FAQ

Historia dwudziestowiecznych prześladowań Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego przedstawiona na ikonie Soboru Świętych Nowych Męczenników i Wyznawców Rosyjskich

Data publikacji: 26.06.2017

Studia Religiologica, 2017, Tom 50, Numer 1, s. 75 - 101

https://doi.org/10.4467/20844077SR.17.005.6525

Autorzy

,
Marta Łukaszewicz
Uniwersytet Warszawski, ul. Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa, Polska
Wszystkie publikacje autora →
Zuzanna Bogumił
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej, Warszawa
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Historia dwudziestowiecznych prześladowań Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego przedstawiona na ikonie Soboru Świętych Nowych Męczenników i Wyznawców Rosyjskich

Abstrakt

The History of the Twentieth-Century Persecutions against the Russian Orthodox Church as Depicted on the Icon of the New Martyrs and Confessors of the Russian Church

The paper analyses the concept of “the new martyrdom” functioning today in the Russian Orthodox Church. Through this prism, presented on the icon of the New Martyrs and Confessors of Russian Church, we examine the official Orthodox perception of the Soviet past, especially the period of persecutions in 1917–1937. Attention is paid to the way the historical facts are shown and to the narrative which is thus created. The authors conclude that the icon and its official description create a glorious vision of history, emphasising the uniqueness of new martyrs’ testimony and abolishing questions about the cause of the revolution and the persecutors. The huge number of martyrs becomes evidence of the spiritual greatness of Russia, whereby victims are treated instrumentally, to give a spiritual meaning to the persecutions, perceived as a part of the eternal struggle between good and evil.

Bibliografia

Ankersmit F., NarracjaReprezentacjaDoświadczeniestudia z teorii historiografii, E. Domańska (red.), Kraków 2004.

Applebaum A., Gułag, Warszawa 2005.

Bogumił Z., The Solovetski Islands and Butovo as two „Russian Golgothas”. New Martyrdom as a Means to Understand Russian Repression [w:] (Hi-)Stories of the GulagFiction and Reality, F. Fischer von Weikersthal, K. Thaidigsmann (red.), Heidelberg 2016, s. 133–154.

Bogumił Z., Pamięć Gułagu, Kraków 2012.

Bogumił Z., Wyspy Sołowieckie jako „rosyjska Golgota” – o prawosławnym języku mówienia o represjach sowieckich [w:] Konstrukcje i dekonstrukcje tożsamości, t. 1, Wokół religii i jej języka, E. Golachowska, A. Zielińska (red.), Warszawa 2011, s. 307–318.

Charkiewicz J., Kanonizacja nowomęczenników okresu niewoli tureckiej w Kościele prawosławnym i ich znaczenie, „Elpis” 2015, nr 17, s. 43–51.

Charkiewicz J., Kanonizacja świętych w prawosławiu, Warszawa 2014.

Christensen K.H., The Making of the New Martyrs of RussiaSoviet Repression in Orthodox MemoryPhD dissertation, Copenhagen 2015 (manuskrypt udostępniony przez autorkę).

Davis N., A long Walk to ChurchA Contemporary History of Russian Orthodoxy, Colorado–
Oxford 2003.

Domańska E., Miejsce Franka Ankersmita w narratywistycznej filozofii historii [w:] NarracjaReprezentacjaDoświadczeniestudia z teorii historiografii, Kraków 2004, s. 5–27.

Fedor J., Setting the Soviet Past in StoneThe Iconography of the New Martyrs of the Russian Orthodox Church, „Australian Slavonic and East European Studies” 2014, vol. 28, nr 1–2, s. 121–153.

Figes O., A Peoples TragedyThe Russian Revolution 18911924, London 1996.

Fitzpatrick S., Everyday StalinismOrdinary Life in Extraordinary TimesSoviet Russia in the 1930s, New York City 2000.

Garrard J., Garrard C., Russian Orthodoxy ResurgentFaith and Power in the New Russia, Princeton–Oxford 2008.

Greene R.H., Bodies Like Bright StarsSaints and Relics in Orthodox Russia, DeKalb 2010.

Jazykowa I., Świat ikony, tłum. ks. H. Paprocki, Warszawa 1998.

Lichaczow D., Poetyka literatury staroruskiej, tłum. A. Prus-Bogusławski, Warszawa 1981.

Maszkiewicz M., Mistyka i rewolucjaAleksander Wwiedeński i jego koncepcja roli cerkwi w państwie komunistycznym, Kraków 1995.

Pawełczyk-Dura K.Kampania otwierania świętych relikwii jako element antycerkiewnej polityki władz komunistycznych, „Studia Religiologica” 2012, nr 3 (45), s. 227–235.

Rousselet K., Butovo la création dun lieu de pèlerinages sur une terre de massacres, „Politix” 2007, nr 77, s. 55–78.

Sevčenko N.P., The Vita Icon and the Painter as a Hagiographer, „Dumbarton Oaks Paper” 1999, nr 53, s. 149–165.

Tołczyk D., Gułag w oczach Zachodu, Warszawa 2009.

Uspienski L., Teologia ikony, tłum. M. Żurowska, Poznań 1993.

 

Бычков В.В., Феномен иконыМосква 2009.

История РоссииXX век18941939АЗубов (ред.), Москва 2011.

Каварнос К., Значение новых мучеников в жизни Православной Церкви, „Православная жизнь” 1999nr 2 (590), s112.

Кашеваров А.Н., Православная российская церковь и советское государство (19171922)Москва 2005.

Козлов В., Неизвестный СССРПротивостояние народа и власти19531985Москва 2006.

Польский М., Новые Мученики Российскиеt12Jordanville 19491957.

Поспеловский Д.В., Русская православная церковь в XX векеМосква 1995.

Русская православная церковь и коммунистическое государство 19171941Документы 
и фотоматериалыАСапов (red.), Москва 1996.

Семененко-Басин И.В., Новомученики российскиесодержание термина, „Диалог со временем” 2009nr 28s367374.

Семененко-Басин И.В., Святость в русской православной культуре XX векаИстория персонификацииМосква 2010.

Феденко М., Феномен катакомбной церкви, „Кифа” 2015nr 194s14.

Цыпин В., История Русской Православной Церкви19171990Москва 1994.

Шкаровский М., Сталинская религиозная политика и Русская Православная Церковь в 19431953 годахActa Slavica Iaponica” 2009nr 27s127.

 

Spis wywiadów:

Wywiady zostały przeprowadzone przez Zuzannę Bogumił metodą wywiadu pogłębionego w trakcie realizacji badań terenowych w Rosji w 2014 roku w ramach grantu NCN N N116 696040. Nagrania i ich transkrypcje znajdują się w archiwum badaczki.

o. Andriej – mnich z klasztoru pw. Spotkania Włodzimierskiej Ikony Matki Bożej w Moskwie. Moskwa, 30 października 2014 roku.

Ihumen Damaskin (Orłowski) – jeden z teoretyków nowego męczeństwa. Autor siedmiotomowego zbioru żywotów nowych męczenników rosyjskich zatytułowanego Męczennicywyznawcy i bohaterowie wiary Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego XX stulecia (Moskwa 1992–2002). Od 1997 roku prowadzi Regionalną Fundację Społeczną „Pamięć Męczenników i Wyznawców Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego”. Moskwa, 18 maja 2014 roku.

o. Kiriłł Kaleda – proboszcz parafii pw. Świętych Nowych Męczenników i Wyznawców Rosyjskich w Butowie. Butowo, 11 maja 2014 roku.

Informacje

Informacje: Studia Religiologica, 2017, Tom 50, Numer 1, s. 75 - 101

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Historia dwudziestowiecznych prześladowań Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego przedstawiona na ikonie Soboru Świętych Nowych Męczenników i Wyznawców Rosyjskich

Angielski:

The History of the Twentieth-Century Persecutions against the Russian Orthodox Church as Depicted on the Icon of the New Martyrs and Confessors of the Russian Church

Autorzy

Uniwersytet Warszawski, ul. Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa, Polska

Akademia Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej, Warszawa

Publikacja: 26.06.2017

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Marta Łukaszewicz (Autor) - 50%
Zuzanna Bogumił (Autor) - 50%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski