Żydówki nauczycielkami religii w Galicji do 1914 roku
Wybierz format
RIS BIB ENDNOTEŻydówki nauczycielkami religii w Galicji do 1914 roku
Data publikacji: 23.12.2021
Studia Judaica, 2021, Nr 2 (48), s. 295-312
https://doi.org/10.4467/24500100STJ.21.013.15068Autorzy
Żydówki nauczycielkami religii w Galicji do 1914 roku
The article describes the activities of Jewish women teaching religion in Galician public schools. The first women performed this profession in the 1870s, in the 1890s they were listed for the first time in the schematisms (the official lists of civil servants), in the next decade the first woman received a permanent teaching position, and in 1913 they were for the first time directly addressed in the job announcement for teachers of religion. Therefore, their position became more established toward the end of the autonomous period, although they still constituted an absolute minority in this professional group. The emergence of female teachers of religion raised protests among the male members of this professional group. They voiced three main arguments against granting women teaching positions: their alleged insufficient qualifications, the tradition of Judaism, and what they understood to be the “social justice” (according to which men deserved permanent teaching contracts more than women). The article discusses the chronology of granting women the positions of teachers of religion, describes the public debate on the subject, and addresses the issue of women’s professional qualifications. It is based on both printed and archival sources and on historical press.
Archiwum Państwowe w Przemyślu, I Państwowe Seminarium Nauczycielskie Żeńskie w Przemyślu, zesp. 357, sygn. 41.
Archiwum Państwowe w Rzeszowie (APRz), Akta miasta Rzeszowa, zesp. 1, sygn. 276.
Archiwum Państwowe w Rzeszowie (APRz), Publiczna Szkoła Powszechna im. św. Jadwigi w Rzeszowie, zesp. 543, sygn. 38.
Archiwum Państwowe w Rzeszowie (APRz), Publiczna Szkoła Żeńska im. św. Scholastyki w Rzeszowie, zesp. 212, sygn. 71.
Centralne Państwowe Archiwum Historyczne Ukrainy we Lwowie (CDIAL), Gmina wyznaniowa żydowska we Lwowie, f. 701, op. 2, spr. 335, 956, 1181, 1375.
Centralne Państwowe Archiwum Historyczne Ukrainy we Lwowie (CDIAL),Rada Szkolna Krajowa, f. 178, op. 1, spr. 4714, 5923; op. 2, spr. 1219.
Państwowe Archiwum Obwodu Lwowskiego (DALO), Magistrat miasta Lwowa, f. 3, op. 1, spr. 3302, 3396, 3624, 4902.
„Nowa Reforma” 1909.
„Wschód” 1903–1904.
„Wychowanie i Oświata” 1907–1909, 1911, 1913–1914.
„Dziennik Urzędowy C.K. Rady Szkolnej Krajowej w Galicyi” 1903, 1905, 1907, 1913, 1917.
I Sprawozdanie Dyrekcyi Seminaryum nauczycielskiego żeńskiego we Lwowie. Seminaryum Nauczycielskie Żeńskie we Lwowie 1871–1897, Lwów 1897.
Sprawozdanie Dyrekcyi c.k. Seminaryum nauczycielskiego żeńskiego w Krakowie za czas od r. 1872 do 1875, Kraków 1875.
Sprawozdanie z posiedzeń ankiety w sprawie nauki religii mojżeszowej w szkołach galicyjskich, odbytej dnia 11. lutego 1907, Lwów 1907.
Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim, Kraków–Lwów 1896, 1901–1903, 1911–1914.
Ustawa z dnia 1 grudnia 1889 dla Królestwa Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkim Księstwem Krakowskiem, „Dziennik Ustaw i Rozporządzeń Krajowych dla Królestwa Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkiem Księstwem Krakowskiem”, nr 71, Lwów 1889.
Łapot Mirosław, Nauczycielki religii mojżeszowej w szkołach publicznych w Galicji w latach 1867–1939, „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Pedagogika” 20 (2011).
Łapot Mirosław, Religia mojżeszowa w szkolnictwie publicznym we Lwowie w okresie autonomii galicyjskiej (1867–1918), Częstochowa 2019.
Pabis-Cisowska Katarzyna, Postęp kontra tradycja. Kwestia małżeństwa, dobroczynności i szkolnictwa w żydowskim Krakowie na przełomie XIX i XX w., Kraków 2019.
Rędziński Kazimierz, Współdziałanie polskich i żydowskich nauczycieli w Galicji na przełomie XIX i XX wieku (do 1918 r.), [w:] W kręgu dawnych i współczesnych teorii wychowania. Uczeń – szkoła – nauczyciel, red. Katarzyna Dormus, Ryszard Ślęczka, Kraków 2012.
Świeboda Józef, Edukacja Żydów w Galicji 1772–1918, „Prace Historyczno-Archiwalne” 2 (1994).
Informacje: Studia Judaica, 2021, Nr 2 (48), s. 295-312
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Żydówki nauczycielkami religii w Galicji do 1914 roku
Instytut Judaistyki, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Kraków, Polska
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
Publikacja: 23.12.2021
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY-NC-ND
Finansowanie artykułu:
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 1181
Liczba pobrań: 792