Professional burnout syndrome among nurses and midwives depending on the place of work
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEProfessional burnout syndrome among nurses and midwives depending on the place of work
Data publikacji: 29.06.2023
Sztuka Leczenia, Tom 38 (2023), Tom 38, Numer 1, s. 79 - 92
https://doi.org/10.4467/18982026SZL.23.007.17921Autorzy
Professional burnout syndrome among nurses and midwives depending on the place of work
Professional burnout is a common problem occurring among employees whose job is related to other people, and additionally involves providing them with assistance. Therefore, one of such risk groups is the medical personnel, especially nurses and midwives. Scientific research shows that various factors have a different effect on the occurrence of professional burnout. The aim of the study was to review Polish and foreign scientific literature on the syndrome of professional burnout among nurses and midwives. On the basis of the literature review, it has been shown that the occurrence of professional burnout depends not only on education, seniority and salary, but also on human interactions at the workplace, level of social competence, and methods of coping with stress. It would not be possible to identify these factors if it wasn’t for the use of research tools in form of various types of questionnaires, e.g. Maslach Burnout Inventory (MBI) and Copenhagen Burnout Inventory (CBI). It is extremely important to undertake preventive and prophylactic activities to protect the medical personnel against this phenomenon.
Streszczenie
Wypalenie zawodowe to powszechny problem występujący wśród pracowników, których praca jest związana z innymi ludźmi, a dodatkowo wiąże się z udzielaniem im pomocy. W związku z tym, jedną z grup ryzyka jest personel medyczny, a w szczególności pielęgniarki i położne. Badania naukowe wskazują, że różne czynniki mają odmienny wpływ na występowanie wypalenia zawodowego. Celem pracy był przegląd polskiego i zagranicznego piśmiennictwa naukowego dotyczącego zespołu wypalenia zawodowego wśród pielęgniarek i położnych. Na podstawie przeglądu piśmiennictwa wykazano, że istotny wpływ na wystąpienie zespołu wypalenia zawodowego mają nie tylko wykształcenie, staż pracy i zarobki, ale również relacje międzyludzkie w miejscu pracy, poziom kompetencji społecznych i style radzenia sobie ze stresem. Określenie tych czynników nie byłoby możliwe, gdyby nie wykorzystanie narzędzi badawczych, jakimi są różnego rodzaju kwestionariusze, np. Kwestionariusz Wypalenia Zawodowego (ang. Maslach Burnout Inventory, MBI) i Kopenhaski Inwentarz Wypalenia Zawodowego (ang. Copenhagen Burnout Inventory, CBI). Niezmiernie istotne jest podjęcie działań prewencyjnych i profilaktycznych, aby móc chronić personel medyczny przed tym zjawiskiem.
Aragao N.S.C., Barbosa G.B., Santos C.L.C., Nascimento D.D.S.S., Boas L.B.S.V.., Martins Junior D.F. et al. (2021). Burnout syndrome and associated factors in intensive care unit nurses. Revista Brasileira de Enfermagem, 74(3), e20190535, https://doi.org/10.1590/0034-7167-2019-0535 (accessed: 18.02.2023).
Banasiewicz J. et al. (2017). Wybrane cechy środowiska pracy a wypalenie zawodowe położnych uczestniczących w zabiegach przerywania ciąży. Journal of Education, Health and Sport, 7(7), 270–288.
Baran J., Piątek J. (2011). Wydarzenia traumatyczne związane z pracą położnych a wypalenie zawodowe. Pielęgniarstwo XXI wieku/Nursing in the 21th Century, 2(35), 39–44, https://doi.org/10.2478/pielxxiw-2018-0029 (accessed: 18.02.2023).
Basińska B., Wilczek-Rużyczka E. (2011). Zespół wypalenia zawodowego i zmęczenia w kontekście pracy zmianowej i stresu zawodowego wśród pielęgniarek chirurgicznych. Przegląd Psychologiczny, 54(1), 99–113.
Borkowska N., Borkowski B., Gaszyński T. (2019). Dystres moralny, prężność i wypalenie zawodowe personelu pielęgniarskiego oddziałów anestezjologii i intensywnej terapii. Anestezjologia i Ratownictwo, 13(2), 97–103.
Cegła B., Dowbor-Dzwonka A., Filanowicz M., Szynkiewicz E., Kędziora-Kornatowska K., Bartuzi Z. (2010). Family economic situation and the level of professional burnout among nurses. Nursing Problems/Problemy Pielęgniarstwa, 18(4), 393–398.
Cipora E., Smoleń E., Gazdowicz L., Maliwiecka T., Poźniak E. (2014). Level of burnout among nurses working in public health –preliminary study. Nursing Problems/Problemy Pielęgniarstwa, 22(3), 252–257.
Cybulska A.M., Starczewska M., Stanisławska M., Trembecka J., Grochans E. (2019). Wypalenie zawodowe personelu pielęgniarskiego pracującego w oddziałach intensywnej terapii i bloku operacyjnym. Pielęgniarstwo Polskie, 1(71), 29–34, https://doi.org/10.20883/pielpol.2019.3 (accessed: 18.02.2023).
Cybulska A., Trembecka J., Śmigielska A., Grochans E. (2017). Interpersonal skills of anaestetical nurses and burnout. Nursing Problems/Problemy Pielęgniarstwa, 25(3), 149–153, https://doi.org/10.5603/PP.2017.0025 (accessed: 18.02.2023).
Dawidziuk K., Wojciechowska M., Lishchynskyy Y., Kopański Z., Marczewska S., Uracz W. (2011). Istota wypalenia zawodowego. Journal of Public Health, Nursing and Medical Rescue, 1, 23–25.
Friganović A., Selič P. (2020). Levels of burnout syndrome in Croatian critical care nurses: a cross-sectional study. Psychiatria Danubina, 32(4), 478–483.
Gil-Calderon J., Alonso-Molero J., Dierssen-Sotos T., Gomez-Acebo I., Llorca J. (2021). Burnout syndrome in Spanish medical students. BMC Medical Education, 21(1), 231, https://doi.org/10.1186/s12909-021-02661-4 (accessed: 18.02.2023).
Gruszczyńska M., Skowrońska E., Bator A., Bąk--Sosnowska M. (2014). Staż pracy, poziom wypalenia zawodowego i strategie radzenia sobie ze stresem wśród położnych. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 20(3), 276–281, https://doi.org/10.5604/20834543.1124657 (accessed: 18.02.2023).
Haor B., Głowacka M., Ślusarz R., Piotrowska A. (2014). Behaviors and experiences of nurses connected with professional work. Nursing Problems/Problemy Pielęgniarstwa, 22(2), 142–146.
Hu Z., Wang H., Xie J., Zhang J., Li H., Liu S. et al. (2021). Burnout in ICU doctors and nurses in mainland China –a national cross-sectional study. Journal of Critical Care, 62, 265–270, https://doi.org/10.1016/j.jcrc.2020.12.029 (accessed: 18.02.2023).
Jankowiak B., Krajewska-Kułak E., Klimaszewska K., Ostapowicz Van Damme K., Kowalewska B. (2011). Subjection of midwives to psycho-social threats occurring in the workplace. Nursing Problems/Problemy Pielęgniarstwa, 19(3), 303–306.
Karkowski T. (2013). Zarządzanie relacjami pielęgniarka –pacjent w usługach medycznych. In: B. Pietrzak, T. Karkowski (ed.), Zarządzanie personelem pielęgniarskim w podmiotach leczniczych. Warszawa: Wolters Kluwer, 203–207.
Kędra E., Nowocień M. (2015). Czynniki stresogenne a ryzyko wypalenia zawodowego w pracy pielęgniarek. Pielęgniarstwo Polskie, 3(57), 293–306.
Kędra E., Sanak K. (2013). Stres i wypalenie zawodowe w pracy pielęgniarek. Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne, 3(2), 119–132.
Kołpa M., Jurkiewicz B., Broda K. (2017). Analiza czynników mających wpływ na występowanie wypalenia zawodowego u pielęgniarek onkologicznych. Pielęgniarstwo Polskie, 4(66), 594–599, https://doi.org/10.20883/pielpol.2017.79 (accessed: 18.02.2023).
Kotarba A., Borowiak E. (2018). Stress coping styles and occupational burnout syndrome of nurses employed in intensive care units. Pielęgniarstwo XXI wieku/Nursing in the 21th Century, 4(65), 12–17, https://doi.org/10.2478/pielxxiw-2018-0029 (accessed: 18.02.2023).
Kowalczuk K., Zdańska A., Krajewska-Kułak E., Łukaszuk C., Ostapowicz Van Damme K., Klimaszewska K. et al. (2011). Stress in the work of nurses as a risk factor for burnout. Nursing Problems/Problemy Pielęgniarstwa, 19(3), 307–314.
