Historia dwudziestowiecznych prześladowań Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego przedstawiona na ikonie Soboru Świętych Nowych Męczenników i Wyznawców Rosyjskich
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEHistoria dwudziestowiecznych prześladowań Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego przedstawiona na ikonie Soboru Świętych Nowych Męczenników i Wyznawców Rosyjskich
Data publikacji: 26.06.2017
Studia Religiologica, 2017, Tom 50, Numer 1, s. 75 - 101
https://doi.org/10.4467/20844077SR.17.005.6525Autorzy
Historia dwudziestowiecznych prześladowań Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego przedstawiona na ikonie Soboru Świętych Nowych Męczenników i Wyznawców Rosyjskich
The History of the Twentieth-Century Persecutions against the Russian Orthodox Church as Depicted on the Icon of the New Martyrs and Confessors of the Russian Church
The paper analyses the concept of “the new martyrdom” functioning today in the Russian Orthodox Church. Through this prism, presented on the icon of the New Martyrs and Confessors of Russian Church, we examine the official Orthodox perception of the Soviet past, especially the period of persecutions in 1917–1937. Attention is paid to the way the historical facts are shown and to the narrative which is thus created. The authors conclude that the icon and its official description create a glorious vision of history, emphasising the uniqueness of new martyrs’ testimony and abolishing questions about the cause of the revolution and the persecutors. The huge number of martyrs becomes evidence of the spiritual greatness of Russia, whereby victims are treated instrumentally, to give a spiritual meaning to the persecutions, perceived as a part of the eternal struggle between good and evil.
Ankersmit F., Narracja, Reprezentacja, Doświadczenie: studia z teorii historiografii, E. Domańska (red.), Kraków 2004.
Applebaum A., Gułag, Warszawa 2005.
Bogumił Z., The Solovetski Islands and Butovo as two „Russian Golgothas”. New Martyrdom as a Means to Understand Russian Repression [w:] (Hi-)Stories of the Gulag. Fiction and Reality, F. Fischer von Weikersthal, K. Thaidigsmann (red.), Heidelberg 2016, s. 133–154.
Bogumił Z., Pamięć Gułagu, Kraków 2012.
Bogumił Z., Wyspy Sołowieckie jako „rosyjska Golgota” – o prawosławnym języku mówienia o represjach sowieckich [w:] Konstrukcje i dekonstrukcje tożsamości, t. 1, Wokół religii i jej języka, E. Golachowska, A. Zielińska (red.), Warszawa 2011, s. 307–318.
Charkiewicz J., Kanonizacja nowomęczenników okresu niewoli tureckiej w Kościele prawosławnym i ich znaczenie, „Elpis” 2015, nr 17, s. 43–51.
Charkiewicz J., Kanonizacja świętych w prawosławiu, Warszawa 2014.
Christensen K.H., The Making of the New Martyrs of Russia. Soviet Repression in Orthodox Memory. PhD dissertation, Copenhagen 2015 (manuskrypt udostępniony przez autorkę).
Davis N., A long Walk to Church. A Contemporary History of Russian Orthodoxy, Colorado–
Oxford 2003.
Domańska E., Miejsce Franka Ankersmita w narratywistycznej filozofii historii [w:] Narracja, Reprezentacja, Doświadczenie: studia z teorii historiografii, Kraków 2004, s. 5–27.
Fedor J., Setting the Soviet Past in Stone: The Iconography of the New Martyrs of the Russian Orthodox Church, „Australian Slavonic and East European Studies” 2014, vol. 28, nr 1–2, s. 121–153.
Figes O., A People’s Tragedy: The Russian Revolution 1891–1924, London 1996.
Fitzpatrick S., Everyday Stalinism: Ordinary Life in Extraordinary Times: Soviet Russia in the 1930s, New York City 2000.
Garrard J., Garrard C., Russian Orthodoxy Resurgent. Faith and Power in the New Russia, Princeton–Oxford 2008.
Greene R.H., Bodies Like Bright Stars: Saints and Relics in Orthodox Russia, DeKalb 2010.
Jazykowa I., Świat ikony, tłum. ks. H. Paprocki, Warszawa 1998.
Lichaczow D., Poetyka literatury staroruskiej, tłum. A. Prus-Bogusławski, Warszawa 1981.
Maszkiewicz M., Mistyka i rewolucja. Aleksander Wwiedeński i jego koncepcja roli cerkwi w państwie komunistycznym, Kraków 1995.
Pawełczyk-Dura K., Kampania otwierania świętych relikwii jako element antycerkiewnej polityki władz komunistycznych, „Studia Religiologica” 2012, nr 3 (45), s. 227–235.
Rousselet K., Butovo la création d’un lieu de pèlerinages sur une terre de massacres, „Politix” 2007, nr 77, s. 55–78.
Sevčenko N.P., The Vita Icon and the Painter as a Hagiographer, „Dumbarton Oaks Paper” 1999, nr 53, s. 149–165.
Tołczyk D., Gułag w oczach Zachodu, Warszawa 2009.
Uspienski L., Teologia ikony, tłum. M. Żurowska, Poznań 1993.
Бычков В.В., Феномен иконы, Москва 2009.
История России. XX век: 1894–1939, А. Зубов (ред.), Москва 2011.
Каварнос К., Значение новых мучеников в жизни Православной Церкви, „Православная жизнь” 1999, nr 2 (590), s. 1–12.
Кашеваров А.Н., Православная российская церковь и советское государство (1917–1922), Москва 2005.
Козлов В., Неизвестный СССР. Противостояние народа и власти. 1953–1985, Москва 2006.
Польский М., Новые Мученики Российские, t. 1–2, Jordanville 1949–1957.
Поспеловский Д.В., Русская православная церковь в XX веке, Москва 1995.
Русская православная церковь и коммунистическое государство 1917–1941. Документы
и фотоматериалы, А. Сапов (red.), Москва 1996.
Семененко-Басин И.В., Новомученики российские: содержание термина, „Диалог со временем” 2009, nr 28, s. 367–374.
Семененко-Басин И.В., Святость в русской православной культуре XX века. История персонификации, Москва 2010.
Феденко М., Феномен катакомбной церкви, „Кифа” 2015, nr 194, s. 1, 4.
Цыпин В., История Русской Православной Церкви. 1917–1990, Москва 1994.
Шкаровский М., Сталинская религиозная политика и Русская Православная Церковь в 1943–1953 годах, „Acta Slavica Iaponica” 2009, nr 27, s. 1–27.
Spis wywiadów:
Wywiady zostały przeprowadzone przez Zuzannę Bogumił metodą wywiadu pogłębionego w trakcie realizacji badań terenowych w Rosji w 2014 roku w ramach grantu NCN N N116 696040. Nagrania i ich transkrypcje znajdują się w archiwum badaczki.
o. Andriej – mnich z klasztoru pw. Spotkania Włodzimierskiej Ikony Matki Bożej w Moskwie. Moskwa, 30 października 2014 roku.
Ihumen Damaskin (Orłowski) – jeden z teoretyków nowego męczeństwa. Autor siedmiotomowego zbioru żywotów nowych męczenników rosyjskich zatytułowanego Męczennicy, wyznawcy i bohaterowie wiary Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego XX stulecia (Moskwa 1992–2002). Od 1997 roku prowadzi Regionalną Fundację Społeczną „Pamięć Męczenników i Wyznawców Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego”. Moskwa, 18 maja 2014 roku.
o. Kiriłł Kaleda – proboszcz parafii pw. Świętych Nowych Męczenników i Wyznawców Rosyjskich w Butowie. Butowo, 11 maja 2014 roku.
Informacje: Studia Religiologica, 2017, Tom 50, Numer 1, s. 75 - 101
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Historia dwudziestowiecznych prześladowań Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego przedstawiona na ikonie Soboru Świętych Nowych Męczenników i Wyznawców Rosyjskich
The History of the Twentieth-Century Persecutions against the Russian Orthodox Church as Depicted on the Icon of the New Martyrs and Confessors of the Russian Church
Uniwersytet Warszawski, ul. Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa, Polska
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej, Warszawa
Publikacja: 26.06.2017
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY-NC-ND
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 1444
Liczba pobrań: 2522