FAQ

Społeczne konsekwencje niepełnosprawności –  między wykluczeniem a partycypacją

Data publikacji: 2016

Zeszyty Pracy Socjalnej, 2016, Tom 21, Numer 2, s. 49 - 65

https://doi.org/10.4467/24496138PS.16.004.6005

Autorzy

,
Franciszek Wojciechowski
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
Wszystkie publikacje autora →
Sylwia Opozda-Suder
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Społeczne konsekwencje niepełnosprawności –  między wykluczeniem a partycypacją

Abstrakt

Social consequences of disability – between exclusion and participation
 
The theoretical basis for the discussed issues are disability studies. Taken considerations relate to the social consequences of disability in the context of the vulnerable human interaction. The article includes a reflection on the sigma as a phenomenon associated with prejudice and generating negative stereotypes, and thus affecting the scope of the exclusion vs participation. The authors also aim at answering the question relating to the possibility of tackling social exclusion through the re-orientation of public policy.

Bibliografia

Baran T. (2004). Kategoryzacja świata społecznego zjawisko dehumanizacji „obcych”. „Studia Psychologiczne”, 3: 5–14.

Barnes C., Mercer G. (2008). Niepełnosprawność. Wydawnictwo Sic!, Warszawa.

Biernat M., Dovidio J.F. (2008). Piętno stereotypy, w: T.F. Heatherton, R.E. Kleck, M.R. Hebl, J.G. Hull (red.), Społeczna psychologia piętna. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa: 95–125.

Błeszyńska K. (2001). Niepełnosprawność struktura identyfikacji społecznej. Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa.

Bokszański Z. (2001). Stereotypy kultura. Wydawnictwo Leopoldinum, Wrocław.

Byra S. (2010). Stereotypy dotyczące osób niepełnosprawnych – funkcje możliwości zmian, w: M. Chodkowska, S. Byra, Z. Kazanowski, D. Osik-Chudowolska, M. Parchomiuk, B. Szabała, Stereotypy niepełnosprawności. Między wykluczeniem integracją. Wydawnictwo Uniwersytetu M. Curie-Skłodowskiej, Lublin: 49–60.

Carson R.C., Butcher J.N., Mineta S. (2005). Psychologia zaburzeń, t. 2. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.

Czykwin E. (2008). Stygmat społeczny. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Dovidio J.F., Major B., Crocker J. (2008). Piętno: wprowadzenie zarys ogólny, w: T.F. Heatherton, R.E. Kleck, M.R. Hebl, J.G. Hull (red.), Społeczna psychologia piętna. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa: 23–46.

Dykcik W. (1996). Warunki możliwości kulturowej transmisji postaw zachowań społecznych wobec autonomii izonomii osób niepełnosprawnych umysłowo, w: W. Dykcik (red.), Społeczeństwo wobec autonomii osób niepełnosprawnych. Wydawnictwo Eruditus, Poznań: 207–234.

Firkowska-Mankiewicz A. (2008). Edukacja – narzędziem przeciw wykluczaniu społecznemu osób niepełnosprawnych, w: L. Frąckiewicz (red.), Przeciw wykluczeniu społecznemu osób niepełnosprawnych. Instytut Pracy Spraw Socjalnych, Warszawa: 224–243.

Gąciarz B. (2014a). Wstęp, w: B. Gąciarz, S. Rudnicki (red.), Polscy niepełnosprawni. Od kompleksowej diagnozy do nowego modelu polityki społecznej. Wydawnictwa AGH, Kraków: 7–8.

Gąciarz B. (2014b). Integracja społeczna osób niepełnosprawnych jako wyzwanie dla nauki praktyki społecznej. Wprowadzenie. „Studia Socjologiczne”, 2(213): 7–14.

Głodkowska J. (2005). Między integracją izolacją – jedność zróżnicowaniu oddzielanie odmienności, w: M. Ostrowska (red.), Skazani na wykluczenie. Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa: 109–119.

Goodley D. (2011). Disability Studies. Sage, London.

Hebl M.R., Tickle J., Heatherton T.F. (2008a). Kłopotliwe momenty interakcjach między jednostkami niestygmatyzowanymi stygmatyzowanymi, w: T.F. Heatherton, R.E. Kleck, M.R. Hebl, J.G. Hull (red.), Społeczna psychologia piętna. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa: 253–280.

