FAQ

„Nowa” polityka państwa w obszarze kultury wizualnej. Projekt

Data publikacji: 27.11.2024

Zarządzanie w Kulturze, 2024, Tom 25, Numer 1–2, s. 351 - 368

https://doi.org/10.4467/20843976ZK.24.029.20147

Autorzy

Jan Stanisław Wojciechowski
https://orcid.org/0000-0003-2724-848X Orcid
Kontakt z autorem
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

„Nowa” polityka państwa w obszarze kultury wizualnej. Projekt

Abstrakt

The paper aims at diagnosing the underlying causes for the state of visual culture in Poland and indicating the directions of the new cultural policy for the country. The method applied is a combination of auto-ethnography with analytical development of several hypotheses based on the materials from the realm of cultural anthropology. Part of the reasoning conducted in the article is important methodologically and intended for practitioners. It is based on the comparison between today’s challenges facing the devisers of cultural policy and the challenges from 30 years ago, when the author was building a project of cultural policy for the government of those days. Due to the lack of decisive legitimisation of activities in the ideological sphere, the author defines cultural policy as enhancing the values and mitigating the flaws in the existing state of culture. The crucial thesis of the text positions the source of divisions in the contemporary Polish visual culture in the ideological sphere. The ideological division is discussed in the text in the categories of modernizers and conservatives. As a crucial part of symbolic culture connected with visual perception, the visual culture is divided according to beliefs which have either a radically discursive character (in the light of contemporary science one cannot unambiguously resolve their truthfulness) or they remain impossible to be captured rationally. They are a matter of faith and embedded in religious rituals. That is why, among others, we cannot ignore the philosophical foundations of cognition. Part of the article refers to the readiness of contemporary humanities to address the complicated issues of the cognitive theories in the light of such directions of thought as post-correlationism. As a result, a comparison between the resolutions enhancing the coexistence of the state and free market in the sphere of culture, postulated in the project of cultural policy from 1998, and the contemporary dysfunctional cohabitation of the camp of radical modernizers with the camp of conservatives, allows the author to formulate – in the form of a project – a number of proposals. They have character of philosophical and ideological theses as well as organizational and institutional proposals. Additionally, a question was posed about the need to establish a state institution monitoring the cases of ideological ‘corruption’ in the public institutions of culture. The conclusions are formulated in over a dozen points. What was found to be relevant is, among others, the emphasis of the significance of modernity as a modernizing option, supporting the local cultural potential and Christianity as a reservoir of idiomatic forms of intellectual speculation.

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Anderson Leon (2014). Autoetnografia analityczna, przeł. Maja Brzozowska-Brywczyńska. W: Jakub Niedbalski (red.), Przegląd socjologii jakościowej, t. 10, nr 2. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 144–167.

Banach Wiesław (2001). Hermeneutyka gospodarcza, czyli ekonomia jako nauka humanistyczna. Kultura Współczesna, 4(30), 66–83.

Brylowska Natalia (2020). Zawód artysta. Gdańsk: Wydawnictwo Instytutu Kultury Miejskiej.

Bauman Zygmunt et al. (2017). Zarządzanie w płynnej nowoczesności, przeł. Agnieszka Rasmus-Zgorzelska. Warszawa: Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana (seria: Seria Kieszonkowa – Bęc).

Bourdieau Pierre (2007). Reguły sztuki. Geneza i struktura pola literackiego, przeł. Andrzej Zawadzki. Kraków: TAiWPN Universitas (seria: Horyzonty Nowoczesności, t. 20).

Czerwiński Marcin (2000). Pytając o cywilizację. Warszawa: W.A.B., CiS (seria: Seria z Wagą).

Danto Arthur C. (2013). Po końcu sztuki. Sztuka współczesna i zatarcie się granic tradycji, przeł. Mateusz Salwa. Kraków: TAiWPN Universitas (seria: Horyzonty Nowoczesności, 88).

Dąbrowski Jakub, Demenko Anna (2014). Cenzura w sztuce polskiej po 1989 roku. Artyści, sztuka i polityka, t. 1: Aspekty prawne, t. 2: Artyści, sztuka i polityka. Warszawa: Fundacja Kultury Miejsca.

Dickie George (1985). Czym jest sztuka? Analiza instytucjonalna, t. 1: Estetyka w świecie, przeł. i red. Maria Gołaszewska. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Graczyk Piotr (2015). Nick Land i hiperprawica deleuzjańska. Kronos, 3, 130–140.

Ilczuk Dorota, Siciński Andrzej, Wojciechowski Jan Stanisław (1999). Polityka kulturalna państwa. Projekt. Kultura Współczesna, 2/3, 148–162.

Jameson Frederic (2011). Postmodernizm, czyli logika kulturowa późnego kapitalizmu, przeł. Maciej Płaza. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytety Jagiellońskiego (seria: Eidos).

Kocój Ewa, Szulborska-Łukasiewicz Joanna, Kędziora Alicja (red.) (2019). Zarządzanie w sektorze kultury. Między teorią a praktyką. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Kotowa Barbara (2010). Od filozofii humanistyki do filozofii jako dziedziny kultury. W: Tadeusz Buksiński (red.), Filozofia na Uniwersytecie w Poznaniu. Jubileusz 90-lecia. Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii (seria: Pisma Filozoficzne – Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 114), 309–334.

