Long-distance night trains in the Polish space – a historical outline and perspectives for development
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEChoose format
RIS BIB ENDNOTENocne pociągi dalekobieżne w przestrzeni Polski – zarys historyczny i perspektywy rozwoju
Publication date: 17.03.2020
Geographical Studies, 2020, Issue 160, pp. 53 - 73
https://doi.org/10.4467/20833113PG.20.003.12261Authors
Nocne pociągi dalekobieżne w przestrzeni Polski – zarys historyczny i perspektywy rozwoju
Long-distance night trains in the Polish space – a historical outline and perspectives for development
The passenger rail transport in Poland lets us travel between regions faster every year. But in the first years of the twenty-first century the only way to travel from, for example, the Tatra Mountains to the Baltic coast, was travelling by night train. They were run on long, cross-city routes. Despite a long time of journey, they were still popular, especially in tourism. As a result of investments in Polish railways, the number of fast daily trains has significantly increased, taking some potential passengers of the night trains. On the other hand, there are still some regions located on the peripheries, which demand night trains to have long-distance connections with other Polish regions. The future of those trains in Poland is not clear. Recently a trend of internationalization of night trains has been observed. For example, in the summer of 2020 new night trains connecting Czechia and Polish Baltic resorts are planned to be run. The topic of the future of night trains in Poland, compared to the past, should be well deliberated and planned to maintain high efficiency of rail transport. The aim of this paper is to discuss the past and the potential future of night trains in Poland. Furthermore an author`s formula estimating the demand in trains is presented in order to define the efficiency of night trains compared to the day trains.
Keywords: night trains, rail transport, Polish State Railways
Zarys treści:
Pociągi dalekobieżne w Polsce z roku na rok pozwalają na coraz szybsze podróże międzyregionalne. W pierwszych latach XXI w. jedynym sposobem sprawnego dojazdu np. z Tatr na polskie wybrzeże była jazda nocnym pociągiem. Takie połączenia w Polsce obsługiwały bardzo długie trasy przebiegające nieraz przez cały kraj. Przez lata pasażerowie chętnie wybierali je jako efektywny środek transportu w podróżach turystycznych. Dzięki inwestycjom infrastrukturalnym wzrosła jednak liczba szybkich, dziennych pociągów, które przejęły część potencjalnych pasażerów połączeń nocnych. Z drugiej strony peryferyjnie położone regiony wciąż potrzebują nocnych połączeń zapewniających skomunikowanie z innymi regionami Polski. Przyszłość tego typu pociągów nie jest jednak jasna. Pojawia się nowy trend, jakim jest umiędzynarodawianie pociągów nocnych, m.in. poprzez nowe połączenia z Czech pozwalające dojechać nocą do polskich kurortów nadmorskich. Istotne jest więc, by kierunki rozwoju nocnych połączeń kolejowych w Polsce były dobrze przemyślane i zaplanowane tak, aby ten rodzaj transportu mógł wciąż być konkurencyjny i efektywny. Ogólnym celem tej pracy jest przedstawienie rysu historycznego oraz wizji przyszłości nocnych połączeń kolejowych w Polsce. Ponadto w artykule zaproponowany został autorski wskaźnik PP określający wielkość potoków pasażerskich w danych pociągach i pozwalający m.in. na określenie efektywności nocnych połączeń kolejowych w porównaniu z połączeniami dziennymi.
Bocheński T., 2018, Badania dostępności transportowej ze szczególnym uwzględnieniem kolei, [w:] S. Sitek (red.), „Stare i nowe” problemy badawcze w geografii społeczno-ekonomicznej, 8, Polskie Towarzystwo Geograficzne, Oddział Katowicki, Uniwersytet Śląski, Wydział Nauk o Ziemi, Sosnowiec, 103–121.
Domański R., 2004, Geografia ekonomiczna. Ujęcie dynamiczne, Wydawnictwo PWN, Warszawa.
Garlikowska M., Ochociński K., Gondek P., 2016, Bezpieczeństwo pasażerów na dworcach kolejowych w Polsce, Zeszyty Naukowo-Techniczne SITK RP, Oddział w Krakowie, 3 (110), 35–49.
Gądek-Hawlena T., Żabińska T., 2017, Transport w turystyce, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice.
Jacyna M., Gołębiowski P., Krześniak M., Szkopiński J., 2019, Organizacja ruchu kolejowego, Wydawnictwo PWN, Warszawa.
International Railway Journal, SBB and ÖBB to expand Nightjet services, https://www.railjournal.com/passenger/main-line/sbb-and-obb-to-expand-nightjet-services/ (dostęp: 24.04.2020).
