Problemy metodologiczne w identyfikacji anonimów typograficznych na podstawie druków krakowskich z lat 1601–1620
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEData publikacji: 2019
Terminus, 2019, Tom 21, zeszyt 4 (53) 2019, s. 437 - 457
https://doi.org/10.4467/20843844TE.19.013.11173Autorzy
Methodological Problems in the Identification of Anonymous Imprints on the Basis of Cracow Printed Materials from the Years 1601–1620
The beginning of the 17th century in Cracow was a period when a number of books appeared on the market in which the title page only contained information about the place of publication, but not the name of the printer. These so-called anonymous imprints included mainly popular and occasional literature. The main reason for not publishing the name of printers was the fear of censorship, which was locally the responsibility of the University of Cracow and the Catholic Church. Nowadays, the identification of typographic anonyms, which until now has been the subject of causal studies usually conducted as bywork during other research projects, allows us to get to know the history of particular printing houses and the literary culture of a given area. The aim of this paper is to look at the issue of anonymous imprints from the methodological point of view, i.e. to present the most effective methods of discovering the printing houses that published the books and pamphlets in question. The emphasis is placed on describing the advantages and disadvantages of typographic and typographic-archival methods in the context of the changing realities in Cracow’s foundries and printing houses at the turn of the 16th and 17th centuries. Methodological problems will be discussed on the basis of a corpus of examples collected by the author, including anonymous publications from Cracow printing houses in the years 1601–1620 (about 800 titles) by Jan Szarfenberger, Szymon Kempini, and Wojciech Kobyliński, among others.
Źródła
Arias F., Zdroj wody żywej, Kraków: Jan Szarfenberger, 1611.
Bernat z Krakowa, Iudicium abo zdanie i wyrok z nauki astrologskiej, Kraków [s.n.] 1607.
Daniecki J., Panny z Helikonu, Kraków [s.n.] 1605.
Grochowski S., August wzbudzony, Kraków: Jakub Siebeneicher, 1603.
Index librorum prohibitorum, Kraków: Andrzej Piotrkowczyk, 1617.
Jodko Lithuanus, Carmen polskolatinum cechu pijackiego, Kraków [s.n.] 1600.
Kmita J.A., Phoenix, Kraków: Wojciech Kobyliński, 1609.
Poema de acerbissimo Christi Domini cruciatu, Kraków [s.n.] 1606.
Potański J., Wodka albo gorzałka, [s.l., s.n.] 1614.
Rybałt stary wędrowny, [s.l., s.n.] 1632.
Simplician P., Manelle duchowne, Kraków: Jakub Siebeneicher, 1601.
Skalski B., Lekarstwa domowe, Kraków: B. Skalski, 1618 [wyd. 2].
Skarga P., Discurs na konfederacyją, Kraków [s.n.] 1615.
Skarga P., Proces konfederacyjej, Kraków [s.n.] 1595.
Votum szlachcica polskiego ojczyznę wiernie miłującego, Kraków [s.n.] 1606.
Warszewicki K., O śmierci Anny Rakuszanki, Kraków: Wojciech Kobyliński, 1599.
Widziewicz M., Kazanie na pogrzebie Mikołaja Radziwiłła, Kraków: Franciszek Cezary [po 12.05.1616].
Wojnar M., Carmen nuptiale novis coniugibus d. Ioanni Kilarovicio et d. Annae Praisneroviciae, Kraków: Jan Szarfenberger, 1611.
Opracowania
Badecki K., Literatura mieszczańska w Polsce XVII wieku, Lwów 1925.
Bieńkowska B., Metody bibliologiczne w badaniach dziejów nauki, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 34 (1989), nr 2, s. 331–342.
Buchwald-Pelcowa P., Cenzura w dawnej Polsce. Między prasą drukarską a stosem, Warszawa 1997.
Budzyk K., Budzykowa H., Lewański J., Literatura mieszczańska w Polsce, t. 1, Warszawa 1954.
Bułhak H., Metoda typograficzna w badaniach nad dawną książką. Uwagi i refleksje, „Biuletyn Poligraficzny” 10 (1977), nr 2, s. 37–52.
Chung J.S. et al., Re-presentations of Art Collections, w: Computer Vision – ECCV 2014 Workshops. Zurich, Switzerland, September 6–7 and 12, 2014, Proceedings, part. 1, Cham 2015, s. 85–100.
Febvre L., Martin H.-J., Narodziny książki, przeł. A. Kocot, M. Wodzyńska-Walicka, Warszawa 2014.
Hind A.M., Introduction to a History of Woodcut, vol. 1–2, New York 1963.
Jasińska S., Co się stało z drukarnią Wirzbięty?, „Rocznik Biblioteki Narodowej” 4 (1968), s. 147–153.
Juda M., Pismo drukowane w Polsce XV–XVIII wieku, Lublin 2001.
Kawecka-Gryczowa A., Ariańskie oficyny wydawnicze Rodeckiego i Sternackiego. Dzieje i bibliografia, Wrocław 1974, s. 157.
Kawecka-Gryczowa A., Zychowiczowa M., Gdzie i kiedy drukowano „Historyję o chwalebnym zmartwychwstaniu Pańskim”?, „Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej” 31 (1981), s. 113–118.
Korotajowa K., Cezary Franciszek, w: Drukarze dawnej Polski od XV do XVIII wieku, t. 1: Małopolska, cz. 2: Wiek XVII–XVIII, vol. 1: A–K, red. J. Pirożyński, Kraków 2000, s. 82–100.
Kracik J., Nieznani impresorowie, autor i bibliopole drukow sowizdrzalskich w Krakowie, „Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej” 32 (1983), s. 53–66.
Malicki M., Druki krakowskie z pierwszej połowy XVII wieku w statystyce, „Rocznik Biblioteki Narodowej” 37–38 (2006).
Malicki M., Repertuar wydawniczy drukarni Franciszka Cezarego starszego 1616–1651, Kraków 2000.
Mańkowska A., Wawrykiewicz Z., Szarfenberger Jan, w: Drukarze dawnej Polski od XV do XVIII wieku, t. 1: Małopolska, cz. 2: Wiek XVII–XVIII, vol. 1: A–K, red. J. Pirożyński, Kraków 2000, s. 609–614.
Mroczek K., Epitalamium staropolskie między tradycją literacką a obrzędem weselnym, Wrocław 1989.
Pirożyński J., Krakow, w: Drukarze dawnej Polski od XV do XVIII wieku, t. 1: Małopolska, cz. 2: Wiek XVII–XVIII, vol. 1: A–K, red. J. Pirożyński, Kraków 2000, s. 344–352.
Pirożyński J., Nielegalne XVII-wieczne edycje „Psałterza Dawidowego” Jana Kochanowskiego i „Eneidy” w przekładzie Andrzeja Kochanowskiego (tzw. poddruki), „Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej” 16 (1964), s. 5–20.
Pollard A.W., The Transference of Woodcuts in the XV and XVI Centuries, w: idem, Old Picture Books with Other Essays on Bookish Subjects, London 1902, s. 73–98.
Ptaśnik J., Cracovia impressorum, Lwów 1922.
Tomkowicz S., Przyczynki do historyi kultury Krakowa w pierwszej połowie XVII wieku, Lwów 1912.
Voet L., The Golden Compasses, vol. 2, Amsterdam 1972.
Wójtowicz J., Szymon Kempini drukarz krakowski z pierwszej połowy XVII wieku, „Rocznik Biblioteki Polskiej Akademii Nauk w Krakowie” 41 (1996), s. 29–30.
Zychowiczowa M., Kobyliński Wojciech, w: Drukarze dawnej Polski od XV do XVIII wieku, t. 1: Małopolska, cz. 1: Wiek XV–XVI, red. A. Kawecka-Gryczowa, Wrocław 1983, s. 101–105.
Żurkowa R., Filipowski-Staniec Marcin, w: Drukarze dawnej Polski od XV do XVIII wieku, t. 1: Małopolska, cz. 2: Wiek XVII–XVIII, vol. 1: A–K, red. J. Pirożyński, Kraków 2000, s. 170–192.
Żurkowa R., Spory drukarzy krakowskich, „Rocznik Biblioteki Polskiej Akademii Nauk w Krakowie” 39 (1994), s. 15–23.
Żurkowa R., Skalski Bazyli, w: Drukarze dawnej Polski od XV do XVIII wieku, t. 1: Małopolska, cz. 2: Wiek XVII–XVIII, vol. 2: L–Z i druki żydowskie, red. J. Pirożyński, Kraków 2000, s. 575–591.
Informacje: Terminus, 2019, Tom 21, zeszyt 4 (53) 2019, s. 437 - 457
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich, ul. Szewska 37 50-139 Wrocław
Publikacja: 2019
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY-NC-ND
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 1386
Liczba pobrań: 1435