Miejsca rytuałów współczesnych pogan w Krakowie
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEMiejsca rytuałów współczesnych pogan w Krakowie
Data publikacji: 2022
Studia Religiologica, 2022, Tom 55, Numer 1, s. 69 - 84
https://doi.org/10.4467/20844077SR.22.005.16559Autorzy
Miejsca rytuałów współczesnych pogan w Krakowie
The Ritual Places of Contemporary Pagans in Kraków
In the following article I describe ritual places used by four Kraków Neopagan groups (Native Polish Church, Group Mir, Free Rodnovers of Kraków, and Reformed Druids of Gaia Poland). The most important locations include the surroundings of Krakus Mound (along with the Liban quarry below and the ‘sacred circle’ on the opposite site of the quarry) and Grove by the Wilga river. The used sites and their context are analysed, as well as the reasons why a particular place was chosen. I focus on the perspective of my interviewees, using Kim Knott’s spatial analysis and the combination of the three approaches by Belden C. Lane. Based on participant observation and semi-structured interviews with members of the studied groups, I distinguish three categories of reasons (physical; connected to culture and tradition; metaphysical), which show the multidimensional character of the decisions made and many perspectives in which ritual places are perceived.
Bell C., Ritual Theory, Ritual Practice, Oxford 2009.
Casey E.S., Getting Back into Place: Toward a Renewed Understanding of the Place-World, Bloomington 1993.
Crowley V., Phoenix from the Flame. Pagan Spirituality in the Western World, London 1994.
Cusack, C.M., Charmed Circle: Stonehenge, Contemporary Paganism, and Alternative Archaeology, „Numen: International Review for the History of Religions”2012, nr 59, s. 138–155.
Eliade M., Sacrum a profanum. O istocie sfery religijnej, przeł. B. Baran, Warszawa 2008.
Firlet E., Firlet J., Wokół kopca Kraka, Kraków 2018.
Gibson J.J., The Ecological Approach To Visual Perception, London 2014.
Góral W., Aspekty geoinformatyczne i astronomiczne prehistorycznych kopców krakowskich i kopca Kraka w Krakuszowicach, „Geodezja” 2006, t. 12 (1/2), s. 209–220.
Górecki J., Sermet E., Kamieniołomy Krakowa – dziedzictwo niedocenione, [w:] Dzieje górnictwa –element europejskiego dziedzictwa kultury 3, P.P. Zagożdżon, M. Madziarz (red.), Wrocław 2010, s. 123–138.
Green M., The Path Through the Labyrinth: The Quest for Initiation into the Western Mystery Tradition, London 1988.
Gregorius F., The Landscape of the Gods: Negotiating the Role of Place and Meaning at Old Uppsala, referat wygłoszony podczas 8th Annual Conference of the European Association for the Study of Religions. IAHR Regional Conference (Piza, 30.08–3.09.2021).
Grochowski P., Stado i Kupała w praktykach obrzędowych polskich rodzimowierców. O rewitalizacji źródeł etnograficznych i historycznych, „Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury” 2020, nr 32, s. 213–223.
Heidegger M., Bycie i czas, przeł. B. Baran, Warszawa 2010.
Knott K., The Location of Religion: A Spatial Analysis, London 2005.
Knott K., Spatial Methods, [w:] The Routledge Handbook of Research Methods in the Study of Religion, M. Stausberg, S. Engler (red.), New York 2011, s. 491–501.
Kotlarczyk J., Celtyckie święta i kopce małopolskie, „Z Ochłani Wieków” 1979, nr 2, t. 29, s. 52–62.
Lane B.C., Giving Voice to Place: Three Models for Understanding American Sacred Space, „Religion and American Culture: A Journal of Interpretation”2001, t. 11, nr 1, s. 53–81.
Lefebvre H., The Production of Space, przeł. D. Nicholson-Smith, Maiden–Oxford–Victoria 1991.
Malita-Król J., On Choosing the Place. The Open Wiccan Rituals in the City of Warsaw, „Nova Religio”2021, nr 25 (1), s. 108–121, https://doi.org/10.1525/nr.2021.25.1.108.
Rodzimy Kościół Polski, Statut. Historia – założenia programowe – kult – etyka – obrzędy, broszura programowa RKP, K. Mazur (red.), [b.m.] 2013.
Simpson S., Strategies for Constructing Religious Practive in Polish Rodzimowierstwo, [w:] Walking the Old Ways. Studies in Contemporary European Paganism, A. Anczyk, H. Grzymała-Moszczyńska (red.), Katowice 2012, s. 11–36.
Słupecki L.P., Slavonic Pagan Sanctuaries, Warsaw 1994.
Słupecki L.P., The Krakus’ and Wanda’s Burial Mounds of Cracow, „Studia Mythologica Slavica” 1999, nr 1, s. 77–98.
Smith J.Z., To Take Place: Toward a Theory in Ritual, Chicago 1987.
Wyznania religijne w Polsce 2015–2018, P. Ciecieląg (red.), Warszawa 2019.
Żuczkowski K., Sanktuarium Welesa w Wałbrzychu, „Gniazdo. Rodzima wiara i kultura” 2021, nr 2 (23), s. 10.
Źródła internetowe
Gromada Mir, http://mir.slask.pl/ [dostęp: 27.08.2021].
FAQ obrzędowe, http://mir.slask.pl/2019/01/13/faq-obrzedowe/ [dostęp: 16.09.2021].
Ogród Dzwonów Pokoju w Krakowie, http://web.archive.org/web/20070515160031/http://www.creatone.pl/stowarzyszenie/
ogrod.html [dostęp: 13.09.2021].
Wiccanie Lublin, https://www.facebook.com/wiccanielublin/posts/2865723807028726 [dostęp: 26.08.2021].
Święta, https://rkp.org.pl/swieta [dostęp: 26.08.2021].
Cytowani rozmówcy i daty wywiadów
1. Mateusz Tomczyk, 19.05.2021.
2. Wojsław Brożyna, 16.06.2021.
3. Żywia, 06.07.2021.
4. Mojmira, 29.06.2021.
5. Miecław, 01.07.2021.
6. Wijanko Wódz, 21.07.2021.
7. Saru, 8.07.2021.
8. Wojmiła, 18.08.2021.
9. Sobierad, 21.09.2021.
Informacje: Studia Religiologica, 2022, Tom 55, Numer 1, s. 69 - 84
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Miejsca rytuałów współczesnych pogan w Krakowie
The Ritual Places of Contemporary Pagans in Kraków
Instytut Religioznawstwa, Uniwersytet Jagielloński, ul. Grodzka 52 31-044 Kraków
Publikacja: 2022
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
Polski