FAQ

„Laudare, benedicere, praedicare” – małe seminarium (internat) oo. dominikanów w Żółkwi (1923–1938)

Data publikacji: 12.2023

Rocznik Przemyski. Literatura i Język, 2023, 2 (27) 2023, s. 123 - 146

https://doi.org/10.4467/24497363RPLJ.23.007.18959

Autorzy

Liana-Mariia Blikharska
Memorialne Muzeum Reżimów Totalitarnych „Terytorium Terroru”
, Ukraina
https://orcid.org/0000-0001-5453-7565 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

„Laudare, benedicere, praedicare” – małe seminarium (internat) oo. dominikanów w Żółkwi (1923–1938)

Abstrakt

“Laudare, benedicere, praedicare” – the Dominican Order’s minor seminary (boarding school) in Zhovkva (1923–1938)

The Dominican monastery in Zhovkva was a perfect place for establishing an educational care centre: it had money, professional staff and experience in running academic institutions. The vicinity of Lviv was an additional factor in favor of situating there a boarding school for potential candidates for the Dominican Order. Chronicles and personal books provide a lot of information on everyday life and attitude of the charges of the Zhovkva institution. The analysis allows to take a look at the situation from the perspectives of both the student and the teacher. Dominican educational ideals, based on the main principles of the order – “laudare, benedicere, praedicare” were implemented by the whole boarding school community. Catechists with their assistants propagated the values of the order, themselves being role models, and instilled them in their charges. The students developed the values through religious practices, participation in religious and secular organizations, as well as their own attitude in various everyday situations.

Bibliografia

Źródła archiwalne

Archiwum Polskiej Prowincji Dominikanów w Krakowie

sygn. Pp 67/1, Materiały dotyczące uzyskania przez prowincję polską zakonu dominikanów zgody władz szkolnych na powołanie dwuletniego Prywatnego Liceum Ogólnokształcącego Męskiego oo. Dominikanów we Lwowie oraz Prywatnego Gimnazjum Ogólnokształcącego Męskiego oo. Dominikanów w Żółkwi.

sygn. Pp 67/2, Internat oo. Dominikanów w Żółkwi (do 1938) i we Lwowie (1938–1939), ok. 1926–1939.

sygn. Pp 147/2, Zgłoszenia do internatu oo. Dominikanów w Żółkwi (do 1938) i we Lwowie (1938‒1939).

sygn. Pp 354, Akta uczniów ubiegających się o przyjęcie do Gimnazjum oo. Dominikanów w Żółkwi w 1939 r.

sygn. Pp 474, Żółkiew. Akta dotyczące spraw klasztoru dominikanów w Żółkwi, głównie korespondencja oraz inne materiały nadsyłane z klasztoru do prowincjała prowincji polskiej, 1929‒1939 (1941‒1942).

sygn. Ż 2, Kronika klasztoru oo. Dominikanów w Żółkwi, 1652‒1946.

sygn. Ż 16, Kronika Milicji Anielskiej. OO. dominikanie, Żółkiew 1932–1934.

sygn. Ż 20, Kronika internatu oo. Dominikanów w Żółkwi, 1929–1938.

sygn. Ż 21, Spis Prefektów i wychowanków Internatu oo. Dominikanów w Żółkwi. Od r. 1923 do r. 1938.

Spis Prefektów i wychowanków Internatu oo. Dominikanów we Lwowie rok 1938–1940.

sygn. Ż 25, Księga personalna, tom I internatu oo. Dominikanów w Żółkwi, 1930–1934.

sygn. Ż 26, Księga personalna, tom II. Internat oo. Dominikanów w Żółkwi, 1934–1937.

sygn. Ż 42, Akta dot. Szkoły Podstawowej (Normalschule) oo. Dominikanów w Żółkwi 1785–1885.

sygn. Ż 100, Kronika III Drużyny im. Zawiszy Czarnego w Żółkwi. Rok 1928–1932.

sygn. Ż 101, Internat oo. Dominikanów w Żółkwi. Korespondencja z Urzędem Prowincjalskim i władzami państwowymi, 1924–1934.

Źródła drukowane

Barącz S., Pamiątki miasta Żółkwi, Lwów 1852.

Hay E., Żółkiew. Przewodnik dla zwiedzających. Rzut oka na dzieje grodu Żółkiewskich i Sobieskich, Żółkiew 1936.

