FAQ
Logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego

Obraz świeckich patronów i seniorów Kościoła ewangelicko-reformowanego w piśmiennic-twie XVI i XVII wieku

Data publikacji: 2017

Terminus, 2017, Tom 19, zeszyt 2 (43), s. 253 - 276

https://doi.org/10.4467/20843844TE.17.008.8401

Autorzy

Mariola Jarczykowa
Uniwersytet Śląski w Katowicach, Bankowa 12, 40-007 Katowice
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Obraz świeckich patronów i seniorów Kościoła ewangelicko-reformowanego w piśmiennic-twie XVI i XVII wieku

Abstrakt

The Image of Lay Patrons and Seniors of The Polish Reformed Church in16th and 17th Century Writings

The paper presents opinions coming from the 16th and 17th centuries pertaining to lay patrons and seniors of the Polish Reformed Church. Dedications attached to confessional publications emphasised the significant role of, among others, Krzysztof Dorohostajski, the Radziwiłł family of Biržai, the Gorajski family, the Leszczyński family as protectors of their co-religionists, book sponsors, founders of Protestant churches, and patrons of institutionalized education. The loss of patrons was considered God’s punishment. Documents reporting synodal meetings provided specific actions that should be undertaken by lay senior members of a community. A Protestant assembly in Kėdainiai in 1630 presented the criteria of the selection of lay seniors and their scope of duties, which included: supervising the behaviours of their co-religionists, admonishing misbehaving gentlemen and ministers, regular participation in assemblies, etc. Documents from provincial synods of Unitas Lithuaniae featured both praises of its patrons’ activities, particularly of Krzysztof Radziwiłł, and critique of financial support they offered to Protestant churches and ministers.

Bibliografia

Augustyniak U., Duchowni klienci Krzysztofa II Radziwiłła. Kondycja i funkcje duchowieństwa ewangelicko-reformowanego w dobrach radziwiłłowskich w pierwszej połowie XVII wieku, w: Radziwiłłowie XVI–XVIII wieku. W kręgu polityki i kultury, [kom. red. E. Potkowski et al.], Warszawa 1989 (Miscellanea Historico-­-Archivistica, t. 3).

Augustyniak U., Państwo świeckie czy księże? Spór o rolę duchowieństwa katolickiego w Rzeczypospolitej w czasach Zygmunta III Wazy. Wybór tekstów, Warszawa 2013.

Augustyniak U., Specyfika patronatu magnackiego w Wielkim Księstwie Litewskim w XVII wieku. Problemy badawcze, „Kwartalnik Historyczny” 109 (2002), nr 1.

Bagińska E., Tolerancja czy przymus wyznaniowy? Z dziejów polityki religijnej Radziwiłłów birżańskich, w: Studia nad reformacją, red. E. Bagińska, P. Guzowski, M. Liedke, Białystok 2010.

Buchwald-Pelcowa P., Cenzura w dawnej Polsce. Między prasą drukarską a stosem, Warszawa 1997.

Jarczykowa M., Radziwiłłowie birżańscy jako protektorzy wyznania ewangelicko-reformowanego w pierwszej połowie XVII wieku, w: Dialog z Europą i aksjologia ewangelików reformowanych w świetle literatury i piśmiennictwa XVI–XVII wieku, red. D. Chemperek, Warszawa 2015.

Karvelis D., Iš Radvilų giminės istorijos. Biržų kunigaikštystė ir jos visuomenė 1547–1655 metais, Vilnius 2015.

Kempa T., Konflikty wyznaniowe w Wilnie od początku reformacji do końca XVII wieku, Toruń 2016.

Krasiński W., Walki religijne w Polsce, czyli zarys dziejów powstania i upadku reformacji w Polsce, Toledo 1925.

Kupisz D., Zbigniew Gorajski (1596–1655). Studium z dziejów szlachty protestanckiej w Małopolsce w pierwszej połowie XVII wieku, Warszawa 2000.

Lukšaitė I., Reformacja a przemiany kulturowe w Wielkim Księstwie Litewskim, Poznań 2003.

Łukaszewicz J., Dzieje kościołów wyznania helweckiego w Litwie, t. 1, Poznań 1842.

Maciuszko J.T., Ewangelicka postyllografia polska XVI–XVIII wieku. Charakterystyka – analiza porównawcza – recepcja, Warszawa 1987.

Paknys M., Mecenat, w: Kultura Wielkiego Księstwa Litewskiego. Analizy i obrazy, oprac. V. Ališauskas, L. Jovaiš, M. Paknys, R. Petrauskas, E. Raila, Kraków 2006.

Sipayłło M., Leszczyński Rafał h. Wieniawa (1579–1636), w: Polski słownik biograficzny, t. 17, Wrocław 1972.

Tazbir J., Kraiński Krzysztof h. Jelita, w: Polski słownik biograficzny, t. 15, Wrocław 1970.

Wasilewski T., Uwagi wstępne, w: B. Radziwiłł, Autobiografia, wstęp i oprac. T. Wasilewski, Warszawa 1979.

Informacje

Informacje: Terminus, 2017, Tom 19, zeszyt 2 (43), s. 253 - 276

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Obraz świeckich patronów i seniorów Kościoła ewangelicko-reformowanego w piśmiennic-twie XVI i XVII wieku

Angielski:
The Image of Lay Patrons and Seniors of The Polish Reformed Church in16th and 17th Century Writings

Autorzy

Uniwersytet Śląski w Katowicach, Bankowa 12, 40-007 Katowice

Publikacja: 2017

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Mariola Jarczykowa (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski