The question of identity among the Ruthenian political elites in Galicia
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEChoose format
RIS BIB ENDNOTEKwestia tożsamości wśród ruskich elit politycznych w Galicji
Publication date: 05.04.2017
History Notebooks, 2017, Issue 144 (2), pp. 255 - 275
https://doi.org/10.4467/20844069PH.17.014.6257Authors
Kwestia tożsamości wśród ruskich elit politycznych w Galicji
The question of identity among the Ruthenian political elites in Galicia
The article refers to the necessity of a scientific understanding of the concept of “political elites” in relation to the Ukrainian movement in Galicia in the 19th century. The author considers the concepts of identity which existed among the Ruthenian-Ukrainian elites in Austrian Galicia. These were: Austrophilism, Polonophilism, Russophilism and Ukrainophilism. The author argues that the only coherent criterion for determining the Galician-Ruthenian elites was the ability of certain groups and individuals to conceptualize the dimension of nationality, and also to deploy activities on behalf of the national community. The creation of the Galician-Ruthenian elites was a part of the wider modernization processes experienced by the Galician Ruthenians. These elites were forced to solve not only questions of national identity, but also ideological dilemmas that had arisen on the verge of tradition and innovation, conservatism and democracy. Therefore, the formation of Ruthenian political elites was related not only to the support of the existing environments’ influence on the government and society, but also to designing completely new units of public activity. The representatives of the new intelligentsia became the main figures in these cells, which consisted mainly of the clergy, peasants and unrich tradesmen.
I. Źródła
1. Źródła archiwalne
Tsentralʹnyĭ derzhavnyĭ istorychnyĭ arkhiv Ukraїny – m. Lʹviv:
f. 196: Politychne tovarystvo „Rusʹka rada”, op. 1, spr. 18, ark. 1–4 (Memoriał pt. Mysli dlia soglasnogo postupovania galitskikh" Rusinov" v" dělakh" svoikh" narodnykh", 28 XII 1870).
2. Źródła drukowane
Podoliński B., Słowo przestrogi [1848 r.], vyd. F. Stebliĭ, „Zapysky Naukovoho tovarystva imeni Shevchenka” (Lʹviv) 1994, t. 228: Pratsi Istorychno-filosofsʹkoї sektsiї, s. 444–462.
[Barvinsʹkiĭ V.], Vʺ stolětnû rokoviny vstuplenia na avstriĭskiĭ prestolʺ tsěsaria Iosyfa II (1780–1880). Ôtchitʺ Volodymira Barvěnʹskogo, vyholoshenyĭ na vecherě dnia 17 (29) listopada 1880, Lʹviv 1880.
3. Prasa
[I. Naumovich] Odinʺ ymenemʺ mnohikhʺ, Otʺ Lʹvova. Pohliadʺ vʺ buduchnostʹ, „Slovo” 1866, nr 59 z 27 VII (8 VIII).
Ôtozva do ruskogo narodu [10 V 1848], „Zoria Galitska” 1848, nr 1 z 15 V.
II. Opracowania
Adamski Ł., Nacjonalista postępowy. Mychajło Hruszewski i jego poglądy na Polskę i Polaków, Warszawa 2011.
Arkusha O., „Nova era” [w:] Entsyklopediia istoriї Ukraїny, t. 7, Kyїv 2010, s. 427–430
Arkusha O., Mudryĭ M., Rusofilʹstvo v Halychyni v seredyni ХІХ – na pochatku ХХ st. Heneza, etapy rozvytku, svitohliad, „Visnyk Lʹvivsʹkoho universytetu. Seriia istorychna” 1999, vyp. 34, s. 231–268.
Arkusza O., Ukraińskie przedstawicielstwo w sejmie galicyjskim [w:] Ukraińskie tradycje parlamentarne, XIX–XXI wiek, red. J. Moklak, Kraków 2006, s. 13–57.
Binder H., Ukraińskie przedstawicielstwo w austriackiej Izbie Posłów, 1879–1918 [w:] Ukraińskie tradycje parlamentarne, XIX–XXI wiek, red. J. Moklak, Kraków 2006, s. 127–162.
Chornovol I., 199 deputativ Halytsʹkoho seĭmu, Lʹviv 2010.
Chornovol I., Polʹsʹko-ukraїnsʹka uhoda 1890–1894 rr., Lʹviv 2000.
Haĭndlʹ V., Modernizatsiia ta teoriї modernizatsiї. Pryklad habsburzʹkoї biurokratiї, „Ukraїna moderna” 1996, ch. 1, s. 89–100.
Himka J.-P., Religion and Nationality in Western Ukraine. The Greek Catholic Church and the Ruthenian National Movement in Galicia 1867–1900, Montreal–Kingston–London–Ithaca 1999.
