Konflikt izraelsko‑palestyński jako wojna zastępcza Islamskiej Republiki Iranu
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEData publikacji: 2024
Wschodnioznawstwo, 2024, Tom 18, s. 427 - 442
https://doi.org/10.4467/20827695WSC.24.024.20639Autorzy
Konflikt izraelsko‑palestyński jako wojna zastępcza Islamskiej Republiki Iranu
Islamska Republika Iranu od czasów rewolucji z 1979 r. realizuje plan osiągnięcia przez to państwo statusu mocarstwa regionalnego. Proces ten wymaga od Iranu angażowania się w sprawy Bliskiego Wschodu oraz aktywną próbę wpływania na ich przebieg. Przykład konfliktu izraelsko‑palestyńskiego pokazuje, w jak dużym stopniu kwestia Palestyny jest istotna z punktu widzenia regionu, a w szczególności z perspektywy państw chcących odgrywać istotną rolę w formowaniu się bliskowschodniej polityki. Atak Hamasu wymierzony w Izrael z pozoru wydawać się może jedynie lokalnym kryzysem motywowanym próbą uzyskania niepodległości przez Palestyńczyków, jednak na poziomie regionalnym wpisuje się on w szeroko zakrojony proces przenikania się stref wpływu oraz walki o dominację pomiędzy państwami dążącymi do hegemonii regionalnej. Jednocześnie bezpośrednim celem tego konfliktu nie jest zwycięstwo militarne, lecz realizacja założeń w domenie informacyjnej jako narzędzia wpływającego na możliwości w dziedzinie polityki i bezpieczeństwa Bliskiego Wschodu. Z punktu widzenia Iranu wydarzenia te są idealną okazją do konsolidacji państw regionu, które są przeciwne Izraelowi, a w szerszym ujęciu dążą do ograniczania wpływów aktorów spoza regionu na sprawy Bliskiego Wschodu. Tworzy to sytuację, w której pomimo braku bezpośredniego zaangażowania w zainicjowanie konfliktu przez Iran może on czerpać potencjalne korzyści z eskalacji napięcia w obrębie kwestii palestyńskiej.
Alavi, S., Iran and Palestine: Past, Present, Future, London 2019.
Chomejni, R., Zwierzchnictwo faqiha – rząd muzułmański, [in:] A. Krasnowolska, R. Rusek-Kowalska, M. Rzepka, Irańskie drogi do nowoczesności. Projekty. Idee. Manifesty, Kraków 2014.
Cleveland, W.L. & Bunton, M., A History of the Modern Middle East (6th ed.), New York 2016.
Donaldson, D., Hamas and Iran: Nationalism and Islam [10 X 2012], https://www.eir.info/2012/10/10/hamas-and-iran-nationalism-and-islam/.
Dzisiów-Szuszczykiewicz, A., Bliskowschodnia „zimna wojna” czyli saudyjsko‑irańska rywalizacja w regionie w obliczu „arabskiej wiosny”, „Bezpieczeństwo Narodowe” 2014, nr 30 (II).
Farhang, M., The Iran‑Israel Connection, „Arab Studies Quarterly” 1989, nr 11 (1). Iran’s official terms ‘Al‑Aqsa Storm’ as onset of Zionist regime’s collapse [8 X 2023], https://en.irna.ir/news/85251463/Iran-s-official-terms-Al-Aqsa-Storm-as-on-set-of-Zionistregime-s.
Majd, H., Ajatollah śmie wątpić, Kraków 2010.
Marshall, A., From civil war to proxy war: past history and current dilemmas, „Small Wars & Insurgencies” 2016, nr 27 (2).
Matusiak, M., Izrael–Hezbollah: stan i perspektywy konfliktu [7 III 2024], https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2024-03-07/izrael-hezbollah-stan-i-perspektywy-konfliktu.
Matusiak, M., Strachota, K. & Tarociński, J., Irański atak na Izrael – w oczekiwaniu na izraelską odpowiedź [15 IV 2024], https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2024-04-15/iranski-atak-na-izrael-w-oczekiwaniu-na-izraelska-odpowiedz.
Parsi, T., Treacherous Alliance: The Secret Dealings of Israel, Iran, and the United States, London 2007.
Rejwan, N., Cultural Relations and Interaction through the Ages, [in:] Islam, Judaism, and the Political Role of Religions in the Middle East, ed. J. Bunzl, Gainesville 2004.
Rezaei, F., Iran and Israel: Taking on the „Zionist Enemy”, [in:] Iran’s Foreign Policy After the Nuclear Agreement, ed. F. Rezaei, London 2018.
Rzepka, M., Polityka zagraniczna Islamskiej Republiki Iranu, [in:] M. Woźniak-Bobińska, A.M. Solarz, Wprowadzenie do polityki zagranicznej państw Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej, Warszawa 2018.
Informacje: Wschodnioznawstwo, 2024, Tom 18, s. 427 - 442
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Publikacja: 2024
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY-SA
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 32
Liczba pobrań: 11