Kupcewicz E., Szczypiński W. (2018). Wpływ wybranych zmiennych społeczno-demograficznych i związanych ze środowiskiem pracy na poziom wypalenia zawodowego pielęgniarek. Pielęgniarstwo Polskie, 2(68), 165–172, https://doi.org/10.20883/pielpol.2018.20 (accessed: 18.02.2023).
Lampert M. (2020). Stres zawodowy i syndrom wypalenia zawodowego u położnych pracujących w szpitalach prowadzących profil położnictwo i ginekologia na rożnych poziomach referencyjnych Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Psychologica, 13, 139–160, https://doi.org/10.24917/20845596.13.8(accessed: 18.02.2023).
Lickiewicz J., Salawa B., Serednicki W., Hughes P.P., Makara M. (2021). Stress and burnout in a group of intensive care unit medical personnel –a preliminary study. Nursing Problems/Problemy Pielęgniarstwa, 29(1), 22–25, https://doi.org/10.5114/ppiel.2021.110451 (accessed: 18.02.2023).
Łoza O. (2016). Zespół wypalenia wśród studentów medycyny –prospektywne badania roczne. Psychiatria, 13(4), 224–228.
Majchrowska G., Tomkiewicz K. (2015). Stres i wypalenie zawodowe w zawodzie pielęgniarki –wyniki badań pielęgniarek z SOR ZZZ Cieszyn. Pielęgniarstwo Polskie, 3(57), 267–272.
Marcysiak M., Dąbrowska O., Marcysiak M. (2014). Burnout in a nursing profession versus coping. Nursing Problems/Problemy Pielęgniarstwa, 22(3), 312–318.
Nowacka A. L., Kołodziej K., Piskorz A., Wolfshaut R. (2020). Occupational burnout and work-home interactions in hospital-employed nurses. Nursing Problems/Problemy Pielęgniarstwa, 28(1), 34–40, https://doi.org/10.5114/ppiel.2020.96092 (accessed: 18.02.2023).
Nowakowska I. et al. (2017). Pielęgniarstwo –zawód szczególnie narażony na stres i wypalenie. Wybrane założenia teoretyczne i wstępne doniesienie z badań –część I. Pielęgniarstwo Polskie, 1(63), 120–124, https://doi.org/10.20883/pielpol.2017.16(accessed: 18.02.2023).
Nowakowska I., Roszak K., Rasińska R., Bańkowska A. (2017). Pielęgniarstwo –zawód szczególnie narażony na wypalenie zawodowe –część II. Doniesienie z badań. Pielęgniarstwo Polskie, 2(64), 236–239, https://doi.org/10.20883/pielpol.2017.30(accessed: 18.02.2023).
Nowak-Starz G., Kozak B., Zdziebło K. (2013). The influence of stress connected with professional work on the occurrence of burnout syndrome in nurses working in surgical and medical treatment wards. Medical Studies/Studia Medyczne, 29(1), 7–21, https://doi.org/10.5114/ms.2013.39183 (accessed: 18.02.2023).
Ober J., Karwot J. (2017). Wypalenie zawodowe jako społeczna dysfunkcja w środowisku pracy. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej. Organizacja i zarządzanie, 112, 283–295, https://doi.org/10.29119/1641-3466.2017.112.24 (accessed: 18.02.2023).
Ogińska-Bulik N.J. (2018). Związek między wypaleniem zawodowym i wtórnym stresem traumatycznym wśród pielęgniarek pracujących w opiece paliatywnej. Psychiatria, 15(2), 63–69.
Pieniawska K., Śmiech K., Bar K., Pawlas K. (2017). Zawod przez zawodem –czy wypalenie może objawiać się już na studiach? Badanie populacji polskich studentów medycyny. Medycyna Środowiskowa, 20(2), 22–31, https://doi.org/10.19243/2017203 (accessed: 18.02.2023).
Pytel-Kopczyńska M. (2013). Kształtowanie stanowiska pracy, kadry pielęgniarskiej w podmiotach leczniczych. In: B. Pietrzak, T. Karkowski (ed.), Zarządzanie personelem pielęgniarskim w podmiotach leczniczych. Warszawa: Wolters Kluwer, 82–87.
Ramirez-Elvira S., Romero-Bejar J.L., Suleiman-Martos N., Gomez-Urquiza J.L., Monsalve-Reyes C., Canadas-De la Fuente G.A. et al. (2021). Prevalence, risk factors and burnout levels in intensive care unit nurses: a systematic review and meta-analysis. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(21), 11432, https://doi.org/10.3390/ijerph182111432 (accessed: 18.02.2023).
Saravanabavan L., Sivakumar M.N., Hisham M. (2019). Stress and burnout among intensive care unit healthcare professionals in an Indian tertiary care hospital. Indian Journal of Critical Care Medicine, 23(10), 462–466, https://doi.org/10.5005/jp-journals-10071-23265 (accessed: 18.02.2023).
Schneider-Matyka D., Roż D., Szkup M., Jurczak A., Wieder-Huszla S., Grochans E. (2017). Analysis of the influence of perceived stress on burnout syndrome among nurses. Nursing Problems/Problemy Pielęgniarstwa, 25(4), 245–251, https://doi.org/10.5603/PP.2017.0041 (accessed: 18.02.2023).
Sokolińska B., Gotlib J. (2017). Ocena poziomu empatii i umiejętności pracy z emocjami wśród położnych zatrudnionych w wybranych szpitalach na terenie województwa mazowieckiego, podlaskiego, lubelskiego i warmińsko-mazurskiego. Współczesne Pielęgniarstwo i Ochrona Zdrowia, 6(4), 115–120.
Sowińska K., Kretowicz K., Gaworska-Krzemińska A., Świetlik D. (2012). The burnout syndrome and job satisfaction in the opinion of nurses. Nursing Problems/Problemy Pielęgniarstwa, 20(3), 361–368.
Szewczyk V.T., Milecka D., Kolasińska J., Kornatowska M., Uchmanowicz I. (2017). Problem wypalenia zawodowego wśród pielęgniarek operacyjnych. Współczesne Pielęgniarstwo i Ochrona Zdrowia, 6(3), 82–90.
Thun-Hohenstein L., Hobinger-Ablasser C., Geyerhofer S., Lampert K., Schreuer M., Fritz C. (2021). Burnout in medical students. Neuropsychiatrie, 35(1), 17–27, https://doi.org/10.1007/s40211-020-00359-5(accessed: 18.02.2023).
Uchmanowicz I., Jankowska-Polańska B., Bronowicka G. (2013). The phenomenon of professional burnout among nurses working in the oncology department –initial test. Nursing Problems/Problemy Pielęgniarstwa, 21(4), 476–783.
Wei H., Kifner H., Dawes M.E., Wei T.L., Boyd J.M. (2020). Self-care strategies to combat burnout among pediatric critical care nurses and physicians. Critical Care Nurse, 40(2), 44–53, https://doi.org/10.4037/ccn2020621 (accessed: 18.02.2023).
Wieder-Huszla S., Żak B., Jurczak A., Augustyniuk K., Schneider-Matyka D., Szkup M. (2016). Occupational burnout among nursing personel. Family Medicine & Primary Care Review, 18(1), 63–68, https://doi.org/10.5114/fmpcr/59057 (accessed: 18.02.2023).
Wilczek-Rużyczka E., Zaczyk I., Obrzut K. (2017). Wypalenie zawodowe u pielęgniarek pracujących w opiece paliatywnej. Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne/Nursing and Public Health, 7(1), 77–83, https://doi.org/10.17219/pzp/64031 (accessed: 18.02.2023).
Yazıcı M.U., Teksam O., Agın H., Erkek N., Arslankoylu A.E., Akca H. et al. (2021). The burden of burnout syndrome in pediatric intensive care unit and pediatric emergency department: a multicenter wvaluation. Pediatric Emergency Care, 37(12), e955-e961, https://doi.org/10.1097/PEC.0000000000001839 (accessed: 18.02.2023).
Zaczyk I., Młocek M., Wilczek-Rużyczka E., Kwak M. (2018). Agresja chorych w zamkniętych oddziałach psychiatrycznych a wypalenie zawodowe pielęgniarek. Pielęgniarstwo Polskie/Polish Nursing, 4(70), 339–345, https://doi.org/10.20883/pielpol.2018.41 (accessed: 18.02.2023).
Informacje: Sztuka Leczenia, Tom 38 (2023), Tom 38, Numer 1, s. 79 - 92
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Professional burnout syndrome among nurses and midwives depending on the place of work
Professional burnout syndrome among nurses and midwives depending on the place of work
University Hospital in Krakow, Poland
University Hospital in Krakow, Poland
University Hospital in Krakow, Poland
Faculty of Health Sciences, Jagiellonian University Medical College in Krakow, Poland
Publikacja: 29.06.2023
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
AngielskiLiczba wyświetleń: 646
Liczba pobrań: 441