Kulturologia polska XX wieku (2013), red. zbiorowa, wstęp Andrzej Mencwel. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego (seria: Wiedza o Kulturze).

Lorenc Iwona (2022). O sztuce na Titanicu. Rozmowy ze Sławomirem Marcem. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Meillassoux Quentin (2015). Po skończoności. Esej o koniecznej przygodności, przeł. Piotr Herbich, przedm. Alain Badiou. Warszawa: Fundacja Augusta Hrabiego Cieszkowskiego (seria: Biblioteka Kwartalnika „Kronos”).

Meillassoux Quentin (2020). Metafizyka i fikcja światów spoza nauki, przeł. Piotr Herbich. Warszawa: Fundacja Augusta Hrabiego Cieszkowskiego (seria: Miniatury Filozoficzne).

Mitchell W.J.T. (2013). Czego chcą obrazy?, przeł. Łukasz Zaremba. Warszawa: Wydawnictwo Narodowego Centrum Kultury.

Narodowa Strategia Rozwoju Kultury na lata 2004–2013 (2004). Warszawa: Ministerstwo Kultury, http://www.mkidn.gov.pl/media/docs/2019/20190617_Narodowa_Strategia_Rozwoju_Kultury_2004-2013_(2004).pdf [odczyt: 6.08.2024].

Rojek Paweł (2016). Awangardowy konserwatyzm. Idea polska w późnej nowoczesności. Kraków: Ośrodek Myśli Politycznej (seria: Biblioteka Myśli Politycznej, 103).

Siciński Andrzej, Dąbrowski Adam Grzegorz, Gmurek Jerzy (red.) (1998). Ministerstwo Kultury i Sztuki w dokumentach, 1918–1998, przedm. Andrzej Siciński. Warszawa: Instytut Kultury.

Szahaj Andrzej (2019). Dwie prawice i dwie lewice. Plus Minus. Rzeczpospolita, 9–10 marca, 34–35.

Wilk Eugeniusz et al. (2015). Więcej niż obraz. Gdańsk: Wydawnictwo Naukowe Katedra.

Wallis Aleksander (1964). Artyści plastycy. Zawód i środowisko. Warszawa: PWN (seria: Badań Klasy Robotniczej i Inteligencji, 14).

Wojciechowski Jan Stanisław (2014). Władze widzenia. Po-świecka kultura wizualna. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Wojciechowski Jan Stanisław (2020–2021). Autobiografia artysty: między doświadczeniem artystycznym, interpretacją humanistyczną i zarządzaniem. Aspiracje. Kwartalnik Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, 62/63 (4/2020; 1/2021), 101–108.

Zeidler-Janiszewska Anna (1996). Pomiędzy melancholią a żałobą. Warszawa: Instytut Kultury.

Załuski Tomasz (2024). „Sztuka i nauka” po polsku. Teoretycznie zorientowane kulturoznawstwo na łamach czasopisma „Sztuka” i zagadnienie kultury artystycznej w badaniach Instytutu Kultury. Kultura Współczesna, 1 (w druku).

Zamiara Krystyna (2010). U początków poznańskiej szkoły metodologicznej. W: Tadeusz Buksiński (red.), Filozofia na Uniwersytecie w Poznaniu. Jubileusz 90-lecia. Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii (seria: Pisma Filozoficzne – Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 114), 283–308.

Informacje

Informacje: Zarządzanie w Kulturze, 2024, Tom 25, Numer 1–2, s. 351 - 368

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski: „Nowa” polityka państwa w obszarze kultury wizualnej. Projekt
Angielski: The “New” Polish Cultural Policy. A Project

Publikacja: 27.11.2024

Otrzymano: 12.03.2024

Zaakceptowano: 01.05.2024

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Finansowanie artykułu:

brak źródeł

Udział procentowy autorów:

Jan Stanisław Wojciechowski (Autor) - 100%

Informacje o konflikcie interesów:

brak konfliktu interesów

Informacje o autorze:

Jan Stanisław Wojciechowski – urodzony w 1948 roku, dr hab., artysta wizualny, krytyk sztuki, ekspert w dziedzinie zarządzania instytucjami kultury i projektowania polityk publicznych, wykładowca akademicki. Kurator kilkunastu wystaw w Polsce i Europie. Dyrektor Instytutu Kultury Ministerstwa Kultury i Sztuki (1996–2001). Opracował projekt polityki kulturalnej państwa oraz projekt Obserwatorium Kultury Polskiej (wraz z zespołem badawczym IK). Sekretarz Generalny Kongresu Kultury Polskiej 2000. Wykładał na Uniwersytecie Jagiellońskim, na Akademii Humanistycznej w Pułtusku, na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie (profesor uczelniany, kierownik Katedry Antropologii Kultury). W latach 2016–2022 profesor Akademii Sztuk Pięknych na Wydziale Zarządzania Kulturą Wizualną, prowadził zajęcia z antropologii artysty, urbanistyki kultury i polityki kulturalnej. W roku 2008 otrzymał Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 46

Liczba pobrań: 19

„Nowa” polityka państwa w obszarze kultury wizualnej. Projekt