Himka J.-P., The Construction of Nationality in Galician Rus’. Icarian Flights in Almost All Directions [w:] Intellectuals and the Articulation of the Nation, ed. by R.G. Suny, M.D. Kennedy, Ann Arbor (Mich.) 1999, s. 109–164.
Hrytsak Ia., Ukraїnsʹke natsionalʹne vidrodzhennia v Halychyni XIX – pochatku XX st. Porivnyalʹnyĭ analiz sotsialʹnoho skladu patriotychnykh hrup, „Krakowskie Zeszyty Ukrainoznawcze” 1996–1997, t. 5–6, s. 277–285.
Ianyshyn B., Ukraїnsʹka misʹka politychna elita v Halychyni ta narodovsʹkyĭ rukh ostannʹoї tretyny ХІХ st. Stanovlennia ta instytutsiynyĭ rozvytok, Kyїv 2008.
Kasʹianov H., Teoriї natsiї ta natsionalizmu, Kyїv 1999.
Khymka I., „Apolohiia” Mykhaĭla Malynovsʹkoho. Do istoriї kryzy u hreko-katolytsʹkiĭ tserkvi 1882 roku i kharakterystyky pohliadiv „sviatoiurtsiv”, „Zapysky Naukovoho tovarystva imeni Shevchenka” 1993, t. 225: Pratsi Istorychno-filosofsʹkoї sektsiї, s. 365–392.
Kozik J., Między reakcją a rewolucją. Studia z dziejów ukraińskiego ruchu narodowego w Galicji w latach 1848–1849, Warszawa–Kraków 1975.
Kozik J., Ukraiński ruch narodowy w Galicji w latach 1830–1848, Kraków 1973.
Kyrychuk O., Lʹvivsʹkyĭ Stavropihiĭsʹkyĭ instytut u hromadsʹkomu zhytti Halychyny druhoї polovyny XIX – pochatku XX st., Lʹviv 2001.
Lekhniuk R., Ukraїnsʹki konservatyvni seredovyshcha v ideĭnomu prostori Lʹvova pochatku XX stolittia [w:] Lʹviv. Misto – suspilʹstvo – kulʹtura. Zb. nauk. pratsʹ, t. 10: Lʹviv/Lwów/Lemberg iak misʹki prostory. Uiavlenniia, dosvidy, praktyky, za red. O. Arkusha, O. Vinnychenko, M. Mudryĭ, ch. 1, Lʹviv 2016, s. 310–345.
Lysiak-Rudnytsʹkyĭ I., Ukraїntsi v Halychyni pid avstriĭsʹkym panuvanniam [w:] I. Lysiak-Rudnytsʹkyĭ, Istorychni ese, uporiad. Ia. Hrytsak, t. 1, Kyїv 1994, s. 413–450.
Maciak D., Próba porozumienia polsko-ukraińskiego w Galicji w latach 1888–1895, Warszawa 2006.
Moklak J., Hałyczyna contra Galicja. Ukraińskie szkolnictwo średnie i wyższe w debatach Sejmu Krajowego galicyjskiego 1907–1914, Kraków 2013.
Moklak J., W walce o tożsamość Ukraińców. Zagadnienia języka wykładowego w szkołach ludowych i średnich w pracach galicyjskiego Sejmu Krajowego 1866–1892, Kraków 2004.
Monolatiĭ I., Inshi svoї. Politychna uchastʹ etnichnykh aktoriv piznʹohabsburzʹkykh Halychyny i Bukovyny, Ivano-Frankivsʹk 2012.
Monolatiĭ I., Razom, ale maĭzhe okremo. Vzaiemodiia etnopolitychnykh aktoriv na zakhidnoukraїnsʹkykh zemliakh u 1867–1914 rr., Ivano-Frankivsʹk 2010.
Mudryĭ M., Avstrorusynstvo v Halychyni. Sproba okreslennia problemy, „Visnyk Lʹvivsʹkoho universytetu. Seriia istorychna” 2000, vyp. 35–36, s. 571–604.
Mudryĭ M., Ideolohiia chy svitohliad? Do pytannia pro teoretychni zasady Rusʹkoho Soboru 1848 roku, „Visnyk Lʹvivsʹkoho universytetu. Seriia istorychna” 2009, vyp. 44, s. 75–106.
Mudryj M., Formacja gente Rutheni, natione Poloni w XIX-wiecznej Galicji a pojęcie ojczyzny [w:] Formuły patriotyzmu w Europie Wschodniej i Środkowej od nowożytności do współczesności, red. A. Nowak, A.A. Zięba, Kraków 2009, s. 285–298.
Nabywaniec S., Antoni Angełłowicz i Michał Lewicki, pierwsi greckokatoliccy metropolici halicko-lwowscy, „Resovia sacra. Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej” (Rzeszów) 1996, t. 3, s. 139–157.
Orlevych I., Stavropihiĭsʹkyĭ instytut u Lʹvovi (kinetsʹ XVIII – 60-i rr. ХІХ st.), Lʹviv 2001 [2-he vyd.].
Osadczy W., Święta Ruś. Rozwój i oddziaływanie idei prawosławia w Galicji, Lublin 2007.
Pakholkiv S., Ukraїnsʹka inteligentsiia u Habsburzʹkiĭ Halychyni. Osvichena verstva y emansypatsiia natsiї, Lʹviv 2014.
Pijaj S., Posłowie ruscy w parlamencie wiedeńskim [w:] Ukraińskie tradycje parlamentarne, XIX–XXI wiek, red. J. Moklak, Kraków 2006, s. 95–126.
Plokhiĭ S., Velykyĭ peredil. Nezvychaĭna istoriia Mykhaĭla Hrushevsʹkoho, Kyїv 2011.
Raĭkivsʹkyĭ I., Ideia ukraїnsʹkoї natsionalʹnoї iednosti v hromadsʹkomu zhytti Halychyny XIX stolittia, Ivano-Frankivsʹk 2012.
Siromsʹka H., Narodnyĭ Dim u Lʹvovi: vid starorusynstva do rusofilʹstva (seredyna XIX – pochatok XX st.), Lʹviv 2014.
Sroka Ł.T., Rada Miejska we Lwowie w okresie autonomii galicyjskiej 1870–1914. Studium o elicie władzy, Kraków 2012.
Sukhyĭ O., Vid rusofilʹstva do moskvofilʹstva (rosiĭsʹkyĭ chynnyk u hromadsʹkiĭ dumtsi ta suspilʹno-politychnomu zhytti halytsʹkykh ukraїntsiv u XIX stolitti), Lʹviv 2003.
Świątek A., Gente Rutheni, natione Poloni. Z dziejów Rusinów narodowości polskiej w Galicji, Kraków 2014.
Telʹvak V., Pedych V., Lʹvivsʹka istorychna shkola Mykhaĭla Hrushevsʹkoho, Lʹviv 2016.
[Terletsʹkyĭ O.], Halytsʹko-rusʹke pysʹmenstvo 1848–1865 rr. na tlї` tohochasnykh suspilʹno-polїtychnykh zmahanʹ halytsʹko-rusʹkoї intelїgentsiї. Nedokinchena pratsia D-ra Ostapa Terletsʹkoho, perednie slovo I. Franko, Lʹviv 1903.
Tomczyk R., Galicyjska Rusko-Ukraińska Partia Radykalna w latach 1890–1914, Szczecin 2007.
Turiĭ O., Hreko-katolytsʹka Tserkva i revoliutsiia 1848–1849 rr. u Halychyni [w:] Rok 1848. Wiosna Ludów w Galicji, red. W. Wic, Kraków 1999, s. 72–91.
Vendland A.V., Rusofily Halychyny. Ukraїnsʹki konservatory mizh Avstriieiu ta Rosiieiu, 1848–1915, per. z nim. Kh. Nazarkevych, nauk. red. M. Mudryĭ, Lʹviv 2015.
Wołczański J. ks., Wydział Teologiczny Uniwersytetu Lwowskiego w latach 1661–1939 [w:] Universitati Leopoliensi. Trecentesimum quinquagesimum anniversarium suae fundationis celebranti. In memoriam, red. W. Lohman, Kraków 2011, s. 77–144.
Wójtowicz-Huber B., „Ojcowie narodu”. Duchowieństwo greckokatolickie w ruchu narodowym Rusinów galicyjskich (1867–1918), Warszawa 2008.
Zubrytsʹkyĭ M., Prychynky do istoriї rusʹkoho dukhovenstva v Halychynї vid 1820–1853 r. [w:] M. Zubrytsʹkyĭ, Zibrani tvory i materialy u 3 t., vidp. red. F. Sysyn, t. 1: Naukovi pratsi, Lʹviv 2013, s. 516–541.
Information: History Notebooks, 2017, Issue 144 (2), pp. 255 - 275
Article type: Original article
Titles:
Kwestia tożsamości wśród ruskich elit politycznych w Galicji
The question of identity among the Ruthenian political elites in Galicia
Ivan Franko National University of Lviv
Published at: 05.04.2017
Article status: Open
Licence: CC BY-NC-ND
Percentage share of authors:
Article corrections:
-Publication languages:
PolishView count: 2161
Number of downloads: 1851