Cel pracy: Celem niniejszej pracy było opracowanie i zwalidowanie procedury analizy ilościowej dla czterech związków z grupy benzodiazepin (alprazolam, diazepam, flunitrazepam, klonazepam) oraz jednego leku z grupy Z-drugs (zolpidem), naniesionych na materiał bawełniany oraz karty Whatman® 903 w postaci plam krwi.
Materiały i metody: Ekstrakcję przeprowadzono przy pomocy mieszaniny buforu fosforanowo-węglanowego ph=6, acetonitrylu i metanolu. Plamy krwi analizowano z wykorzystaniem wysokosprawnej chromatografii cieczowej sprzężonej ze spektrometrią mas typu potrójny kwadrupol.
Wyniki: Wszystkie krzywe kalibracyjne zachowały liniowość R2>0,995 w zakresach stężeń 1-50 ng/ml na materiale bawełnianym oraz kartach Whatman® 903. LOD (z ang. Limit of detection) oraz LOQ (z ang. Limit of quantitation) dla analizowanych substancji mieściły się w zakresach: 0,04-0,40 ng/ml (LOD) i 0,12-1,08 ng/ml (LOQ) izolowanych z kart Whatman® 903 oraz 0,06-1,15 ng/ml (LOD) i 0,17-2,04 ng/ ml (LOQ) izolowanych z bawełny. Dokładność dla stężeń 5 ng/ml, 10 ng/ml oraz 50 ng/ml była porównywalna w obu grupach i wynosiła 76-101% dla kart Whatman® 903 oraz 73-117% dla bawełny. Nie wykazano znaczącego wpływu matrycy na ilościowy wynik analizowanych benzodiazepin.
Wnioski: W przedstawionym badaniu opracowano oraz zwalidowano procedurę analizy jakościowej oraz ilościowej czterech ksenobiotyków z grupy benzodiazepin oraz zolpidemu, naniesionych, jako suche plamy krwi na materiał bawełniany i karty Whatman® 903. Przedstawiona metoda ekstrakcji skupiała się na izolacji ksenobiotyków z plam krwi o znanej objętości. Ekstrakcja próbek przy pomocy prostej techniki LLE (z ang. Liquid–liquid extraction) stwarza możliwości zastosowania opisanej metody do rzeczywistych próbek zabezpieczonych na materiale bawełnianym lub przechowywanych na kartach Whatman® 903.

Aim of the study: The aim of this study was to develop and validate a quantitative analysis procedure for four benzodiazepines (alprazolam, diazepam, flunitrazepam, clonazepam) and one Z-drug (zolpidem), applied to cotton material and Whatman® 903 cards in the form of blood spots.
Material and Methods: The extraction was conducted using a mixture of phosphate-carbonate buffer pH=6, acetonitrile, and methanol. The blood spots were analyzed using high-performance liquid chromatography coupled with triple quadrupole mass spectrometry.
Results: All calibration curves maintained linearity (R²>0.995) in the concentration ranges of 1-50 ng/ml on cotton material and Whatman ® 903 cards. The Limit of Detection (LOD) and Limit of Quantitation (LOQ) for the analyzed substances were in the ranges of 0.04- 0.40 ng/ml (LOD) and 0.12-1.08 ng/ml (LOQ) isolated from Whatman® 903 cards, and 0.06-1.15 ng/ml (LOD) and 0.17-2.04 ng/ml (LOQ) isolated from cotton. Accuracy for concentrations of 5 ng/ml, 10 ng/ml, and 50 ng/ml was comparable in both groups, ranging from 76-101% for Whatman® 903 cards and 73-117% for cotton. No significant matrix effect was observed on the quantitative results of the analyzed benzodiazepines.
Conclusions: In the presented study, a qualitative and quantitative analysis procedure for four xenobiotics from the benzodiazepine group and zolpidem, applied as dried blood spots on cotton material and Whatman® 903 cards, was developed and validated. The extraction method presented focused on isolating xenobiotics from blood spots of known volume. Sample extraction using a simple liquid-liquid extraction (LLE) technique creates opportunities for applying the described method to real samples secured on cotton material or stored on Whatman® 903 cards.