Uwagi o pandemii COVID-19 w Polsce. Perspektywa polityki zdrowotnej
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEUwagi o pandemii COVID-19 w Polsce. Perspektywa polityki zdrowotnej
Data publikacji: 14.10.2020
Zdrowie Publiczne i Zarządzanie, 2020, Tom 18, Numer 2, s. 126 - 148
https://doi.org/10.4467/20842627OZ.20.013.12766Autorzy
Uwagi o pandemii COVID-19 w Polsce. Perspektywa polityki zdrowotnej
Remarks on COVID-19 Pandemic in Poland. A Health Policy Perspective
Occurrence of the COVID-19 Pandemic was totally unexpected, and governments of all countries were surprised. Pandemics always raises the feeling of fear and health policy is interested in such phenomena. In this specific case it was fully justified as COVID-19 was new and unknown. Everywhere the populations found themselves in psychological position presented years ago by Ulrich Beck in book Risk Society. Influencing and shaping society’s emotions – both feelings of safety and feelings of fear had a fundamental importance for social behaviour.
In time when first information about COVID-19 came from China and Poland was still free from any infection, the government’s representatives tried to play down the seriousness of the virus and equated the COVID-19 to a seasonal flu. At that time, it could have been justified as an attempt to avoid panic. But with the first episodes of infections the tone of messages essentially changed, and the virus was presented as a lethal danger. Such a context was applied as a direct rationalization of general lockdown and a broad catalogue of restrictions in social contacts.
However, when The Presidential Election was approaching (with the act of balloting demanding presence of people in a polling station), the content of messages presented to the public changed again. In the new version the virus itself was shown as rather innocent and the pandemic was contained and under control. In this way all voters, including elderly people, were encouraged to take part in the election.
If lessons are to be drawn from the past, we might conclude that in time of a pandemic, the instrumental management of social emotions and feelings is not always the best way of communicating with the general public.
[1] Nutbeam D. Health promotion glossary, Health Promotion, World Health Organization 1998, https://www.who.int/healthpromotion/about/HPR%20Glossary%201998.pdf
[2] Słowniczek terminów epidemiologicznych, Przegląd Epidemiologiczny 2013, http://www.przeglepidemiol.pzh.gov.pl/slowniczek-terminow-epidemiologicznych
[3] Calderón J.L, R.A Beltrán Pitfalls in Health Communication: Healthcare Policy, Institution, Structure, & Process, MedGenMed. Jan 8. 2004; 6(1): 9. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1140704/
[4] CDC Health Communication Basics, Centers for Disease Control and Prevention, January 22, 2020, https://www.cdc.gov/healthcommunication/healthbasics/whatishc.html
[5] WHO Open mindsets: participatory leadership for health, World Health Organization 2016, https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/251458/9789241511360-eng.pdf;jsessionid=19F73AD5CFBCAF9175A47FCB765F3444?sequence=1
[6] Rifkin SB. Examining the links between community participation and health outcomes: a review of the literature. Health Policy Plan. 2014 Sep;29 Suppl 2:ii98–106, https://doi.org/10.1093/heapol/czu076
[7] WHO Communicating risk in public health emergencies: a WHO guideline for emergency risk communication (ERC) policy and practice. Geneva: World Health Organization; 2017, file:///C:/Users/user/Downloads/9789241550208-eng.pdf
[8] Bennett D.l, Chun-Fang Chiang, A.Malani Learning during a crisis: The SARS epidemic in Taiwan, Journal of Development Economics 112 (2015) 1–18, https://reader.elsevier.com/reader/sd/pii/S0304387814001059?token=B07E0A5AB2ABA60E2EF42754559AD841AC2337059CB6872D562ECBA77B99C8D88C19301EA2A3D716D3CEC25F0F9EC7BF
[9] Coronavirus: Fear of a pandemic, or a pandemic of fear? The Conversation. Academic rigour, journalistic flair, January 31, 2020, https://theconversation.com/coronavirus-fear-of-a-pandemic-or-a-pandemic-of-fear-130934
[10] Pelissolo Antoine, Bruno Cautrès, Jeremy K. Ward et al. Pourquoi a-t-on peur face à l’épidémie ? SciencePo, March 26, 2020, https://theconversation.com/pourquoi-a-t-on-peur-face-a-lepidemie-133727, English version: Fear in the time of pandemic, https://www.sciencespo.fr/en/news/news/fear-in-the-time-of-pandemic/4884
[11] Beck U. Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2002
[12] Gray G.M. and D.P. Ropeik Dealing With The Dangers Of Fear: The Role Of Risk Communication, HEALTH AFFAIRSVOL. 21, NO. 6: PUBLIC HEALTH, https://www.healthaffairs.org/doi/10.1377/hlthaff.21.6.106
[13] CHI Health Questions to Ask Yourself About the Coronavirus (COVID-19), CHI Health, 2020, https://www.chihealth.com/en/patients-visitors/coronavirus-covid-19/Coronavirusquestionnaire.html
[14] US Baseline COVID-19 testing program, 2020 Verily Life Sciences LLC https://www.projectbaseline.com/study/covid-19/
[15] CDC Testing for COVID-19, 2019, https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/symptoms-testing/testing.html
[16] Green K. et al What tests could potentially be used for the screening, diagnosis and monitoring of COVID-19 and what are their advantages and disadvantages? Centre for Evidence-Based Medicine (EBM), April 20, 2020, https://www.cebm.net/covid-19/what-tests-could-potentially-be-used-for-the-screening-diagnosis-and-monitoring-of-covid-19-and-what-are-their-advantages-and-disadvantages/
[17] UAMS 2020 COVID-19 Drive-Thru Screening University of Arkansas for Medical Sciences, https://uamshealth.com/location/covid-19-drive-thru-screening/
[18] Kent Chloe Different paths to the same destination: screening for Covid-19, Verdict. Medical devices, 3 APRIL 2020, https://www.medicaldevice-network.com/features/types-of-covid-19-test-antibody-pcr-antigen/
[19] COVID-19 Testing Policies, Our World in Data, May 20, 2020, https://ourworldindata.org/grapher/covid-19-testing-policy
[20] Kent Chloe The difficulty of deploying a Covid-19 home testing kit, Medical devices, 23 APRIL 2020, https://www.medicaldevice-network.com/features/covid-19-home-testing/
[21] Tedros Adhanom Ghebreyesus WHO Director-General's opening remarks at the media briefing on COVID-19 - 16 March 2020, https://www.who.int/dg/speeches/detail/who-director-general-s-opening-remarks-at-the-media-briefing-on-covid-19---16-march-2020
[22] Widespread Testing: Differing Strategies across Europe, European data portal, 08/06/2020, https://www.europeandataportal.eu/en/impact-studies/covid-19/widespread-testing-differing-strategies-across-europe
[23] Our World in Data Coronavirus (COVID-19) Testing, Research and data: Hannah Ritchie, Esteban Ortiz-Ospina, Diana Beltekian, Edouard Mathieu, Joe Hasell, Bobbie Macdonald, Charlie Giattino, and Max Roser, Last update: 21 June 2020, https://ourworldindata.org/coronavirus-testing
[24] Behrmann Savannah et al Trump’s Tulsa rally: He says he wanted to 'slow the testing down' on COVID-19 and other takeaways, USA TODAY, Jun 21, 2020, https://eu.usatoday.com/story/news/politics/elections/2020/06/20/kung-flu-takeaways-trumps-tulsa-rally/3231998001/
[25} CDC CDC guidance for COVID-19. Evaluating and Testing Persons for Coronavirus Disease 2019 (COVID-19), Revisions on May 3, 2020, https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-nCoV/hcp/clinical-criteria.html
[26] WHO Laboratory testing strategy recommendations for COVID-19. Interim guidance, 21 March 2020, https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/331509/WHO-COVID-19-lab_testing-2020.1-eng.pdf
[27] ECDC European Centre for Disease Prevention and Control Testing strategies, 2020, https://www.ecdc.europa.eu/en/covid-19/surveillance/testing-strategies
[28] OECD Policy Responses to Coronavirus (COVID-19). Testing for COVID-19: A way to lift confinement restrictions, Updated 4 May 2020, https://read.oecd-ilibrary.org/view/?ref=129_129658-l62d7lr66u&title=Testing-for-COVID-19-A-way-to-lift-confinement-restrictions
[29] Szumowski: w żadnym kraju nie testuje się wszystkich osób asymptomatycznych w populacji Forsal.pl, Newsletter RSS, 30 marca 2020, https://forsal.pl/artykuly/1465153,szumowski-w-zadnym-kraju-nie-testuje-sie-wszystkich-osob-asymptomatycznych-w-populacji.html
[30] GIS Definicja przypadku na potrzeby nadzoru nad zakażeniami ludzi nowym koronawirusem SARS-CoV-2 (definicja z dnia 22.03.2020), https://gis.gov.pl/aktualnosci/definicja-przypadku-na-potrzeby-nadzoru-nad-zakazeniami-ludzi-nowym-koronawirusem-sars-cov-2/
[31] Wirusolog: Testy, które robi większość krajów, nie mają w zasadzie znaczenia dla zwalczania epidemii, TOK FM, 17.04.2020, https://www.tokfm.pl/Tokfm/7,171710,25879005,polski-model-testowania-koronawirusa-niewystarczajacy-niektorej.html
[32] Więcej testów na koronawirusa? Prof. Gut: Można przetestować wszystkich, ale... to bezsensowne, niezależna.pl 24.03.2020, https://niezalezna.pl/318520-wiecej-testow-na-koronawirusa-prof-gut-mozna-przetestowac-wszystkich-ale-to-bezsensowne
[33] Heneghan Carl, Jon Brassey, Tom Jefferson COVID-19: What proportion are asymptomatic? The Centre for Evidence-Based Medicine, University of Oxford, April 6, 2020, https://www.cebm.net/covid-19/covid-19-what-proportion-are-asymptomatic/
[34] Asymptomatic spread makes testing key for COVID-19 fight, Futurity, May 15th, 2020, Posted by Johns Hopkins University, https://www.futurity.org/asymptomatic-covid-19-immunity-viruses-2365852-2/
[35] Profesor Rafał Flisiak, Telekonferencja senackiego Zespołu „Zdrowie Polaków” nt. epidemii COVID-19, 8 maja 2020 r. https://www.senat.gov.pl/aktualnosci/art,12715,telekonferencja-senackiego-zespolu-zdrowie-polakow-nt-epidemii-covid-19.html
[36] NRL 2020a APEL Nr 20/20/P-VIII PREZYDIUM NACZELNEJ RADY LEKARSKIEJ z dnia 14 kwietnia 2020 r. https://nil.org.pl/aktualnosci/4686-zlecajcie-testy
[37] Lurka K. Sośnierz: Wykonujmy więcej testów, Menadżer Zdrowia 31.03.2020, https://www.termedia.pl/mz/Sosnierz-Wykonujmy-wiecej-testow,37369.html
[38] Sośnierz zarzuca przyjęcie "najgorszego z możliwych" modelu walki z epidemią. Szumowski odpowiada, 11 maja 2020, TVN24, https://tvn24.pl/polska/koronawirus-w-polsce-lukasz-szumowski-o-slowach-andrzeja-sosnierza-o-najgorszym-z-mozliwych-modelu-walki-z-epidemia-4580784
[39] Różańska Daria Poseł klubu PiS działania rządu ws. pandemii ocenia na tróję. "Żal mi, że straciliśmy tyle czasu" Na:Temat 21 kwietnia 2020, https://natemat.pl/306243,andrzej-sosniarz-z-pis-o-dzialaniach-rzadu-morawieckiego-ws-koronawirusa
[40] Zasada M. Koronawirus w Polsce. Rząd ma błędne dane - mówi Andrzej Sośnierz. Mamy 150 tys. zakażeń. W walce z epidemią Polska jest najgorsza w Europie, Dziennik Zachodni, 24 maja, 2020, https://dziennikzachodni.pl/koronawirus-w-polsce-rzad-ma-bledne-dane-mowi-andrzej-sosnierz-mamy-150-tys-zakazen-w-walce-z-epidemia-polska-jest-najgorsza-w/ar/c1-14983617
[41] Pawlik P. Kopalnie zawieszają pracę. Nie ma decyzji o badaniu górników, Onet Śląsk 10.06.2020, https://wiadomosci.onet.pl/slask/koronawirus-w-polsce-slask-nie-ma-decyzji-o-badaniu-gornikow/x8jgtv9
[42] Senat UCHWAŁA SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 16 kwietnia 2020 r. w sprawie ustawy o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2, Druk nr 340, http://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/druk.xsp?nr=340
[43] Lurka K. Szumowski o cotygodniowym testowaniu medyków Menadżer Zdrowia, Data: 06.05.2020; https://www.termedia.pl/mz/Szumowski-o-cotygodniowym-testowaniu-medykow,37741.html
[44] Lipiec Aleksandra Prewencyjne testy na koronawirusa dla pracowników ochrony zdrowia odrzucone przez Sejm. Lekarze zabierają głos, Medonet 17.04.2020, https://www.medonet.pl/koronawirus/koronawirus-w-polsce,prewencyjne-testy-na-koronawirusa-dla-pracownikow-ochrony-zdrowia-odrzucone-przez-sejm--lekarze-zabieraja-glos,artykul,74108386.html?utm_source=biuletyn.imm.com.pl_viasg_medonet&utm_medium=referal&utm_campaign=leo_automatic&srcc=ucs&utm_v=2
[45] NRL 2020b STANOWISKO Nr 51/20/P-VIII PREZYDIUM NACZELNEJ RADY LEKARSKIEJ z dnia 21 maja 2020 r. w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zmianie niektórych ustaw w zakresie systemu ochrony zdrowia związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, https://nil.org.pl/aktualnosci/4834-stanowiska-podjete-przez-pnrl-w-dniu-21-maja-2020-r
[46] Wytyczne GIS, MZ i MEN dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkole podstawowej i innych form wychowania przedszkolnego oraz instytucji opieki nad dziećmi w wieku do lat 3, file:///C:/Users/user/Downloads/Wytyczne_GIS,%C2%A0MZ%C2%A0i%C2%A0MEN_dla_przedszkoli,_oddzia%C5%82%C3%B3w_przedszkolnych_w_szkole_podstawowej_i_innych_form_wychowania_przedszkolnego_oraz_instytucji_opieki_nad_dzie%C4%87mi_w_wieku_do_lat_3.pdf; Wytyczne z GIS, MZ i MEN dla szkół podstawowych – edukacja wczesnoszkolna, file:///C:/Users/user/Downloads/Wytyczne_dla_szk%C3%B3%C5%82_podstawowych_edukacja_wczesnoszkolna.pdf
[47] Nowosielska Katarzyna Odmrażanie gospodarki, czy koronaparty? Kontrowersyjne otwarcie przedszkoli, 04.05.2020, Prawo.pl, https://www.prawo.pl/oswiata/otwarcie-przedszkoli-a-zasady-bezpieczenstwa,499975.html
[48] Łódź. 456 pracowników przedszkoli z podejrzeniem koronawirusa. Otwarto tylko 31 placówek. Gazeta.pl, 2020-05-18, https://www.msn.com/pl-pl/wiadomosci/other/%C5%82%C3%B3d%C5%BA-456-pracownik%C3%B3w-przedszkoli-z-podejrzeniem-koronawirusa-otwarto-tylko-31-plac%C3%B3wek/ar-BB14fecx
[49] Wojewoda łódzki nie sfinansuje badań na koronawirusa u pracowników przedszkoli i żłobków PAP, 11 maja 2020, https://www.portalsamorzadowy.pl/edukacja/wojewoda-lodzki-nie-sfinansuje-badan-na-koronawirusa-u-pracownikow-przedszkoli-i-zlobkow,180363.html
[50] Ministerstwo Zdrowia pyta prezydent Łodzi o testy Serwis Samorządowy PAP, 19.05.2020, https://samorzad.pap.pl/kategoria/aktualnosci/ministerstwo-zdrowia-pyta-prezydent-lodzi-o-testy
[51] Szczepańska Agata Apel o testy na koronawirusa dla nauczycieli. Rząd zachowuje wstrzemięźliwość, gazeta Prawna 20.05.2020, https://serwisy.gazetaprawna.pl/edukacja/artykuly/1477860,test-na-koronawirusa-nauczyciel.html
[52] Nie będzie testowania pracowników żłobków i przedszkoli. "Rząd odwrócił się do nich plecami" Do Rzeczy, 19.05.2020, https://www.dorzeczy.pl/kraj/140611/nie-bedzie-testowania-pracownikow-zlobkow-i-przedszkoli-rzad-odwrocil-sie-do-nich-plecami.html
[53] Minister do nauczycieli: Idźcie do pracy w polu zbierać truskawki! Głos nauczycielski, 26 MAJA 2020, https://glos.pl/minister-do-nauczycieli-idzcie-do-pracy-w-polu-zbierac-truskawki
Dopierała Justyna Nauczyciele w Poznaniu nie przejdą testów na koronawirusa. Wojewoda wielkopolski tłumaczy, Głos Wielkopolski, 28.05.2020, https://plus.gloswielkopolski.pl/nauczyciele-w-poznaniu-nie-przejda-testow-na-koronawirusa-wojewoda-wielkopolski-tlumaczy/ar/c1-14991271
[54] Baszczyński K. Masz katar i o tym nie poinformujesz? Dyrektor grozi odpowiedzialnością karną. Kuriozalne pomysły w szkołach, Głos nauczycielski 22 MAJA 2020, https://glos.pl/masz-katar-i-o-tym-nie-poinformujesz-dyrektor-grozi-odpowiedzialnoscia-karna-kuriozalne-pomysly-w-szkolach
[55] WHO Global research and innovation forum: towards a research roadmap, 11-12 February and 2 March 2020 ,https://www.who.int/blueprint/priority-diseases/key-action/Roadmap-version-FINAL-for-WEB.pdf?ua=1
[56] The Associated Press China delayed releasing coronavirus info, frustrating WHO, June 3, 2020, https://apnews.com/3c061794970661042b18d5aeaaed9fae
[57] Report 12 - The global impact of COVID-19 and strategies for mitigation and suppression, WHO Collaborating Centre for Infectious Disease Modelling; MRC Centre for Global Infectious Disease Analysis; Abdul Latif
[58] WHO COVID‑19 strategy update. Strategic document. Critical preparedness, readiness and response, 14 April 2020, https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/covid-strategy-update-14april2020.pdf?sfvrsn=29da3ba0_19&download=true
[59] Reynolds Emma Unusual tactics to fight Covid-19 from around the world, CNN, April 21, 2020, https://edition.cnn.com/2020/04/20/health/measures-coronavirus-unusual-restrictions-intl/index.html; także Piątki dla panów, soboty dla pań, taśmy i certyfikaty. Siedem oryginalnych prób zapanowania nad epidemią, TVN24, 22 kwietnia 2020, https://tvn24.pl/swiat/koronawirus-na-swiecie-siedem-nietypowych-strategii-walki-z-pandemia-covid-19-4561845
[60] WHO Novel Coronavirus (2019‑nCoV): Strategic preparedness and response plan, Draft as of 3 February 2020, file:///C:/Users/user/Downloads/srp-04022020.pdf
[61] WHO Timeline - COVID-19, Last updated 27 April, https://www.who.int/news-room/detail/27-04-2020-who-timeline---covid-19
[62] WHO Director-General's opening remarks at the media briefing on COVID-19 - 11 March 2020, https://www.who.int/dg/speeches/detail/who-director-general-s-opening-remarks-at-the-media-briefing-on-covid-19---11-march-2020
[63] WHO Surveillance strategies for COVID-19 human infection. Interim guidance, 10 May 2020, file:///C:/Users/user/Downloads/WHO-2019-nCoV-National_Surveillance-2020.1-eng.pdf
[64] Beachum Lateshia et al.. Fauci warns that ‘consequences could be really serious’ if states move too quickly to reopen, Washington Post, May 13, 2020, https://www.washingtonpost.com/nation/2020/05/12/coronavirus-update-us/
[65] Cavendish W., Fiona Cousins Modele świata po pandemii: ekspertyza, która umożliwi podjęcie świadomych decyzji w okresie regeneracji po COVID-19, 2020, https://www.arup.com/pl-pl/perspectives/modelling-a-changed-world-providing-insight-for-covid-19-recovery-decisions
[66] CDC COVID-19 Forecasts: Cumulative Deaths, Updated June 12, 2020, https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/covid-data/forecasting-us.html
[67] Adam D. Special report: The simulations driving the world’s response to COVID-19. How epidemiologists rushed to model the coronavirus pandemic. Nature, NEWS FEATURE 02 APRIL 2020, https://www.nature.com/articles/d41586-020-01003-6
[68] Yates Ch. How to model a pandemic, The Conversation March 25, 2020, https://theconversati on.com/how-to-model-a-pandemic-134187
[69] Sridhar D., M.S Majumder Modelling the pandemic, BMJ (Published 21 April 2020; 369, https://www.bmj.com/content/369/bmj.m1567
[70] Aizenman Nurith, S. McMinn How To Make Sense of All The COVID-19 Projections? A New Model Combines Them, Health News from NPR, May 13, 2020, https://www.npr.org/sections/health-shots/2020/05/13/855038708/combining-different-models-new-coronavirus-projection-shows-110-000-deaths-by-ju; oraz https://www.wlrn.org/post/combining-different-models-new-coronavirus-projection-shows-110000-deaths-june-6
[71] Keogh-Brown M.R., R.D. Smith The economic impact of SARS: How does the reality match the predictions? Health Policy Volume 88, Issue 1, October 2008, Pages 110-120, https://reader.elsevier.com/reader/sd/pii/S0168851008000638?token=7E125BC10490248279325192AEC1B32A2C5B561A5E63D6B4400630E27D05357D0F27D0C504577AE3A9A2EFCFFACE1B65
[72] Chowdhury R. et al. Dynamic interventions to control COVID-19 pandemic: a multivariate prediction modelling study comparing 16 worldwide countries, Springer Link 19 May 2020, https://link.springer.com/article/10.1007/s10654-020-00649-w
[73] Anderson Jenny Sweden’s very different approach to Covid-19, Quartz, April 27, 2020, https://qz.com/1842183/sweden-is-taking-a-very-different-approach-to-covid-19/
[74] Heidebroek Kristin Covid-19: Sweden’s “self-responsible” response, Eyes on Europe, 29 AVRIL, 2020, https://www.eyes-on-europe.eu/covid-19-swedens-self-responsible-response/
[75] Sweden – Immigration and Travel Restrictions Related to COVID-19 Continue, KPMG International, 27 April 2020, https://home.kpmg/xx/en/home/insights/2020/04/flash-alert-2020-199.html
[76] ‘Closing borders is ridiculous’: the epidemiologist behind Sweden’s controversial coronavirus strategy, NEWS Q&A 21 APRIL 2020, https://www.nature.com/articles/d41586-020-01098-x
[77] Strang J. Why do the Nordic countries react differently to the covid-19 crisis? 2020.04.06, https://nordics.info/show/artikel/the-nordic-countries-react-differently-to-the-covid-19-crisis/
[78] Ortiz-Ospina Esteban, Max Roser Trust, Published online at OurWorldInData.org., 2016, https://ourworldindata.org/trust#citation
[79] Wheeldon Tom Sweden’s Covid-19 strategy has caused an ‘amplification of the epidemic’, France24, 17/05/2020, https://www.france24.com/en/20200517-sweden-s-covid-19-strategy-has-caused-an-amplification-of-the-epidemic
[80] Reynolds Emma Sweden says its coronavirus approach has worked. The numbers suggest a different story, CNN, April 29, 2020, https://edition.cnn.com/2020/04/28/europe/sweden-coronavirus-lockdown-strategy-intl/index.html
[81] Pandemia COVID-19 w Polsce, Wikipedia, 16 czerwca 2020, https://pl.wikipedia.org/wiki/Pandemia_COVID-19_w_Polsce
[82] Kunert J. "Jesteśmy przygotowani niezależnie od skali". Co mówiły władze przed wybuchem epidemii w Polsce, Portal Konkret 24, Autor: Jan Kunert, 06.04.2020, https://konkret24.tvn24.pl/polska,108/jestesmy-przygotowani-niezaleznie-od-skali-co-mowily-wladze-przed-wybuchem-epidemii-w-polsce,1011719.html
[83] PAP Premier: służby są gotowe na wypadek koronawirusa, 24 lutego 2020, https://www.rdc.pl/informacje/premier-mateusz-morawiecki-wszystkie-sluzby-sa-gotowe-na-wypadek-pojawienia-sie-w-polsce-pierwszego-przypadku-koronawirusa/
[84] Lurka K. Pinkas o koronawirusie i... lodzie w majtkach, Termedia 29.02.2020, https://www.termedia.pl/mz/Pinkas-o-koronawirusie-i-lodzie-w-majtkach,37005.html
[85] Lurka K. Groźniejszy koronawirus czy grypa? Odpowiada prof. Gut, Menedżer Zdrowia, Termedia 28.02.2020, https://www.termedia.pl/mz/Grozniejszy-koronawirus-czy-grypa-Odpowiada-prof-Gut,37002.html
[86] Walewski P. Rozmowa o złowrogiej naturze zarazków, Polityka 20 MARCA 2020, https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/nauka/1946902,1,rozmowa-o-zlowrogiej-naturze-zarazkow.read
[87] Szumowski o koronawirusie: Podobny do grypy, Rzeczpospolita 04.03.2020, https://www.rp.pl/Koronawirus-2019-nCoV/200309695-Szumowski-o-koronawirusie-Podobny-do-grypy.html
[88] MZ Pierwszy przypadek koronawirusa w Polsce, Serwis Rzeczypospolitej Polskiej, 04.03.2020, https://www.gov.pl/web/zdrowie/pierwszy-przypadek-koronawirusa-w-polsce
[89] Perrigo B. Coronavirus Could Hit the U.K. Harder Than Any Other European Country. Here's What Went Wrong, APRIL 17, 2020, https://time.com/5823382/britain-coronavirus-response/
[90] Pinkosz Katarzyna Przez dwa lata będziemy nosić maseczki? Prof. Gut o możliwych scenariuszach dla Polski? Wprost 21.04.2020, https://zdrowie.wprost.pl/koronawirus/10318756/przez-dwa-lata-bedziemy-nosic-maseczki-prof-gut-o-mozliwych-scenariuszach-dla-polski.html
[91] Lurka K. Kozierkiewicz analizuje „strategie wyjścia” z kryzysu koronawirusowego, Menadżer Zdrowia, 11.04.2020, https://www.termedia.pl/mz/Kozierkiewicz-analizuje-strategie-wyjscia-z-kryzysu-koronawirusowego,37500.html; na stronie, gdzie zamieszczona została ta informacja jest dostępny pełny wykład eksperta na ten temat
[92] Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 5 marca 2020 r. w sprawie wykazu produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, Dz.U.M.Z. poz. 16
[93] Informacja Głównego Inspektora Sanitarnego w sprawie imprez masowych, 08.03.2020, https://gis.gov.pl/wypoczynek/informacja-glownego-inspektora-sanitarnego-w-sprawie-imprez-masowych/
[94] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 13 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego. (Dz.U. z 2020 r. poz. 433).
[95] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej stanu epidemii, Dz.U. poz. 491
[96] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 24 marca 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii, Dz.U. poz. 522
[97] MZ Wprowadzamy nowe zasady bezpieczeństwa w związku z koronawirusem, 24.03.2020, https://www.gov.pl/web/koronawirus/wprowadzamy-nowe-zasady-bezpieczenstwa-w-zwiazku-z-koronawirusem
[98] Policja wspiera w utrzymaniu kwarantanny w Polsce, Policja.pl, 27.03.2020, http://www.policja.pl/pol/aktualnosci/186285,Policja-wspiera-w-utrzymaniu-kwarantanny-w-Polsce.html
[99] Wprowadzamy stan epidemii w Polsce, Rządowe centrum legislacji, Koronawirus: informacje i zalecenia, 23.03.2020, https://www.gov.pl/web/koronawirus/wprowadzamy-stan-epidemii-w-polsce
[100] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 marca 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz. U. poz. 566, 577 i 624).
[101] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 kwietnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz. U. poz. 658, 673 i 674).
[102] Rozporządzenie (c) Rady Ministrów z dnia 16 kwietnia 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii, Dz.U. poz. 674
[103] Rzecznik rządu: Premier został przez swoje zaplecze źle poinformowany. Chciałem przeprosić za tę sytuację, TVN 24, 25 maja 2020, https://tvn24.pl/polska/koronawirus-w-polsce-premier-mateusz-morawiecki-w-restauracji-rzecznik-rzadu-przeprasza-4593173
[104] MZ Nowa normalność: etapy znoszenia ograniczeń związanych z COVID-19, 16.04.2020, https://www.gov.pl/web/koronawirus/nowa-normalnosc-etapy
[105] rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 kwietnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz. U. poz. 697 i 750).
[106] rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 maja 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz. U. poz. 792 i 820). Szczególnie § 16.
[107] RM III etap odmrażania gospodarki. Oto szczegóły, WNP.pl, 13.05.2020, https://www.wnp.pl/finanse/iii-etap-odmrazania-gospodarki-oto-szczegoly,393716.html
[108] MZ Znosimy kolejne ograniczenia – 18 maja pójdziesz do fryzjera, kosmetyczki i restauracji, https://www.gov.pl/web/koronawirus/znosimy-kolejne-ograniczenia--18-maja-pojdziesz-do-fryzjera-kosmetyczki-i-restauracji
[109] MZ Czwarty etap odmrażania ograniczeń, 27.05.2020, https://www.gov.pl/web/mswia/czwarty-etap-odmrazania-ograniczen
[110] Onet Poziom stresu związany z pandemią koronawirusa ciągle wysoki, badanie CAWI, 10 maja 2020, https://wiadomosci.onet.pl/tylko-w-onecie/koronawirus-w-polsce-jak-wyglada-poziom-stresu-u-polakow-infografika/2pwelr3
[111] "Decyzje ministra zdrowia i szefa MSWiA uratowały Polskę przed kataklizmem" polsatnews.pl, 02.06.2020, https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/2020-06-02/premier-minister-zdrowia-i-szef-mswia-na-wspolnej-konferencji-ogladaj/
[112] Pieniążek-Osińska Beata Premier Mateusz Morawiecki podkreślił we wtorek, że - w jego ocenie - Polska wychodzi zwycięsko z walki z epidemią. Czy to koniec epidemii? Polityka Zdrowotna 03.06.2020, https://www.politykazdrowotna.com/60002,premier-o-wychodzeniu-z-epidemii
[113] Potocka Joanna Cieszyński: Liczba zakażeń w ciągu kilku tygodni będzie spadać, Radio RMF24, 3 czerwca, 2020, https://www.rmf24.pl/raporty/raport-koronawirus-z-chin/polska/news-cieszynski-liczba-zakazen-w-ciagu-kilku-tygodni-bedzie-spada,nId,4533441
[114] BCC Trzeci etap odmrażania gospodarki – komentarz Prezesa BCC, 14.05.2020, https://www.bcc.org.pl/opinie_ekspertow/trzeci-etap-odmrazania-gospodarki-komentarz-prezesa-bcc/
[115] Akw Premier: Wirus jest w odwrocie, już nie trzeba się go bać. Idźmy tłumnie na wybory, TVN24, 2 lipca 2020, https://tvn24.pl/wybory-prezydenckie-2020/wybory-prezydenckie-2020-premier-mateusz-morawiecki-zacheca-do-udzialu-w-2-turze-wyborow-4626728
[116] Coronavirus Worldometer September 2020, https://www.worldometers.info/coronavi
[117] Woźniak M. Rozmowa z epidemiologiem: W Polsce może nie być szczytu zachorowań koronawirusa. Przyrost zakażeń może być stały i wysoki, Głos Wielkopolski, 23.04.2020, https://plus.gloswielkopolski.pl/epidemiolog-w-polsce-moze-nie-byc-szczytu-zachorowan-koronawirusa-przyrost-zakazen-moze-byc-staly-i-wysoki-rozmowa/ar/c1-14929900
[118] Partyła Magdalena Łukasz Szumowski: Szczyt zachorowań na Covid-19 może nastąpić w Polsce jesienią, RFM 24, Piątek, 24 kwietnia, 2020, https://www.rmf24.pl/raporty/raport-koronawirus-z-chin/polska/news-lukasz-szumowski-szczyt-zachorowan-na-covid-19-moze-nastapic,nId,4458716
[119] Ramusiewicz-Osypowicz Kornelia (bez daty) Koronawirus w Polsce. Kiedy szczyt epidemii? Szumowski: "Mówi się o jesieni: wrześniu, październiku, listopadzie" WP. ABC Zdrowie, https://portal.abczdrowie.pl/koronawirus-w-polsce
[120] Uniwersytet Warszawski, Aktualności, 30 kwietnia 2020, https://www.uw.edu.pl/modele-dotyczace-covid-19-przygotowywane-przez-naukowcow-z-uw/?utm_campaign=shareaholic&utm_medium=facebook&utm_source=socialnetwork
[121] Mokrzycka Sandra Model przebiegu epidemii COVID-19 w Polsce, Stanach Zjednoczonych i we Włoszech, Copernicus, 6 Kwietnia 2020, https://copernicustfi.pl/model-przebiegu-epidemii-covid-19-w-polsce-stanach-zjednoczonych-i-we-wloszech/
[122] Prognoza rozwoju pandemii koronawirusa i choroby Covid-19 na maj 2020, Co by było, gdybyśmy nie przestrzegali obostrzeń – analiza „what-if” firmy ExMetrix, 04.05.2020, http://gospodarkapodkarpacka.pl/news/view/37770/prognoza-rozwoju-pandemii-koronawirusa-i-choroby-covid-19-na-maj-2020
[123] Markiewicz Marta Manifest COVID-19: polscy eksperci o odmrażaniu gospodarki, Puls Medycyny 15-04-2020, https://pulsmedycyny.pl/manifest-covid19-polscy-eksperci-o-odmrazaniu-gospodarki-988276
[124] Jurszo R. Petycja 160 tys. Polaków zmielona: rząd podtrzymał zakaz wstępu do lasów, OKO Press, 12 KWIETNIA 2020, https://oko.press/rzad-podtrzymal-zakaz-wstepu-do-lasu/
[125] Woźniak M. Prof. Jacek Wysocki: Epidemia w Polsce będzie trwała dłużej i musimy zdawać sobie z tego sprawę, Głos Wielkopolski 02.05.2020, https://plus.gloswielkopolski.pl/prof-jacek-wysocki-epidemia-w-polsce-bedzie-trwala-dluzej-i-musimy-zdawac-sobie-z-tego-sprawe/ar/c1-14945588
[126] Kowalska Dorota Koronawirus. Dr Paweł Grzesiowski: Jesteśmy na początku walki z pandemią. Znoszenie obostrzeń to działanie czysto propagandowe, Polska. StronaZdrowia 5 czerwca, 2020, https://polskatimes.pl/koronawirus-dr-pawel-grzesiowski-jestesmy-na-poczatku-walki-z-pandemia-znoszenie-obostrzen-to-dzialanie-czysto-propagandowe/ar/c15-15009880
[127] Prof. Simon o otwarciu stadionów i sal weselnych: Nie rozumiem tej decyzji, 01.06.2020, https://biznes.wprost.pl/koronawirus/10330517/prof-simon-o-otwarciu-stadionow-i-sal-weselnych-nie-rozumiem-tej-decyzji.html
[128] Świdrak Karolina Prof. Matyja: szczyt epidemii może nastąpić dokładnie w dniu wyborów, Medonet 07.06.2020, https://www.medonet.pl/koronawirus/koronawirus-w-polsce,prof--matyja--szczyt-epidemii-moze-nastapic-dokladnie-w-dniu-wyborow,artykul,73736358.html
Informacje: Zdrowie Publiczne i Zarządzanie, 2020, Tom 18, Numer 2, s. 126 - 148
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Uwagi o pandemii COVID-19 w Polsce. Perspektywa polityki zdrowotnej
Remarks on COVID-19 Pandemic in Poland. A Health Policy Perspective
Instytut Zdrowia Publicznego, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum, Kraków
Publikacja: 14.10.2020
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY-NC-ND
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 2675
Liczba pobrań: 3753