FAQ

Wymogi i nakazy dotyczące noszenia masek ochronnych

Data publikacji: 14.10.2020

Zdrowie Publiczne i Zarządzanie, 2020, Tom 18, Numer 2, s. 155 - 164

https://doi.org/10.4467/20842627OZ.20.015.12768

Autorzy

Katarzyna Badora-Musiał
Instytut Zdrowia Publicznego, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum, Kraków
https://orcid.org/0000-0002-4920-6742 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Wymogi i nakazy dotyczące noszenia masek ochronnych

Abstrakt

In the absence of effective drugs that could be used in the treatment of infection caused by SARS-CoV-2, behavioral methods of preventing infection have become important in counteracting the epidemic, including wearing protective masks. A historical overview of the epidemic and the introduc­tion of the mask order allows an epidemic to be better understood not only as a biological event, but also as a social process. Many countries have enforced the wearing of masks in public despite conflicting opinions about whether their use could prevent transmission of the coronavirus from one person to another. In Poland, the content of the official message on the effectiveness of wearing masks was changing, ultimately introducing the obligation to cover the mouth and nose with masks or an element of clothing in generally accessible places.

Bibliografia

  1. WHO, Rolling updates on coronavirus disease (COVID-19), 2020, World Health Organisation https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/events-as-they-happen (dostęp: 05.10.2020).

  2. West R., Michie S., Rubin J., Amlôt R.. Don’t touch the T-Zone—how to block a key pathway to infection with SARS-CoV-2. BMJ Opinion. 2020 Apr 3, https://blogs.bmj.com/bmj/2020/04/03/dont-touch-the-t-zone-how-to-block-a-key-pathway-to-infection-with-sars-cov-2/ (dostęp: 05.10.2020).

  3. Perski O., Simons D., West R., Michie S., Face masks to prevent community transmission of viral respiratory infections: A rapid evidence review using Bayesian analysis, Qeios, 2020, doi:10.32388/1SC5L4 https://www.qeios.com/read/1SC5L4 (dostęp: 05.10.2020).

  4. WHO, Rational use of personal protective equipment for coronavirus disease (COVID-19) and considerations during severe shortages Interim guidance, 6 April 2020, https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/331695/WHO-2019-nCov-IPC_PPE_use-2020.3-eng.pdf (dostęp: 05.10.2020).

  5. Feng S., Shen C., Xia N., Song W., Fan M., Cowling B.J., Rational use of face masks in the COVID-19 pandemic, The Lancet Respiratory Medicine. 2020. doi: 10.1016/S2213-2600(20)30134- X.

  6. National Health Service (UK), Are face masks useful for preventing coronavirus?, 2020, https://www.nhs.uk/conditions/coronavirus-covid-19/common-questions/ (dostęp: 05.10.2020).

  7. WHO, Shortage of personal protective equipment endangering health workers worldwide, 3 March 2020, News release, Geneva https://www.who.int/news-room/detail/03-03-2020-shortage-of-personal-protective-equipment-endangering-health-workers-worldwide (dostęp: 05.10.2020).

  8. Postrel V., Pandemics Come and Go But Medical Masks Are Eternal, 10 kwietnia 2020, https://www.bloomberg.com/opinion/articles/2020-04-10/medical-face-masks-an-illustrated-history (dostęp: 05.10.2020).

  9. Wikipedia, Mask, https://en.wikipedia.org/wiki/Mask#Medical (dostęp: 05.10.2020).

  10. Freak A., Maska lekarza czasów pomoru, 2014-08-24, https://www.dobrystan.pl/artykuly/maska-lekarza-czasow-pomoru (dostęp: 05.10.2020).

  11. Lee K.H., Wong D.T., Ho T.M., Ng K.H., Dr Wu Lien-teh: modernising post-1911 China's public health service, Singapore Med J. 2014;55(2):99-102. doi:10.11622/smedj.2014025 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4291938/ (dostęp: 05.10.2020).

  12. Strasser B.J.,Schlich T., A history of the medical mask and the rise of throwaway culture, The Lancet, Volume 396, Issue 10243, 4–10 July 2020, Pages 19-20, https://doi.org/10.1016/S0140-6736(20)31207-1 https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(20)31207-1/fulltext (dostęp: 05.10.2020).

  13. Wong T., Coronavirus: Why some countries wear face masks and others don't, BBC News, Singapore, 12 May 2020, https://www.bbc.com/news/world-52015486 (dostęp: 05.10.2020).

  14. Lynteris Ch., Why Do People Really Wear Face Masks During an Epidemic?, The New York Times, Feb. 13, 2020, https://www.nytimes.com/2020/02/13/opinion/coronavirus-face-mask-effective.html (dostęp: 05.10.2020).

  15. Little B., When Mask-Wearing Rules in the 1918 Pandemic Faced Resistance, History Stories,  May 6, 2020, https://www.history.com/news/1918-spanish-flu-mask-wearing-resistance (dostęp: 05.10.2020).

  16. Cohn S., Face masks: what the Spanish flu can teach us about making them compulsory, The Conversation, May 1, 2020, https://theconversation.com/face-masks-what-the-spanish-flu-can-teach-us-about-making-them-compulsory-137648 (dostęp: 05.10.2020).

  17. McGraw E., Everyone wore masks during the 1918 flu pandemic. They were useless, The Washington Post, April 2, 2020, https://www.lmtonline.com/news/article/Everyone-wore-masks-during-the-1918-flu-pandemic-15173632.php (dostęp: 05.10.2020).

  18. Seladi-Schulman J., Can Face Masks Protect You from the 2019 Coronavirus? What Types, When and How to Use? Healthline, June 2, 2020, https://www.healthline.com/health/coronavirus-mask#takeaway (dostęp: 05.10.2020).

  19. CDC, Use of Cloth Face Coverings to Help Slow the Spread of COVID-19. Sew and No Sew Instructions, https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/prevent-getting-sick/diy-cloth-face-coverings.html (dostęp: 05.10.2020).

  20. CDC, Recommendation Regarding the Use of Cloth Face Coverings, Especially in Areas of Significant Community-Based Transmission, https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/prevent-getting-sick/cloth-face-cover.html (dostęp: 05.10.2020).

  21. Maska, ale jaka? Szybki test z aerozolem w ręku, TVN Meteo 11-04-2020, https://tvnmeteo.tvn24.pl/informacje-pogoda/polska,28/maska-ale-jaka-szybki-test-z-aerozolem-w-reku,319491,1,0.html (dostęp: 05.10.2020).

  22. FDA, N95 Respirators and Surgical Masks (Face Masks), 08/20/2020, https://www.fda.gov/medical-devices/personal-protective-equipment-infection-control/n95-respirators-and-surgical-masks-face-masks (dostęp: 05.10.2020).

  23. Dhouibi H., Surgical Masks, Respirators, Barrier Masks: Which Masks Actually Protect Against Coronavirus?, MedicalExpo e-Magazine, February 28, 2020, http://emag.medicalexpo.com/which-masks-actually-protect-against-coronavirus/ (dostęp: 05.10.2020).

  24. Medicover, Koronawirus (COVID-19) a maseczki ochronne – czym się różnią?, Biblioteka Zdrowia 2020, https://www.medicover.pl/o-zdrowiu/koronawirus-covid-19-a-maseczki-ochronne-czym-sie-roznia,6861,n,192 (dostęp: 05.10.2020).

  25. ECDC, Cloth masks and mask sterilisation as options in case of shortage of surgical masks and respirators. Technical report, European Centre for Disease Prevention and Control, Stockholm, 26.03.2020. https://www.ecdc.europa.eu/sites/default/files/documents/Cloth-face-masks-in-case-shortage-surgical-masks-respirators2020-03-26.pdf (dostęp: 05.10.2020).