Jaworski F., Przewodnik po Lwowie i okolicy z Żółkwią i Podhorcami, Lwów 1910.

O…r, Żółkiew, „Lwowski Kurier Poranny” 1929, R. 2, nr 462 z 11 IX, nr 463 z 12 IX, s. 7, nr 464 z 13 IX, s. 5, nr 465 z 14 IX, s. 7, nr 470 z 18 IX, s. 5, nr 471 z 19 IX, s. 5, nr 472 z 20 IX, s. 5, nr 473 z 21 IX, s. 5, nr 474 z 22 IX, s. 5, nr 475 z 23 IX, s. 5, nr 477 z 25 IX, s. 6.

Studziński A., Wspomnienia Kapelana Pułku 4 Pancernego „Skorpion” spod Monte Cassino, Kraków 1998.

W hołdzie Żółkwi… Uczennice Pryw. Seminarjum Naucz. Żeń. Zgromadzenia SS. Felicjanek w Żółkwi, Żółkiew 1932.

Гавпт З., Про Стефцю, про Хаїма Іммерґлюка та про скіфські браслети, „Баскійський диявол”, перекл. А. Павлишин, Львів 2014.

Opracowania

Байбула Л., Нариси з історії та культури єврейської громади м. Жовкви, Львів 2014.

Dominikanie na ziemiach polskich w epoce nowożytnej, red. A. Markiewicz, M. Miławicki, Kraków 2009.

Dzieje dominikanów w Polsce. XIII‒XVIII wiek. Historiografia i warsztat badawczy historyka, red. H. Gapski, J. Kłoczowski, J.A. Spież, Lublin 2006.

Gąsiorowski S., Chrześcijanie i Żydzi w Żółkwi w XVII i XVIII wieku, Kraków 2001.

Gruiński S., Dzieje szkolnictwa ludowego w Galicyi, cz. 1: Czasy przed zaprowadzeniem autonomii 1772‒1861, Lwów 1916.

Kłoczowski J., Polska prowincja dominikańska w średniowieczu i Rzeczypospolitej Obojga (Wielu) Narodów, Poznań 2008

Kłoczowski J., Wspólnoty zakonne w średniowiecznej Polsce, Lublin 2010.

L.W., Wielkie uroczystości żółkiewskie. 300-lecie urodzin Jana III – Koronacja obrazu Matki Boskiej, „Lwowski Kurier Poranny” 1929, R. 2, nr 486 z 4 X, s. 5, nr 487 z 5 X, s. 5.

Madura R.F. OP, „Vademecum. Wstępne informacje dla studiów nad historią dominikanów w Polsce” [mps], Warszawa 1979.

Miławicki M., Być prorokiem – dominikanie czortkowscy, [w:] Prorocy Europy Środkowo-Wschodniej XX wieku. Materiały III i IV Forum Teologów Europy Środkowo-Wschodniej, red. S.C. Napiórkowski Lublin 2009, s. 901–934.

Miławicki M., Polscy dominikanie w międzywojennej prasie polskiej na przykładzie „Ilustrowanego Kuriera Codziennego”, [w:] Kraków – Lwów. Książki – czasopisma – biblioteki XIX i XX wieku, t. 9, cz. 2, red. H. Kosętka, B. Góra, E. Wójcik, Kraków 2009, s. 237–252.

Niedźwiecki M., Z przeszłości Żółkwi, Lwów 1908.

Nowy „fort ukraiński” pod Lwowem? Alarmujące wieści o sprzedaży ziemi polskiej w ruskie ręce, „Ilustrowany Kurier Codzienny” 1936, R. 27, nr 2, s. 4.

Ogłoszenie, „Orlęta” 1939, R. XI, nr 19/20, s. 241.

Osiński M., Zamek w Żółkwi, Lwów 1933.

Petrus J.T., Kościoły i klasztory Żółkwi, Kraków 1994.

Petrus J.T., Żółkiew i jej kolegiata, Warszawa 1997.

Podhorodecki L., Wielki Hetman Rzeczypospolitej. Opowieść o Stanisławie Żółkiewskim, Warszawa 1987.

Polaczek J., Żółkiew. Miejsce kultu wodzów i dziejów wojennych Polaków, Przemyśl–Żółkiew 2009.

Popiel J., Tajne nauczanie w Żółkwi w latach 1942‒1944, