FAQ

Badanie pamięci lokalnej w kontekście państwowej polityki pamięci w Polsce. Deportacje w głąb Rosji i na Sybir w pamięci nieoficjalnej

Data publikacji: 2018

Wschodnioznawstwo, 2018, Tom 12, s. 281 - 291

Autorzy

Janina Hajduk-Nijakowska
Uniwersytet Opolski, pl. Kopernika 11a, 45-040 Opole, Polska
https://orcid.org/0000-0001-9958-5771 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Badanie pamięci lokalnej w kontekście państwowej polityki pamięci w Polsce. Deportacje w głąb Rosji i na Sybir w pamięci nieoficjalnej

Abstrakt

Examining local memory in the context of the state policy of remembrance in Poland. Deportations into the heart of Russia to Siberia in unofficial memory

Researchers in social memory are bound in their work to include the relations occurring between the memory of local communities and the official historical policy of the state. When events retained and exposed in the local memory are persistently passed over in silence, distorted, falsified or removed from the public sphere by means of decisions taken by the censorship, the remembrance of these events takes on the character of concealed memory, which integrates the given social group tightly (e.g., the Siberians, the Silesians). The transformations which followed in Poland after 1989 (liquidation of the Censorship) formally introduced „commonwealths of memory” into the public debate; however, they affected the stereotypes and prejudices held by Poles only to an insigni' cant degree. The ideologization of the state policy of remembrance, which has been gaining strength for some time (among others, the amended act on the Institute of National Remembrance) practically makes it impossible for a free dialogue to function in the public space. If the official (state) remembrance imposes the way of understanding, interpreting and remembering past events and this under the threat of legal repressions, then there again we come to deal with its clash with unofficial (local) memory, in consequence of which the „bearers” of the latter may develop a sense of being excluded from the official historical narration. Such a situation not only hampers conducting studies among the stigmatized or excluded groups, but primarily requires from the researchers to be particularly responsible while interpreting the images of memory which are lived through by these communities.

Bibliografia

Banaś, K., Sznajder, A., Wprowadzenie, [in:] Zapomniane historie ludzkich dramatów. Losy mieszkańców Górnego Śląska w latach 1939–1956, K. Banaś, A. Sznajder (eds.), Katowice 2003.

Dziurok, A., Obóz pracy w Świętochłowicach w 1945 roku. Dokumenty, Katowice 2014.

Engelking, B., Grabowski, J., Dalej jest noc. Losy Żydów w wybranych powiatach okupowanej Polski, Warszawa 2018.

Gerlich, M.G., „My prawdziwi Górnoślązacy…”. Studium etnologiczne, Warszawa- -Katowice 2010.

Grzebałkowska, M., Nie jesteśmy przecież Niemcami, [in:] M. Grzebałkowska, 1945. Wojna i pokój, Warszawa 2015.

Hajduk-Nijakowska, J., Doświadczanie pamięci. Folklorystyczny kontekst opowieści wspomnieniowych, Opole 2016.

Hajduk-Nijakowska, J., Prawda i fikcja w opowieściach wspomnieniowych grup stygmatyzowanych w Polsce, „Kontakty” 2017, nr XV.

Hernas, C., Biografie Sybiraków, „Teksty Drugie” 1991, nr 3.

Kość, K., Żywi we wspomnieniach. Doświadczenia śmierci w relacjach polskich zesłańców w ZSRR (w latach 1940-1946), Wrocław 2008.

Krzyk, J., Wyrok dla „Newsweeka” za „polskie obozy koncentracyjne”. Znając badania IPN, trudno się z nim zgodzić, http://wyborcza.pl/alehistoria/7,121681,22- 86 26 75,wyrok-dla-newsweeka-za-polskie-obozy-koncentracyjne-znajac.html (24 IV 2018).

Łuszczyna, M., Mała zbrodnia. Polskie obozy koncentracyjne, Kraków 2017.

Majmurek, J., Spójrzcie na polskich katów, „Krytyka Polityczna”, 18 II 2018, http:// krytykapolityczna.pl/kultura/' lm/spojrzcie-na-polskich-katow (26 IV 2018).

Nijakowski, L.M., Smaragdus Europae. Śląskie wspólnoty pamięci a dyskursywna reprodukcja narodu polskiego, „Przegląd Filozo' czno-Literacki” 2012, nr 4.

Oświadczenie Zarządu RAŚ, http://autonomia.pl/2018/01oswiadczenie-zarzaduras (15 IV 2018).

Paczkowski, A., Polacy pod obcą i własną przemocą, [in:] Czarna księga komunizmu. Zbrodnie, terror, prześladowania, S. Courtois et al. (eds.), Warszawa 1999.

Polacy potrafią być tak samo niegodziwi jak inni – rozmowa z Markiem Łuszczyną, https://ksiazki.wp.pl (24 IV 2018).

Rzepkowska, A., Sybiracy: wspólnota – pamięć – narracja. Studium antropologiczne, „Łódzkie Studia Etnogra' czne” 2009, t. XLVIII.

Schütz, A., Światły obywatel. Esej o społecznym zróżnicowaniu wiedzy, „Literatura na Świecie” 1985, nr 2.

Tokarska-Bakir, J., Jak wyjść ze zmowy milczenia. Nauki społeczne wobec stosunków polsko-żydowskich, „Archiwum Etnogra' czne Uniwersytetu Warszawskiego” 2010, http://www.archiwumetnograficzne.edu.pl/downloads/polemika_ z_sulkiem.pdf (14 III 2012).

Tragedia Górnośląska 1945, documentary film, directed by A. Fudala, A. Turula, Studia Arka Górnośląska, 2005.

„Trzeba wiele pracy, abyśmy naszą wspólną historię potrafili opowiedzieć razem”, https://www.tvp.info/35846340/mateusz-morawiecki-wyglosil-oredzie (1 I 2018).

Wegrzyn, D., Internowania i aresztowania mieszkańców Górnego Śląska przez NKWD ZSRS w 1945 roku i ich produktywizacja w ramach systemu obozowego GWPWI NKWD/MWD ZSRR w latach 1945-1953, [in:] Wywózka. Deportacja mieszkańców Górnego Śląska do obozów pracy przymusowej w Związku Sowieckim w 1945 roku. Faktografia – kontekst – pamięć, S. Rosenbaum, S. Węgrzyn (eds.), Katowice 2014.

Wyrwich, M., Obozy pogardy. Komunistyczne obozy represji w Polsce 1944-1956, Warszawa 2015.

Zgoda, documentary film, directed by M. Sobieszczański, Studio Filmowe Kalejdoskop, 2017.

Informacje

Informacje: Wschodnioznawstwo, 2018, Tom 12, s. 281 - 291

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Badanie pamięci lokalnej w kontekście państwowej polityki pamięci w Polsce. Deportacje w głąb Rosji i na Sybir w pamięci nieoficjalnej

Angielski:

Examining local memory in the context of the state policy of remembrance in Poland. Deportations into the heart of Russia to Siberia in unofficial memory

Autorzy

https://orcid.org/0000-0001-9958-5771

Janina Hajduk-Nijakowska
Uniwersytet Opolski, pl. Kopernika 11a, 45-040 Opole, Polska
https://orcid.org/0000-0001-9958-5771 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Opolski, pl. Kopernika 11a, 45-040 Opole, Polska

Publikacja: 2018

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Janina Hajduk-Nijakowska (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 236

Liczba pobrań: 282