FAQ

Lament i konsolacja. O dwóch obrazach Boga w tekstach z getta warszawskiego

Publication date: 31.12.2018

Konteksty Kultury, 2018, Volume 15 Issue 3, pp. 374-390

https://doi.org/10.4467/23531991KK.18.034.9905

Authors

Andrzej Tyszczyk
John Paul II Catholic University of Lublin
, Poland
https://orcid.org/0000-0002-9574-9078 Orcid
Contact with author
All publications →

Download full text

Titles

Lament i konsolacja. O dwóch obrazach Boga w tekstach z getta warszawskiego

Abstract

Autor porównuje opisy dwóch przeciwstawnych doświadczeń religijnych, zrodzonych w okresie zagłady getta warszawskiego i dwóch związanych z nimi obrazów Boga. Jedno doświadczenie wyłania się z kazań konsolacyjnych rabina Kelmana Shapiry z Piaseczna, w których bezmiarowi cierpień mordowanych Żydów odpowiada obraz Boga, który cierpi. Drugie zawarte jest w poemacie Icchaka Kacenelsona Pieśń o zamordowanym żydowskim narodzie, a szczególnie pieśni 9, Do niebios, w której poeta po gwałtownych oskarżeniach „niebios” zrywa Przymierze Izraela z Bogiem, a jego miejsce zajmują pomordowane żydowskie dzieci. Ramą porównania jest figura tragiczności transcendentalnej, która powstaje jako wynik przekształceń antytetycznych obrazów Boga, łącząc w jednym zdarzeniowym schemacie, wywiedzionym z tragedii, obrazy „Boga tragedii” – obarczonego winą za nieszczęścia i „Boga tragicznego” – tożsamego z niezawinionym cierpieniem.

References

Download references

Abramson H., Torah from the Years of Wrath 1939–1943: The Historical Context of the „Aish Kodesh”, New York 2017.

Dialogue at the Edge of Auschwitz – Perspectives for a Theology After Auschwitz, Kraków, Oświęcim 2014.

Holokaust a teodycea, red. J. Diatłowicki, K. Rąb, I. Sobieraj, Kraków 2008.

Jonas H., Idea Boga po Auschwitz, tłum. G. Sowinski, Kraków 2003.

Kacenelson I., Pieśń o zamordowanym żydowskim narodzie, tłum., wstęp, przyp. J. Ficowski, Warszawa 1986.

Korczak J., Pamiętnik i inne pisma z getta, Warszawa 2012.

Murphy R.E., Księga Hioba, tłum. H. Bednarek [w:] Międzynarodowy komentarz do Pisma Świętego, red. W.R. Farmer, Warszawa 2001.

Pawelec A., Sitarz M., Ostatni Żyd w Europie, „Pieśń o zamordowanym żydowskim narodzie” Jicchoka Kacenelsona, „Zeszyty Naukowe Centrum Badań im. Edyty Stein” 2014, nr 12.

Pelletier A.-M., Księga Izajasza [w:] Międzynarodowy komentarz do Pisma Świętego, red. W.R. Farmer, Warszawa 2001.

Pismo Święte, według wyd. 4 Biblii Tysiąclecia, oprac. Zespół Papieskiego Wydziału Teologicznego w Poznaniu, Poznań 1998, http://biblia.deon.pl/, dostęp: 4.07.2018.

Polen N., The Holy Fire: The Teachings of Rabbi Kalonymus Kalman Shapira, the ­Rebbe of the Warsaw Ghetto, New Jersey 1994.

Ricoeur P., Symbolika zła, tłum. S. Cichowicz, M. Ochab, Warszawa 1986.

Rahner K., O możliwości wiary dzisiaj, tłum. A. Morawska, Kraków 1983.

Rahner K., Vorgrimler H., Mały słownik teologiczny, tłum. T. Mieszkowski, P. Pachciarek, Warszawa 1996.

Rubenstein R., After Auschwitz. Radical Theology and Contemporary Judaism, New York 1966.

Shapira K., Sacred FireTorah from the Years of Fury, 1939–1942, transl. J.H. Worch, New Jersey, Jerusalem 2000.

Sherwin R.B.L., A wy za kogo mnie uważacie? Żydowska odpowiedź na pytanie Jezusa, tłum. T. Dębski, „Znak” 2013, nr 10.

[Szapira K.K. Rabbi], Sefer Aish Kodesh, Vaad Hasidey, Piaseczno, Jerusalem 1960.

Szapira K.K. Rabbi, Święty ogień. Tora z lat 1939–1942, lat szału, wyb., wstęp W. Mędykowski, tłum. I. Kania, „Znak” 2006, nr 4.

Śpiewak P., Kaznodzieja getta warszawskiego, „Znak” 1996, nr 3.

Taniec opowieści, czyli chasydzi Piasecznawww.studnia.org/piaseczno.ramka.htm, dostęp: 13.09.2018.

Teologia i filozofia żydowska wobec Holocaustu, wstęp, wyb., oprac. P. Śpiewak, Gdańsk 2013.

Tyszczyk A., „Do niebios” Icchaka Kacenelsona [w:] Literatura polsko-żydowska. Studia i szkice, red. E. Prokop-Janiec, S.J. Żurek, Kraków 2011.

Tyszczyk A., W kręgu tragiczności: Księga Hioba. Fragment większego fragmentu, „Roczniki Humanistyczne” 2009, z. 1.

Zuberbier A., Teologia katolicka po Holokauście, „Znak” 1996, nr 3.

Information

Information: Konteksty Kultury, 2018, Volume 15 Issue 3, pp. 374-390

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Lament i konsolacja. O dwóch obrazach Boga w tekstach z getta warszawskiego

English:

Lament and Consolation. On Two Images of God in the Texts from the Warsaw Ghetto

Authors

https://orcid.org/0000-0002-9574-9078

Andrzej Tyszczyk
John Paul II Catholic University of Lublin
, Poland
https://orcid.org/0000-0002-9574-9078 Orcid
Contact with author
All publications →

John Paul II Catholic University of Lublin
Poland

Published at: 31.12.2018

Article status: Open

Licence: CC BY-NC-ND  licence icon

Percentage share of authors:

Andrzej Tyszczyk (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish

Lament and Consolation. On Two Images of God in the Texts from the Warsaw Ghetto

cytuj

pobierz pliki

RIS BIB ENDNOTE