  26. UE Dyrektywa Rady z dnia 21 grudnia 1989 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących się do wyposażenia ochrony osobistej (89/686/EWG), https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:31989L0686&from=EN

  27. 3M, Comparison of FFP2, KN95, and N95 and Other Filtering Facepiece Respirator Classes, Technical Bulletin. Revision 3, May, 2020, https://multimedia.3m.com/mws/media/1791500O/comparison-ffp2-kn95-n95-filtering-facepiece-respirator-classes-tb.pdf (dostęp: 05.10.2020).

  28. North A., What Trump’s refusal to wear a mask says about masculinity in America, Vox, May 12, 2020, https://www.vox.com/2020/5/12/21252476/masks-for-coronavirus-trump-pence-honeywell-covid-19 (dostęp: 05.10.2020).

  29. CGTN, Report: Trump refuses to wear mask to avoid harming re-election chances, 10-May-2020,  https://news.cgtn.com/news/2020-05-10/Trump-refuses-to-wear-mask-to-avoid-harming-re-election-chances--QnEtzuj7fq/index.html (dostęp: 05.10.2020).

  30. Herman S., White House Staffers Told to Wear Masks, COVID-19 Pandemic, May 11, 2020, https://www.voanews.com/covid-19-pandemic/white-house-staffers-told-wear-masks (dostęp: 05.10.2020).

  31. Ulanowski T., Uczony, który w Chinach dowodzi walką z koronawirusem: „Popełniacie błąd w USA i Europie”, Wyborcza.pl, 1 kwietnia 2020, https://wyborcza.pl/7,75400,25832669,wszyscy-musza-nosic-maseczki-zakazonych-koronawirusem-nawet.html (dostęp: 05.10.2020).

  32. McMaster University, Evidence shows cloth masks may help against COVID-19: Particularly those with several layers of cotton cloth, Science Daily, May 26, 2020, https://www.sciencedaily.com/releases/2020/05/200526115044.htm (dostęp: 05.10.2020).

  33. KG, Szumowski o koronawirusie: maseczki nie pomagają. Nie wiem czemu ludzie je noszą, RMF FM/Rynek Zdrowia 26 lutego 2020, https://www.rynekzdrowia.pl/Uslugi-medyczne/Szumowski-o-koronawirusie-maseczki-nie-pomagaja-Nie-wiem-czemu-ludzie-je-nosza,203278,8.html (dostęp: 05.10.2020).

  34. RMF FM, Szumowski o koronawirusie: Maseczki nie pomagają, Interia.pl Środa, 26 lutego , 2020, https://m.interia.pl/interia-tv/video,vId,2845245 (dostęp: 05.10.2020).

  35. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15.04. 2020 w sprawie obowiązku zakrywania ust i nosa w miejscach publicznych, Dz.U. z 15 kwietnia 2020, poz. 673

  36. PAP, Koronawirus w Polsce, Resort zdrowia przypomina o obowiązku noszenia maseczek, PolskieRadio24.pl, 14.05.2020, https://polskieradio24.pl/5/1222/Artykul/2510222,Koronawirus-w-Polsce-Resort-zdrowia-przypomina-o-obowiazku-noszenia-maseczek (dostęp: 05.10.2020).

  37. PAP, Szumowski: Od 16 kwietnia obowiązek zakrywania nosa i ust, dziennik.pl, 9 kwietnia 2020, https://wiadomosci.dziennik.pl/polityka/artykuly/6480817,szumowski-maseczka-koronawirus-covid-19-epidemia-usta-zdrowie.html (dostęp: 05.10.2020).

  38. Ceglarz J., Koronawirus w Polsce. Maseczki obowiązkowe do czasu wynalezienia szczepionki, Money.pl 16.04.2020, https://www.money.pl/gospodarka/koronawirus-w-polsce-maseczki-obowiazkowe-do-czasu-wynalezienia-szczepionki-6500573425690753a.html (dostęp: 05.10.2020).

  39. Jurkiewicz K., Do kiedy obowiązek noszenia maseczek? Szokująca odpowiedź ministra Szumowskiego. Może chodzić nawet o 2 lata, Dziennik Zachodni, 5 maja 2020, https://dziennikzachodni.pl/do-kiedy-obowiazek-noszenia-maseczek-szokujaca-odpowiedz-ministra-szumowskiego-moze-chodzic-nawet-o-2-lata/ar/c1-14922200 (dostęp: 05.10.2020).

  40. Świdrak K., Dlaczego wszyscy powinni nosić maseczki na twarz? Naukowcy tłumaczą, Medonet 29.05.2020, https://www.onet.pl/?utm_source=www.medonet.pl_viasg_medonet&utm_medium=referal&utm_campaign=leo_automatic
    &srcc=ucs&pid=d9f31c4f-b8d3-4305-802f-aad465105a4e&sid=4e9b6959-4f88-4e8b-9613-65de7438fe5a&utm_v=2 (dostęp: 05.10.2020).

  41. Mgr.farm, Maseczkowi spekulanci” zarabiają na dezinformacji. Padają rekordy…,  26 lutego 2020, https://mgr.farm/aktualnosci/maseczkowi-spekulanci-zarabiaja-na-dezinformacji-padaja-rekordy/ (dostęp: 05.10.2020).

  42. Karwowska A., Włosi umierają, bo zareagowali za późno, Wyborcza.pl, 28 lutego 2020, https://wyborcza.pl/7,162657,25735467,wlosi-umieraja-bo-zareagowali-za-pozno.html (dostęp: 05.10.2020).

  43. Sygnały dnia, Prof. Włodzimierz Gut: nie panikujmy z powodu koronawirusa, Jedynka Polskie Radio, 02.03.2020, https://www.polskieradio24.pl/7/129/Artykul/2465617,Prof-Wlodzimierz-Gut-nie-panikujmy-z-powodu-koronawirusa (dostęp: 05.10.2020).

  44. Dadura K., Wirusolog obala mity na temat koronawirusa. „Maseczka może być źródłem zakażeń”,  PolskieRadio24.pl, 06.03.2020, https://www.polskieradio24.pl/5/1222/Artykul/2467271,Wirusolog-obala-mity-na-temat-koronawirusa-Maseczka-moze-byc-zrodlem-zakazen (dostęp: 05.10.2020).

  45. PCh24.pl, Wirusolog prof. Gut o sensie stosowania maseczek. Ich skuteczność jest krótkotrwała, 13.05.2020 r, https://www.pch24.pl/wirusolog-prof--gut-o-sensie-stosowania-maseczek--ich-skutecznosc-jest-krotkotrwala,75563,i.html (dostęp: 05.10.2020).

  46. Sokołowska A., Maseczki ochronne. Czy ich noszenie ma sens? Wirusolog Włodzimierz Gut wyjaśnia, Wirtualna Polska, Kobieta, 17.04.2020, https://kobieta.wp.pl/maseczki-ochronne-czy-ich-noszenie-ma-sens-wirusolog-wlodzimierz-gut-wyjasnia-6500789009070209a (dostęp: 05.10.2020).

  47. Gov.pl, Nowe zasady zasłaniania nosa i ust, otwarte kina i siłownie – wchodzimy w kolejny etap odmrażania, 27.05.2020, https://www.gov.pl/web/koronawirus/4-etap-odmrazania (dostęp: 05.10.2020).

  48. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 kwietnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii, Dz.U. 2020 poz. 658, http://dziennikustaw.gov.pl/D2020000065801.pdf

  49. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 kwietnia 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii, Dz.U. 2020 poz. 673 http://dziennikustaw.gov.pl/D2020000067301.pdf

  50. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 maja 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii, Dz.U. 2020 poz. 792, http://dziennikustaw.gov.pl/D2020000079201.pdf

  51. Dogmaty Karnisty, Obowiązek zasłaniania ust i nosa przez wszystkich nie ma podstawy prawnej, 4 maja 2020, https://www.dogmatykarnisty.pl/2020/05/obowiazek-zaslaniania-ust-i-nosa/ (dostęp: 05.10.2020).

  52. Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, Dz. U. 2008 Nr 234 poz. 1570, https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20082341570/U/D20081570Lj.pdf

  53. RPO, Koronawirus. Rozporządzenie rządu z 31 marca o ograniczeniach poruszania się – krytyczna ocena RPO, 2020-04-03, https://www.rpo.gov.pl/pl/content/koronawirus-rozporzadzenie-rzadu-z-31-marca-krytyczna-ocena-rpo%C2%A0 (dostęp: 05.10.2020).

  54. RPO, Analiza RPO dla premiera o tworzeniu prawa w stanie epidemii: rozporządzenia zamiast ustaw naruszają prawa obywateli, 2020-06-04, https://www.rpo.gov.pl/pl/content/raport-rpo-dla-premiera-nt-prawa-w-stanie-epidemii (dostęp: 05.10.2020).

  55. Sygn. Akt II W 71/20 Postanowienie dnia 3 czerwca 2020 r. Sąd Rejonowy w Kościanie

  56. Pieniążek-Osińska B., Policja wystawiła 13 tys. mandatów za brak maseczki, Polityka zdrowotna, 10 Czerwca 2020, https://www.politykazdrowotna.com/60364,ile-mandatow-za-brak-maseczki-wystawila-policja (dostęp: 05.10.2020).

  57. RPO, Pismo do Prezesa RM w sprawie naruszenia praw i wolności w czasie pandemii, Warszawa, 04.06.2020, https://www.rpo.gov.pl/sites/default/files/do%20Prezesa%20RM%20ws%20naruszania%
    20praw%20i%20wolno%C5%9Bci%20w%20czasie%20pandemii%2C%204.06.2020_0.pdf (dostęp: 05.10.2020).

  58. WHO, Advice on the use of masks in the context of COVID-19, Interim guidance, 5 June 2020, WHO reference number: WHO/2019-nCov/IPC_Masks/2020.4, https://www.who.int/publications/i/item/advice-on-the-use-of-masks-in-the-community-during-home-care-and-in-healthcare-settings-in-the-context-of-the-novel-coronavirus-(2019-ncov)-outbreak (dostęp: 05.10.2020).

  59. Richardson E., What Are The Policies On Wearing Facemasks In Public Places?,  WHO, COVID-19 Health System Response Monitor, May 22, 2020, https://analysis.covid19healthsystem.org/index.php/2020/05/22/what-are-the-policies-on-wearing-facemasks-in-public-places/ (dostęp: 05.10.2020).

  60. COVID-19 Dashboard by the Center for Systems Science and Engineering (CSSE) at JHU, https://gisanddata.maps.arcgis.com/apps/opsdashboard/index.html#/bda7594740fd40299423467b48e9ecf6 (dostęp: 05.10.2020).

  61. Greenhalgh T., Schmid M.B., Czypionka T., Dirk B., Laurence G., Face masks for the public during the covid-19 crisis, BMJ 2020; 369 https://www.bmj.com/content/369/bmj.m1435 (dostęp: 05.10.2020).

Informacje

Informacje: Zdrowie Publiczne i Zarządzanie, 2020, Tom 18, Numer 2, s. 155 - 164

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Wymogi i nakazy dotyczące noszenia masek ochronnych

Angielski:

Wymogi i nakazy dotyczące noszenia masek ochronnych

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-4920-6742

Katarzyna Badora-Musiał
Instytut Zdrowia Publicznego, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum, Kraków
https://orcid.org/0000-0002-4920-6742 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Instytut Zdrowia Publicznego, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum, Kraków

Publikacja: 14.10.2020

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Katarzyna Badora-Musiał (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 1941

Liczba pobrań: 4407

<p> Wymogi i nakazy dotyczące noszenia masek ochronnych</p>