FAQ

(U)śmiechy kobiet. Komizm a emancypacja w piosenkach Agnieszki Osieckiej

Publication date: 10.2023

Konteksty Kultury, 2023, Volume 20 Issue 2, pp. 159 - 173

https://doi.org/10.4467/23531991KK.23.016.18356

Authors

Kamil Trybek
Jagiellonian University in Kraków, Gołębia 24, 31-007 Kraków, Poland
https://orcid.org/0009-0005-7073-408X Orcid
All publications →

Titles

(U)śmiechy kobiet. Komizm a emancypacja w piosenkach Agnieszki Osieckiej

Abstract

Artykuł interpretuje twórczość Agnieszki Osieckiej w kontekście estetyki komizmu i teorii feministycznej. Analizie zostały poddane utwory Damą być, Nie ma jak pompa oraz Sztuczny miód. Autor rozpoznaje je jako piosenki mające charakter emancypacyjny. Wprowadza do tekstu narzędzia badawcze skonstruowane przez Bohdana Dziemidoka, łącząc je z tezami wypracowanymi przez Henriego Bergsona, a skoncentrowanymi na wspólnotowym wymiarze śmiechu. Wśród teoretyczek feministycznych szczególnie inspirująca okazała się Hélène Cixous. Z ich pomocą scharakteryzowano techniki użyte podczas budowania tekstu przez poetkę, które wspierają emancypacyjne dążenia kobiet walczących o swoją decyzyjność i niezależność w dobie PRL-u. Uzupełnieniem wywodu jest interpretacja wykonań piosenek Osieckiej i sięgnięcie do teorii z zakresu song studies.

References

Download references

Bergson H., Śmiech. Esej o komizmie, tłum. S. Cichowicz, Warszawa 1995.

Borowicz S., Hobot-Marcinek J., Przybylska R., Anty-Beatrycze. Studia nad kulturową historią obrazu pijanej i szalonej staruchy, Kraków 2016.

Cixous H., Śmiech Meduzy, tłum. A. Nasiłowska, „Teksty Drugie” 1993, nr 4/5/6 (22/23/24).

Dziemidok B., O komizmie. Od Arystotelesa do dzisiaj, Gdańsk 2011.

Freud Z., Humor [w:] tegoż, Pisma psychologiczne, tłum. R. Reszke, Warszawa 1997.

Frith S., Rytuały sceniczne. O wartości muzyki popularnej, tłum. M. Król, Kraków 2011.

Gajda K., Szarpidruty i poeci. Piosenka wobec przemian społecznych i kulturowych ostatnich dekad, Poznań 2017.

Kapusta A., Tabu chichotu. O instytucji „kobiecego” śmiechu (wpisy i poszlaki), „Fragile” 2008, nr 1 (1).

Krafftówna B., Sztuczny miód, YouTube, https://www.youtube.com/watch?v=9o2sC5J9xB8, dostęp: 21.06.2023.

Lissa Z., O komizmie muzycznym, „Kwartalnik Filozoficzny” 1938, t. XV, s. 95–105.

Osiecka A., Rozmowy w tańcu, Warszawa 1992.

Osiecka A., Wiersze prawie wszystkie, t. 1–2, Warszawa 2020.

„Piosenki prawdziwe” w kulturze PRL-u, red. E. Paczoska, D.M. Osiński, Warszawa 2013.

Rodowicz M., Nie ma jak pompa, YouTube, https://www.youtube.com/watch?v=pzueHDWbso, dostęp: 21.06.2023.

Rowe K., The Unruly Woman: Gender and the Genres of Laughter, Austin 1995.

Słownik terminów literackich, red. J. Sławiński, Wrocław–Warszawa–Kraków 1989.

Stańczyk M., Siostrzeństwo, girl power i kluby pierwszych żon – feminist revenge comedy [w:] Poszukiwacze zaginionych znaczeń. Perspektywa (wy)twórcy, odbiorcy i krytyka w badaniach nad kulturą audiowizualną, red. K. Łuczyńska, M. Stańczyk, Kraków 2016.

Szopa K., Poetka rewolucji. Anna Świrszczyńska i socjalistyczny projekt równości kobiet, „Śląskie Studia Polonistyczne” 2008, nr 2 (12).

Wyka K., Tragiczność, drwina i realizm [w:] tegoż, Pograniczne powieści, Kraków 1948.

Ziomek J., Rzeczy komiczne, Poznań 2000.

Information

Information: Konteksty Kultury, 2023, Volume 20 Issue 2, pp. 159 - 173

Article type: Original article

Titles:

Polish:

(U)śmiechy kobiet. Komizm a emancypacja w piosenkach Agnieszki Osieckiej

English:

(Smiling) Laughter of a Woman. Comedy and Emancipation in the Songs of Agnieszka Osiecka

Authors

https://orcid.org/0009-0005-7073-408X

Kamil Trybek
Jagiellonian University in Kraków, Gołębia 24, 31-007 Kraków, Poland
https://orcid.org/0009-0005-7073-408X Orcid
All publications →

Jagiellonian University in Kraków, Gołębia 24, 31-007 Kraków, Poland

Published at: 10.2023

Article status: Open

Licence: CC BY  licence icon

Percentage share of authors:

Kamil Trybek (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish