomy and the state authorities destroyed its structures by separating the departments and creating new universities out of them. Independently, in 1946, the National Higher Teacher Training College in Krakow was established. In 1954, it received the right to run a master’s course. The quality of education in WSP was assessed negatively by the Jagiellonian University. In turn, the WSP authoritiesclaimed that their school provided better training for future teachers. At the beginning of the 1950s, some reservations were voiced as to the grounds for the existence of higher teacher training schools due to overlaps with the university curriculum. In 1956, the state authorities decided to close some of these colleges. WSP was to be merged with the Jagiellonian University. A meeting was organized at the Jagiellonian University in April 1956, where representatives of the Ministry of Higher Education, the Jagiellonian University and WSP discussed the merger. However, the meeting didn’t yield the expected results due to the firm objection on the part of WSP. The opportunity to strengthen the Jagiellonian University’s position by merging with WSP was ultimately lost.

References

Archiwa

Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego

Archiwum Uniwersytetu Pedagogicznego

Protokoły z posiedzeń Senatu WSP, t. 1.

Zjazdy i konferencje 1948–1961. t. 122/61.

Archiwum Narodowe w Krakowie

KU PZPR przy WSP w Krakowie, sygn. 29/2435/25, 29/2435/77

Akty prawne

Dekret Rady Ministrów z dnia 28 X 1947 r. o organizacji nauki i szkolnictwa wyższego (Dz.U. 1947, nr 66, poz. 415).

Ustawa z dnia 15 XII 1951 r. o szkolnictwie wyższym i pracownikach nauki (Dz.U. 1952, nr 6, poz. 38).

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 X 1949 r. w sprawie założenia akademii lekarskich w Warszawie, Krakowie, Poznaniu, Lublinie, Łodzi i Wrocławiu (Dz.U. 1949, nr 58, poz. 450).

Artykuły prasowe

Absolwenci uniwersytetów – nauczycielami szkół średnich, „Życie Szkoły Wyższej” 1956, nr 2, s. 77–78.

Problem WSP i uniwersytetów, „Głos Nauczycielski”, 1 IV 1956, nr 14, s. 1.

Szkolnictwo wyższe u progu planu 5-letniego, „Życie Szkoły Wyższej” 1956, nr 2, s. 7.

Wroczyński R., Uniwersytet czy wyższe szkoły pedagogiczne, „Życie Szkoły Wyższej” 1956, nr 3, s. 42–46.

„Głos Nauczycielski”, 11 III 1956, nr 11.

„Życie Szkoły Wyższej” 1955, nr 12.

Relacje

Relacja A. Kozaneckiego w zbiorach W.Ł.

Opracowania

Banach A.K., Dybiec J., Stopka K., Dzieje Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2000.

Baranowski B., Baranowski K., Trudne lata Uniwersytetu Łódzkiego (1949–1956), Łódź 1990.

Baścik S., Zygmunt Mysłakowski (1890–1971), „Nowa Szkoła” 1972, nr 1.

Chodakowska J., Rozwój szkolnictwa wyższego w Polsce Ludowej w latach 1944–1951, Wrocław 1981.

Danek W., Zagadnienie kształcenia nauczycieli w świetle nowych tendencji oświatowych, „Rocznik Naukowo-Dydaktyczny WSP w Krakowie” 1957, z. 6.

Dutkowa R., Studium Pedagogiczne UJ 1921–1952, „Przegląd Historyczno-Oświatowy”, R. XI, 1968, nr 4.

Dziesięciolecie Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie 1946–1956, red. W. Danek, Kraków 1957.

Grzybowski R., Geneza wyższych szkół pedagogicznych i ich rozwój organizacyjny w latach 1946–1949, „Biuletyn Historii Wychowania” 2000, nr 1–2.

Grzybowski R., Wyższe szkoły pedagogiczne w Polsce w latach 1946–1956, Toruń 2010.

Grzybowski S., Wspomnienia, Kraków 1999.

Hübner P., Polityka naukowa w Polsce w latach 1944–1953. Geneza systemu, Wrocław 1992.

Historia nauki polskiej, t. X, 1944–1989, cz. 1: Warunki rozwoju nauki polskiej, państwo i społeczeństwo, cz. 2: Instytucje, cz. 3: Idee i praktyka, red. L. Zasztowt, J. Schiller-Walicka, Warszawa 2015.

Jarowiecki J., Kształcenie nauczycieli w wyższych szkołach pedagogicznych, Warszawa–Kraków 1967.

Kałuski S., W sprawie systemu kształcenia nauczycieli szkół średnich, „Życie Szkoły Wyższej” 1956, nr 1.

Krasiewicz B., Odbudowa szkolnictwa wyższego w Polsce Ludowej w latach 1944–1948, Wrocław 1976.

Kronika Uniwersytetu Jagiellońskiego za lata akademickie 1945/1946–1955/1956, Kraków 1971.

Łuczak W., Między autonomią a zależnością. Przygotowania do obchodów jubileuszu 600-lecia Uniwersytetu Jagiellońskiego, praca doktorska obroniona na Wydziale Historycznym UJ w 2017 r., Kraków 2017.

Michalski G., Udział Zygmunta Mysłakowskiego w reorientacji ideowo-programowej ZNP w pierwszych latach po II wojnie światowej [w:] Oświata, wychowanie, kultura fizyczna w rzeczywistości społeczno-politycznej Polski Ludowej (1945–1989), red. R. Grzybowski, Toruń 2004.

Oświata, wychowanie, kultura fizyczna w rzeczywistości społeczno-politycznej Polski Ludowej (1945–1989), red. R. Grzybowski, Toruń 2004.

Państwowe Pedagogium i Szkoła Ćwiczeń w Krakowie. Z tradycji kształcenia nauczycieli, oprac. J. Krukowski, B. Morawska-Nowak, Kraków 2011.

Politechnika Warszawska, red. K. Kolbiński, Warszawa 1965.

Polski Słownik Biograficzny, t. XIX, red. E. Rostworowski, Wrocław [etc.] 1974.

Rozmowy jubileuszowe, Kraków 2011.

Rutkowski T.P., Nauki historyczne w Polsce 1944–1970. Zagadnienia polityczne i organizacyjne, Warszawa 2007.

Serczyk J., Uniwersytety polskie w latach stalinizmu (esej wspomnieniowy), „Czasy Nowożytne” 1999, t. VI.

Szaniawski I., Zygmunt Mysłakowski 1890–1971, „Ruch Pedagogiczny”, R. 46, 1972, nr 2.

Sześćsetlecie medycyny krakowskiej. W sześćsetlecie Uniwersytetu Jagiellońskiego, t. 2: Historia katedr, red. nauk. L. Tochowicz [et al.], Kraków 1964.

Szłapczyński J.K., Zarząd szkołą wyższą w Polsce Ludowej, Warszawa 1968.

Tabaka Z., Z dziejów Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie (1946–1961) [w:] Kształcenie nauczycieli w Wyższej Szkole Pedagogicznej (Konferencja naukowa ku uczczeniu 15-lecia Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie 1946–1961), red. W. Gałecki, Kraków 1962.

Tymowski J., Organizacja szkolnictwa wyższego w Polsce, Warszawa 1980.

Wiloch T., Radziecki system oświatowo-wychowawczy, Warszawa 1962.

Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Krakowie w pierwszym piętnastoleciu rozwoju 1946–1961, red. M. Tyrowicz [et al.], Kraków 1965.

Information

Information: History Notebooks, 2020, Issue 147 (1), pp. 167 - 184

Article type: Original article

Titles:

Polish:
Powstanie krakowskiej Wyższej Szkoły Pedagogicznej i próba jej przyłączenia do Uniwersytetu Jagiellońskiego w 1956 roku
English:

Establishment of the National Higher Teacher Training College (WSP) and an attempt to merge it with the Jagiellonian University in 1956

Authors

https://orcid.org/0000-0002-7302-0155

Wanda Łuczak
University of Agriculture in Krakow
, Poland
https://orcid.org/0000-0002-7302-0155 Orcid
Contact with author
All publications →

University of Agriculture in Krakow
Poland

Published at: 31.03.2020

Article status: Open

Licence: CC BY-NC-ND  licence icon

Percentage share of authors:

Wanda Łuczak (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish