FAQ

Słowo i prawda w powieści Wiesława Myśliwskiego Kamień na kamieniu

Publication date: 11.09.2015

Konteksty Kultury, 2015, Volume 12, Issue 2, pp. 241-250

https://doi.org/10.4467/23531991KK.15.015.3711

Authors

Wojciech Kudyba
Jagiellonian University in Kraków, Gołębia 24, 31-007 Kraków, Poland
Jesuit University Ignatianum in Krakow, Mikołaja Kopernika 26, Kraków, Poland
ul. Mikołaja Kopernika 26, Kraków, Poland
Cardinal Stefan Wyszyński University, Dewajtis 5, Warszawa, Poland
Contact with author
All publications →

Download full text

Titles

Słowo i prawda w powieści Wiesława Myśliwskiego Kamień na kamieniu

Abstract

Ukryta w powieści Kamień na kamieniu filozofia słowa i prawdy stanowi nawiązanie do zasad kultury oralnej. Autor świadomie, ustami swych bohaterów wygłasza swoisty, rozpisany na wiele epizodów wykład o słowie i prawdzie – traktat, którego myślowe korzenie tkwią w ludowym, przedpiśmiennym sposobie rozumienia rzeczywistości. Znajomość znaczenia słów jest w oralnym świecie Myśliwskiego równoznaczna ze znajomością zasad bytowania wśród ludzi. Gawędzenie jest w ujęciu Myśliwskiego rodzajem duchowej podróży ku najbardziej pierwotnym przeżyciom egzystencjalnym. Podstawową funkcją słowa staje się odsłonięcie egzystencjalnej zgryzoty. Mówienie okazuje się wehikułem wydobywającym z wnętrza ludzi to, co rzeczywiście ich łączy. Dopiero wydobyta na jaw zgryzota usuwa przeszkody oddzielające uczestników rozmowy, odsłania ich najgłębszą tożsamość i ich wspólny ludzki los. Rozumienie jest dla narratora powieści rodzajem ostatecznego egzystencjalnego otwarcia na drugiego, jest współ-doświadczaniem innego. Bohater powieści Myśliwskiego wartościuje mit o sobie samym zgodnie z normami kultury oralnej. Płaska realność faktów wydaje mu się mniej cenna od informacji związanych ze sferą aksjologii i egzystencji. Przesłanie mitu stanowi dla niego prawdę o wiele ważniejszą niż prawda zdarzeń.

References

Download references

Antropologia słowa. Zagadnienia i wybór tekstów, red. G. Godlewski i in., Warszawa 2003.

Bereza H., Przypis, „Twórczość” 1984, nr 2.

Bugajski L., Wielki powrót, „Pismo Literacko-Artystyczne” 1984, nr 11.

Burdziej B., Wiesława Myśliwskiego budowanie chłopskiego mitu, „Przegląd Powszechny” 1984, nr 4.

Godlewski G., Rozprawa o chłopskiej metodzie, „Literatura” 1984, nr 2.

Kaniewska E., O sposobach i funkcjach mityzacji. Nowak – Myśliwski – Redliński, „Pamiętnik Literacki” 1990, z. 3.

Kulesza D., Sacrum wiejskiego uniwersum. „Kamień na kamieniu” Wiesława Myśliwskiego [w:] Literatura i wiara, red. A. Sulikowski, Szczecin 2009.

Lord A., Cechy oralności [w:] Literatura ustna, red. P. Czapliński, Gdańsk 2010.

Mencwel A., Na tym kamieniu jeszcze jeden kamień, „Polityka” 1984, nr 40.

Myśliwski W., Kamień na kamieniu, Kraków 2008.

Myśliwski W., W środku jesteśmy baśnią, „Tygodnik Powszechny” 2006, nr 22.

Nasiłowska A., Chłopskie sacrum, „Odra” 1985, nr 1.

Ong W., Oralność i piśmienność. Słowo poddane technologii, tłum. J. Japola, Lublin 1992.

Pieszczachowicz J., Księga „prac i dni”, „Nurt” 1984, nr 7.

Pindór E., „Sam sobie jest mądrością” – czyli Wiesława Myśliwskiego traktat o ludzkim losie [w:] Tradycja i nowatorstwo w prozie polskiej po roku 1945, Opole 1988.

Stępień A., Wstęp do filozofii, Lublin 1989.

Ziątek Z., Głód syntezy. Wiesław Myśliwski i proza chłopska [w:] Sporne postaci polskiej literatury, cz. 2, red. A. Brodzka, L. Burska, Warszawa 1995.

Żuliński L., Opoka na opoce, „Tu i Teraz” 1983, nr 47.

Information

Information: Konteksty Kultury, 2015, Volume 12, Issue 2, pp. 241-250

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Słowo i prawda w powieści Wiesława Myśliwskiego Kamień na kamieniu

Authors

Jagiellonian University in Kraków, Gołębia 24, 31-007 Kraków, Poland

Jesuit University Ignatianum in Krakow, Mikołaja Kopernika 26, Kraków, Poland
ul. Mikołaja Kopernika 26, Kraków, Poland

Cardinal Stefan Wyszyński University, Dewajtis 5, Warszawa, Poland

Published at: 11.09.2015

Article status: Open

Licence: None

Percentage share of authors:

Wojciech Kudyba (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish

Słowo i prawda w powieści Wiesława Myśliwskiego Kamień na kamieniu

cytuj

pobierz pliki

RIS BIB ENDNOTE