Koźlak A., 2015, Inwestycje infrastrukturalne jako czynnik poprawy dostępności transportowej regionu, [w:] B. Pawłowska, Infrastruktura transportu a konkurencyjność regionów w Unii Europejskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk, 92–109.
Koziarski S.M., 2014, Polska w systemie transportowym Unii Europejskiej. Inwestycje infrastrukturalne, Studia i Monografie, 512, Uniwersytet Opolski, Opole.
Kwarciński T., 2019, Popyt na usługi transportu pasażerskiego w regionie, [w:] E. Załoga, T. Kwarciński (red.), Pasażerski transport regionalny, Wydawnictwo PWN, Warszawa, 95–114.
Małysz M., 2019, Rola porannych połączeń kolejowych w kształtowaniu przestrzennej dostępności regionów, Transport Miejski i Regionalny, 7, 3–11.
Massel A., 2003, Pociągi nocne w Europie i Polsce, Technika Transportu Szynowego, 3, 20–25.
Plakatowe rozkłady jazdy, Portal Pasażera, http://portalpasazera.pl/ (dostęp: 10.12.2019.).
Prognoza frekwencji w pociągach, PKP Intercity, https://www.intercity.pl/pl/site/dla-pasazera/informacje/frekwencja.html (czerwiec-sierpień 2017, 2018, wrzesień 2017).
Research for TRAN Committee – Passenger night trains in Europe: The end of the line?, https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2017/601977/IPOL_STU(2017)601977_EN.pdf (dostęp: 20.04.2020).
Rosik P., Kowalczyk K., 2015, Rozwój infrastruktury drogowej i kolejowej a przesunięcie modalne w Polsce w latach 2000–2010, Prace Geograficzne, 248, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyckiego, Polska Akademia Nauk, Warszawa.
Rosik P., Pomianowski W., Goliszek S., Stępniak M., Kowalczyk K., Guzik R., Kołoś A., Komornicki T., 2017, Multimodalna dostępność transportem publicznym gmin w Polsce, Prace Geograficzne, 258, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyckiego, Polska Akademia Nauk, Warszawa.
Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów, Rozkład Polska 1974–1975, 1979–1980, 2008–2009, 2009–2010, 2010–2011, 2011–2012, Ogólnopolska Baza Kolejowa, https://www.bazakolejowa.pl/index.php?dzial=rjp (dostęp: 10.12.2019).
Silesia Info Transport, Słynne pociągi–AUTOKUSZETKA–wyjechały na Słowację, http://silesiainfotransport.pl/?p=29623 (dostęp: 12.12.2019).
Silesia Info Transport, Słynne pociągi–PRZEMYŚLANIN–kiedyś osobowy bis…., http://silesiainfotransport.pl/?p=31408 (dostęp: 12.12.2019).
Taylor Z., 2007, Rozwój i regres sieci kolejowej w Polsce. Monografie, 7, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyckiego, Polska Akademia Nauk, Warszawa.
Trammer K., 2008, Skok na pospieszne, Z Biegiem Szyn, 3 (36), 6–7.
VagonWeb, Wagony Pasażerskie. Historyczne zestawienie pociągów PKP IC/PKP PR 2003, 2013–2019, https://www.vagonweb.cz/razeni/ (dostęp: 23.04.2020).
Wiśnicki B., Chybowski L., Krukowski K., 2014, Analiza efektywności eksploatacyjnej taboru pasażerskiego, [w]: E. Milewska, I. Żabińska (red.), Systemy wspomagania w inżynierii produkcji, Inżynieria Systemów Technicznych, PA NOVA SA, 252–264.
Wojewódzka-Król K., Rolbiecki R., 2018, Infrastruktura transportu. Europa, Polska – Teoria i praktyka, Wydawnictwo PWN, Warszawa.
Wolański M., 2008, Ewolucja oferty przewozów międzyaglomeracyjnych w Polsce w latach 1989–2007, Technika Transportu Szynowego, 3, 50–59.
Von Arx W., Vu T.T., Wegelin P., Maarfield S., Frölicher J., 2018, The development of international passenger rail services from 2007 to 2016: The case of Switzerland, Research in Transportation Economics, 69, 326–336.
Information: Geographical Studies, 2020, Issue 160, pp. 53 - 73
Article type: Original article
Titles:
Nocne pociągi dalekobieżne w przestrzeni Polski – zarys historyczny i perspektywy rozwoju
Long-distance night trains in the Polish space – a historical outline and perspectives for development
Uniwersytet Wrocławski, Instytut Geografii I Rozwoju Regionalnego, pl. Uniwersytecki 1, 50-137 Wrocław, Polska
Published at: 17.03.2020
Article status: Open
Licence: CC BY-NC-ND
Percentage share of authors:
Article corrections:
-Publication languages:
PolishView count: 1206
Number of downloads: 5472