Hebl M.R., Kleck R.E. (2008b). Społeczne konsekwencje niepełnosprawności fizycznej, w: T.F. Heather­ton, R.E. Kleck, M.R. Hebl, J.G. Hull (red.), Społeczna psychologia piętna. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa: 384–402.

Jagoszewska I. (2013). Niesłyszący jako grupa mniejszościowa, w: A. Szerląg (red.), Wielokulturowość – międzykulturowość obszarami edukacyjnych odniesień. Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków: 327–340.

Jussim L., Palumbo P., Chatman C., Madon S., Smith A. (2008). Piętno samospełniające się proroctwa, w: T.F. Heatherton, R.E. Kleck, M.R. Hebl, J.G. Hull (red.), Społeczna psychologia piętna. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa: 342–383.

Kawula S. (2005). Drogi dystansujące biografie ludzkie: marginalizacja, wykluczenie normalizacja. Przykład bezrobocia biedy małym mieście, w: K. Marzec-Halka (red.), Marginalizacja problematyce pedagogiki społecznej praktyce pracy socjalnej. Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz: 53–68.

Kirenko J., Wawer R. (2015). Dystans versus tolerancja. Percepcja niepełnosprawności badaniach eyetreckingowych. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.

Kofta M. (1996). Wprowadzenie do psychologii stereotypów uprzedzeń,w: M. Marody, E. Gucwa-Leśna (red.), Podstawy życia społecznego Polsce. Instytut Studiów Społecznych UW, Warszawa: 165–173.

Kofta M. (2002). Percepcja społecznego konsensusu, myślenie stereotypowe skłonność do uprzedzeń, w: M. Lewicka (red.), Jednostka społeczeństwo. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk: 161–184.

Kowalak T. (1998). Marginalność marginalizacja społeczna. Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa.

Kowalik S. (1991). Wybrane psychospołeczne problemy niepełnosprawności rehabilitacji, w: H. Sęk (red.), Społeczna psychologia kliniczna. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa: 446–471.

Kowalik S. (1996). Psychospołeczne podstawy rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Wydawnictwo „Interart”, Warszawa.

Kowalik S. (2007). Psychologia rehabilitacji. Wydawnictwa Akademickie Profesjonalne, Warszawa.

Kurcz I. (1992). Stereotyp, prototypy procesy kategoryzacji, w: Z. Chlewiński I. Kurcz (red.), Stereotypy uprzedzenia. Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN, Warszawa: 29–44.

Kurowski P., Szarfenberg R. (2003). Narodowa Strategia Integracji Społecznej dla Polski. Ministerstwo Gospodarki, Pracy Polityki Społecznej, Warszawa.

Kwiatkowska A. (1999). Tożsamość społeczne kategoryzacje. Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN, Warszawa.

Larkowa H. (1987). Człowiek niepełnosprawny – problemy psychologiczne. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Łukaszewski W., Weig B. (2001). Stereotyp stereotypu czy prywatna koncepcja natury ludzkiej, w: M Kofta, A. Jasińska-Kania (red.), Stereotypy uprzedzenia: uwarunkowania psychologiczne kulturowe. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa: 44–66.

Mackie D.M., Hamilton D.L., Susskind J., Rosselli F. (1999). Społeczno-psychologiczne podstawy powstawania stereotypów, w: C.N. Macrae, Ch. Stangor, M. Hewstone (red.), Stereotypy uprzedzenia. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk: 39–65.

Mahler F. (1993). Marginality and Maldevelopment, w: J. Danecki (red.), Insights into Mal­development. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.

Martz E. (2004). philosophical perspective to confront disability stigmatization and promote adaptation to disability. „Journal of Loss and Trauma: International Perspectives on Stress and Coping”, 9 (2): 139–158.

Mikołajczyk-Lerman G. (2013). Między wykluczeniem integracją – realizacja praw dziecka niepełnosprawnego jego rodziny. Analiza socjologiczna. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.

Misiewicz H. (2008). Instytucje pomocy społecznej przeciwdziałaniu wykluczeniu społecznemu osób niepełnosprawnych, w: L. Frąckiewicz (red.), Przeciw wykluczeniu społecznemu osób niepełnosprawnych. Instytut Pracy Spraw Socjalnych, Warszawa: 244–272.

Oliver M. (2009). Understanding Disability: From Theory to Practice. Published by Palgrave MacMillan, London.

Oliwa-Ciesielska M. (2005). Nowe nierówności jako przyczyna wykluczenia społecznego, w: K. Marzec-Holka (red.), Marginalizacja problematyce pedagogiki społecznej praktyce pracy socjalnej. Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz: 303–219.

Rossa J. (2005). Dyskursywne praktyki wokół zjawiska wykluczenia społecznego proces marginalizacji, w: K. Marzec-Holka (red.), Marginalizacja problematyce pedagogiki społecznej praktyce pracy socjalnej. Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz: 347–354.

Skarżyńska K. (2008). Nieakceptowana odmienność relacje społeczne. Konstruowanie piętna. Przedmowa do wydania pierwszego, w: T.F. Heatherton, R.E. Kleck, M.R. Hebl, J.G. Hull (red.), Społeczna psychologia piętna. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa: 9–17.

Smith D.D. (2008). Pedagogika specjalna, t. 1. Wydawnictwo APS, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Smolińska-Theiss B. (2005). Dylematy marginalizacji perspektywy pedagogiki społecznej, w: M. Ostrowska (red.), Skazani na wykluczenie. Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa: 47–56.

Speck O. (2005). Niepełnosprawni społeczeństwie. Podstawy ortopedagogiki. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.

Speck O. (2013). Inkluzja edukacyjna pedagogika lecznicza. Wydawnictwo Harmonia, Gdańsk.

Stangor Ch., Schaller M. (1999). Stereotypy jako reprezentacje indywidualne zbiorowe, w: C.N. Macrae, Ch. Stangor, M. Hewstone (red.), Stereotypy uprzedzenia. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk: 13–36.

Szarkowicz D. (2005). Osoby niepełnosprawne społeczeństwie. Integracja czy zagrożenie wykluczeniem?, w: K. Marzec-Holka (red.), Marginalizacja problematyce pedagogiki społecznej praktyce pracy socjalnej. Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz: 266–272.

Sztuka M. (2002). Marginalizacja, segregacja, wykluczenie – elementy współczesnego kontekstu praktyki resocjalizacyjnej, w: W. Dykcik, Cz. Kosakowski, J. Kuczyńska-Kwapisz(red.), Pedagogika specjalna szansą na realizację potrzeb osób niepełnosprawnych. Wydawnictwo Naukowe Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego, Olsztyn – Poznań – Warszawa: 689–700.

Sztuka M. (2015). Polityka inkluzji – słuszne strategie fałszywe recepty, w: A. Komorowska-Zielony, T. Szkudlarek (red.), Różnice. Edukacja. Inkluzja. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk: 329–337.

Świtaj P. (2008). Doświadczenie piętna społecznego dyskryminacji pacjentów rozpoznaniem schizofrenii. Instytut Psychiatrii Neurologii, Warszawa.

Urban B. (2004). Człowiek niepełnosprawny obrębie społecznych interakcji, w: D. Czabala, J. Lach-Rosocha (red.), Niepełnosprawni wśród nas. dostęp do edukacji prawo do rozwoju. Wydawnictwo Akademii Techniczno-Humanistycznej, Bielsko-Biała.

Wapiennik E., Piotrowicz R. (2002). Niepełnosprawny – pełnosprawny obywatel Europy. Urząd Komitetu Integracji Europejskiej, Warszawa.

Zacharuk T. (2011). Edukacja inkluzyjna szansą dla uczniów nieprzystosowanych społecznie, w: A. Kieszkowska (red.), Tożsamość osobowa dewiantów ich reintegracja społeczna, t. 1. Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków: 431–438.

Informacje

Informacje: Zeszyty Pracy Socjalnej, 2016, Tom 21, Numer 2, s. 49 - 65

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Społeczne konsekwencje niepełnosprawności –  między wykluczeniem a partycypacją

Angielski:
Social consequences of disability – between exclusion and participation

Autorzy

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków

Publikacja: 2016

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: Żadna

Udział procentowy autorów:

Franciszek Wojciechowski (Autor) - 50%
Sylwia Opozda-Suder (Autor) - 50%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski