Usucapion as Heir in the ‘Institutes’ of Gaius
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEChoose format
RIS BIB ENDNOTEPublication date: 31.10.2017
Cracow Studies of Constitutional and Legal History, Volume 10 (2017), Volume 10, Issue 2, pp. 213 - 240
https://doi.org/10.4467/20844131KS.17.011.7555Authors
Usucapio pro herede w „Instytucjach” Gaiusa
Roman legal sources that relate to usucapion as heir (usucapio pro herede) are not numerous. We find only a relevant fragment of the second commentary of the Gaius’ Institutiones and a short title Pro herede vel pro possessore in the 41st book of the Justinian’s Digesta. The paper focuses on the exegesis of the first of the sources. By the institution of usucapion as heir anybody who possessed any goods of an inheritance could acquire the inheritance within a year. Therefore, the main purpose of the institution seemed to be determining who was going to be responsible for continuing the domestic worship (sacra familiaria). When the sacra had lost their social significance, usucapio pro herede changed its object – the goods that belonged to an inheritance, not the inheritance as such. In classical Roman law, usucapion as heir started to be considered wicked and reprobate legal institution. The emperor Hadrian marginalized usucapio pro herede through a decree of the senate sponsored by him. The senatus consultum made usucapion reversible for the actual heir. Emperor Marcus Aurelius introduced a new crime – crimen expilatae hereditatis, which consisted in overtaking goods that belonged to a someone else’s inheritance. Yet, usucapio pro herede was never abolished by a legal act.
Corpus iuris civilis. Codex Iustinianus, ed. P. Krueger, Berolini 1906.
Corpus iuris civilis. Institutiones et Digesta, ed. Th. Mommsen, P. Krueger, Berolini 1928.
Fontes iuris romani antejustiniani. Pars altera. Auctores, ed. J. Baviera, Florentiae 1968.
Gai Institutiones. Tekst i przekład, przeł. i wstępem opatrzył W. Rozwadowski,Poznań 2003.
Gai Plini Caecili Secundi Epistolae et Panegyricus, ed. C.H. Weise, Lipsiae 1896.
M. Tulli Ciceronis De legibus libri tres, ed. C.F.W. Mueller, Lipsiae 1933.
M. Tulli Ciceronis Laelius de amicitia, ed. C.W. Nauck, Berlin 1879.
M. Tulli Ciceronis Orationes. Pro M. Tullio,pro M. Fonteio,pro A. Caecina. De imperio Cn. Pompeii (Pro lege Manilia), ed. C.F.W. Mueller, Lipsiae 1903.
M. Tulli Ciceronis Orationes, t. 5, ed. W. Peterson, Oxford 1911.
M. Tulli CiceronisRhetorica, t. 2,ed. A.S. Wilkins, Oxford 1903.
Plautus, Amphitryon, The Comedy of Asses, The Pot of Gold, The Two Bacchses, The Captives, ed. W. De Melo, Cambridge 2011.
Plautus, Stichus, Three-dollar Day,Truculentus, The Tale of a Traveling-Bag, Fragments, ed. W. De Melo, Cambridge 2013.
Sexti Pompei Festi De verborum significatu quae supersunt cum Pauli epitome. Thewrewkianis copiis usus, ed. Wallace M. Lindsay, Lipsiae 1913.
Albanese B., La successione ereditaria in diritto romano antico, AUPA, 1949, vol. 20.
Appleton Ch., Le testament romain. La méthode du droit comparé et l’authenticité la méthode du droit comparé et l’authenticité des XII tables, Paris 1903.
Biondi B., Istituti fondamentali di diritto ereditario romano. Capacità, acquisto dell’eredità ed effetti, divisione, Milano 1948.
Bonfante P., Corso di diritto romano, t. 6: Le successioni. Parte generale,Roma 1930.
Bonfante P., La „iusta causa” dell’usucapione e il suo rapporto colla „bona fides” [w:] P. Bonfante, Scritti giuridici varii, t. 2, Torino 1918.
Bonfante P., Le critiche al concetto dell’originaria eredità sovrana [w:] P. Bonfante, Scritti giuridici varii,t. 1: Famiglia e succesione, Torino 1916.
Bruck E.F., Über römisches Recht im Rahmen der Kulturgeschichte, Berlin 1954.
Collinet P., Les variations de l’usucapion ‘pro herede’ avant Hadrien [w:] Studi in onore di Salvatore Riccobono nel XL anno del suo insegnamento,t. 4, Palermo 1936.
Coppola G., Studi sulla pro herede gestio. La struttura originaria del „gerere pro herede”, Milano 1987.
Coppola Bisazza G., „Usucapio pro herede” –„aditio hereditatis”.Un rapporto da chiarire, RDR, 2011, vol. 11.
Costa E., Cicerone giureconsulto, t. 1,Bologna 1927.
Dajczak W., Giaro T., Longchamps de Bérier F., Prawo rzymskie. U podstaw prawa prywatnego, Warszawa 2009.
Dajczak W.,Rzymska „res incorporalis” a kształtowanie się pojęć „rzeczy” i „przedmiotu praw rzeczowych” w europejskiej nauce prawa prywatnego,Poznań 2007.
Franciosi G., Due ipotesi di interpretazione „formatrice” dalle dodici tavole a Gai. 2,42 e il caso dell’usucapio pro herede [w:] Nozione, formazione e interpretazione del diritto dall’età romana alle esperienze moderne, t. 1, Napoli 1997.
Franciosi G., Usucapio pro herede. Contributo allo studio dell’antica hereditas, Napoli 1965.
Gandolfi G., Sull’origine della „usucapio pro herede”, BIDR, 1958, vol. 61.
Gandolfi G., Sulla evoluzione della ‘hereditas’ alla luce del regime dei ‘sacra’,SDHI, 1955, vol. 21.
Giaro T., s.v. Gaius [w:] Brill’s New Pauly Encyclopaedia of the Ancient World, t. 5, ed. H. Cancik, H. Schneider, Leiden–Boston 2004.
Hammerstein J., Die Herde im römischen Recht. Grex als rechtliche Sachgesamntheit und Wirtschaftseinheit,Göttingen1975.
Jhering R., Serio e faceto nella giurisprudenza,Firenze 1954.
Karlowa K., Romische Rechtsgeschichte, t. 2, Leipzig 1901.
Krzynówek J., Uwagi do „usucapio lucrativa” G.2.52–61, „Studia Iuridica”, 2003, vol. 41.
Litewski W., Jurysprudencja rzymska, Kraków 2000.
Litewski W., Rzymskie prawo prywatne, Warszawa 2003.
Litewski W., Słownik encyklopedyczny prawa rzymskiego, Kraków 1998.
Longchamps de Bérier F., Law of Succession: Roman Legal Framework and Comparative Law Perspective, Warszawa 2011.
Longo G., s.v. „Lex Julia de vi publica” e „Lex Julia de vi privata” („Leges Juliae de vi publica et privata”) [w:] Novissimo Digesto Italiano, t. 9, ed. A. Azara, E. Eula, Torino 1963.
Longo G., s.v. „Lex Plautia de vi” [w:] Novissimo Digesto Italiano, t. 9, ed. A. Azara, E. Eula, Torino 1963.
Luzzato G.I., Le organizzazioni preciviche e lo Stato, Modena 1948.
Mac Cormack G., Usucapio pro herede, res hereditariae and furtum, RIDA, 1978, vol. 25.
Osuchowski W., Hereditas iacens. Poglądy jurydyczne na istotę spadku leżącego w rzymskim prawie klasycznym i justyniańskim [w:] Rozprawy prawnicze. Księga pamiątkowa dla uczczenia pracy naukowej Kazimierza Przybyłowskiego, red. W. Osuchowski, M. Sośniak, B. Walaszek,Warszawa–Kraków 1964.
Perozzi S., Istituzioni di diritto romano, t. 1, Firenze 1906.
Savigny F.C., Juristiche Behandlung der ‘Sacra privata’ [w:] F.C. Savigny, Vermischte Schriften, t. 1, Berlin 1850.
Scherillo G., Successione ed estizione dei rapporti giuridici [w:] Studi in onore di G.M. De Francesco, t. 2, Milano 1957.
Schrage E.J.H., Res habilis,titulus, fides,possessio,tempus: A medieval mnemonic hexameter? [w:] Liber amicorum Guido Tsuno, ed. F. Sturm, Frankfurt am Main 2013.
Solazzi S., Diritto ereditario romano, t. 1, Napoli 1932.
Solazzi S., Sul „crimen expilatae hereditatis” [w:] S. Solazzi, Scritti di diritto romano. III (1925–1937), Napoli 1960.
Tomulescu C.St.,Gaius 2,55 e l’„usucapio pro herede” [w:] Studi in onore di Giuseppe Grosso, t. 4, Torino 1971.
Voci P., Diritto ereditario romano, t. 1, Milano 1960.
Voci P., Modi di acquisto della propietà. Corso di diritto romano,Milano 1952.
Wróblewski S., Usucapio pro herede, „Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne” 1923, t. 21, nr 1–6.
Zabłocki J., Kompetencje patres familiasi zgromadzeń ludowych w sprawach rodziny w świetle Noctes Atticae Aulusa Gelliusa, Warszawa 1990.
Information: Cracow Studies of Constitutional and Legal History, Volume 10 (2017), Volume 10, Issue 2, pp. 213 - 240
Article type: Original article
Titles:
Jagiellonian University in Kraków, Gołębia 24, 31-007 Kraków, Poland
Published at: 31.10.2017
Article status: Open
Licence: CC BY-NC-ND
Percentage share of authors:
Article corrections:
-Publication languages:
Polish