FAQ
Logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego

Teatr Kamińskiego w Warszawie – panorama pierwszych lat (1911–1914)

Data publikacji: 06.2023

Studia Judaica, 2023, Nr 1 (51), s. 117 - 149

https://doi.org/10.4467/24500100STJ.23.006.18223

Autorzy

Mirosława M. Bułat
https://orcid.org/0000-0003-2865-3305 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Teatr Kamińskiego w Warszawie – panorama pierwszych lat (1911–1914)

Abstrakt

Kamiński Theater in Warsaw: The First Years (1911–1914) 

The article focuses on the artistic activity of the Kamiński Theater in Warsaw (1/3 Oboźna Street) prior to World War I. First, it reviews publications related to the topic which present varying facts and dates. Then the author confronts these scholarly works with Yiddish dailies. Based on the Warsaw Yiddish daily Der Moment, she determines that Yiddish performances of the troupe run by Avrom-Yitskhok Kamiński started as early as June 1911, not 1913 or 1909 as previously thought. The Kamiński Theater building was used not only by Jewish but also by Polish, Russian, and Ukrainian theater troupes.

Bibliografia

1. Źródła archiwalne

Archiwum Teatru Polskiego w Warszawie

Mączyński Ryszard, Dokumentacja historyczno-architektoniczna gmachu panoramy „Tatry” przy ulicy Oboźnej w Warszawie, mpis, Warszawa 1989. Egzemplarz w zbiorach.

2. Źródła wydane

Prasa

„Der Moment”, Warszawa, 1911–1914.

„Obozrienije Tieatrow”, St. Petersburg, 1908, 1909.

„Warszawskij Dniewnik”, Warszawa, 1911.

Inne źródła drukowane

Adler Jacob, A Life on the Stage: A Memoir, trans., ed. and commentary Lulla Rosenfeld, New York 1999.

Briw fun Ester-Rochl Kaminski, red. Mark Turkow, Wilne 1927.

Jong Boez, Majn lebn in teater, Nju Jork 1950.

Kamińska Estera Rachela, Boso przez ciernie i kwiaty. Memuary „matki teatru żydowskiego”, wstęp, tłum. i oprac. Mirosława M. Bułat, Warszawa 2020.

Kamińska Ida, Moje życie, mój teatr, tłum. Joanna Krakowska-Narożniak, Warszawa 1995.

Kamińska Ida, My Life, My Theater, red. i tłum. Curt Leviant, New York–London 1973.

[Kryński Magnus] M. Osipow, Awraham Icchok Kaminski (Direktor fun warszewer jidiszen [!] teater) (Cum zajn 20 jehrigen [!] jubileum als jidiszer artist), „Roman-Cajtung”1 (1907), nr 11.

Mukdojni Aleksander dr [Aleksander Kap(p)el], In Warsze un in Lodz (Majne bagegeniszn), Buenos Aires 1955, t. 2.

Panorama Tatr, „Echo Muzyczne, Teatralne i Artystyczne” 13 (1896), nr 42.

Quis., Z tygodnia na tydzień, „Tygodnik Ilustrowany” (1896), nr 47. Tatry, „Wieczory Rodzinne” 17 (1897), nr 3.

W. Gom. [Wiktor Gomulicki], Kronika warszawska, Warszawa 9 lutego, „Kraj” 15 (1896), nr 5.

Żakowski Juliusz, Malicki Zasław, Adaptacja budynku teatru „Kamińskiego” na Dynasach na garaże, „Przegląd Budowlany” 10 (1938), z. 5.

3. Opracowania

Baniewicz Elżbieta, Życie i teatr (O pamiętnikach Idy Kamińskiej), „Teatr” 44 (1989), nr 5.

Bułat Mirosława, Teatr żydowski w świetle „Izraelity” w latach 1883–1905, „Pamiętnik Teatralny” 41 (1992), z. 1–4.

Bułat Mirosława M., Wstęp, [do:] Estera Rachela Kamińska, Boso przez ciernie i kwiaty. Memuary „matki teatru żydowskiego”, wstęp, tłum. i oprac. Mirosława M. Bułat, Warszawa 2020.

Domańska Ewa, Co to jest fakt historyczny (i dlaczego ponownie zadajemy to pytanie)?, [w:] Nowe historie 02. Wymowa faktów, red. Agata Adamiecka-Sitek, Dorota Buchwald, Warszawa 2011.

Krasiński Edward, Warszawskie sceny: 1918–1939, Warszawa 1976.

Król-Kaczorowska Barbara, Teatry Warszawy. Budynki i sale w latach 1748–1975, Warszawa 1986.

Mączyński Ryszard, Dzieje rotundy na warszawskich Dynasach, „Pamiętnik Teatralny” 42 (1993), z. 1–2.

Mączyński Ryszard, Teatr Kamińskiego, „Pamiętnik Teatralny” 41 (1992), z. 1–4.

Munslow Alun, Facts, [w:] tenże, The Routledge Companion to Historical Studies, London–New York 2006.

Rudnicki Adolf, Teatr zawsze grany, Warszawa 1987.

Sandrow Nahma, Vagabond Stars: A World History of Yiddish Theater, New York 1977.

Słownik biograficzny teatru polskiego 1765–1965, oprac. Stanisław Dąbrowski, Warszawa 1973.

Steinlauf Michael C., Kaminski Family, [w:] The YIVO Encyclopedia of Jews in Eastern Europe, ed. Gershon David Hundert, New Haven–London 2008, vol. 1, https://yivoencyclopedia.org/article.aspx/Kaminski_Family  [dostęp: 17 listopada 2022].

Steinlauf Michael C., Teatr, tłum. Olga Zienkiewicz, [w:] Żydzi w Polsce. Dzieje i kultura. Leksykon, red. Jerzy Tomaszewski, Andrzej Żbikowski, Warszawa 2001.

Steinlauf Michael C., Teatr żydowski w Polsce. Stan badań, „Pamiętnik Teatralny” 41 (1992), z. 1–4.

Turkow-Grudberg Icchok, Jidisz teater in Pojln, Warsze 1951.

Tuszyńska Agata, Rosjanie w Warszawie, Gdańsk 2001.

Weichert Michał, Teater un drame, cwejte fargreserte ojflage, Wilne 1916, t. 1.

Weichert Michał, Wegn a teater-binjen, „Der Moment” 20 (1919), nr 217; nr 221.

Witecki Marek, Dynasy – historia niedokończona, „Mazowsze” 3 (1995), nr 5 (1/95).

Ziejka Franciszek, Widziane z Miedzianego. O „Panoramie Tatrzańskiej” słów kilka, [w:] Góry – Literatura – Kultura, t. 7, red. Ewa Grzęda, „Acta Universitatis Wratislaviensis” No 3530, Wrocław 2013.

Zieliński Jarosław, Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy, t. 3: Warszawa 1996; t. 15: Warszawa 2011.

Zylbercwajg Zalmen, Leksikon fun jidiszn teater, t. 1: Nju Jork 1931; t. 2: Warsze 1934; t. 3: Nju Jork 1959; t. 4: Nju Jork 1963; t. 5: Meksiko Siti 1967; t. 6: Meksiko Siti 1969.

Zylbercwajg Zalmen, Di welt fun Ester Rochl Kaminska, Meksiko Siti 1969.

4. Strony internetowe

Fundacja Dokumentacji Cmentarzy Żydowskich w Polsce, Baza danych nagrobków cmentarzy żydowskich w Polsce, https://cemetery.jewish.org.pl/id_51744/info/back_1:0/_Regina_Kami%C5%84ska.html [dostęp: 31 października 2022].

Fundacja Warszawa1939.pl, Warsztaty samochodowe. Dawna Panorama. Oboźna – Dynasy, https://www.warszawa1939.pl/obiekt/obozna-panorama [dostęp: 25 maja 2023].

Iwańczak Bartłomiej, Dynasy (2020), [w:] Atlas Warszawy IWAW, https://iwaw.pl/obiekt.php?p=726826828 [dostęp: 16 listopada 2022].

Rosset Tomasz F. de, i in., Muzeum pamięci. Muzeum w polskiej kulturze pamięci (do 1918 r.), http://muzeumpamieci.umk.pl/?p=3373 [dostęp: 17 listopada 2022].

Żołnierczyk Arkadiusz, Warszawy historia ukryta [blog], http://warszawyhistoriaukryta.blogspot.com/2014/10/rotunda-na-dynasach.html [dostęp: 31 października 2022].

Informacje

Informacje: Studia Judaica, 2023, Nr 1 (51), s. 117 - 149

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Teatr Kamińskiego w Warszawie – panorama pierwszych lat (1911–1914)

Angielski:

Kamiński Theater in Warsaw: The First Years (1911–1914) 

Publikacja: 06.2023

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Mirosława M. Bułat (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski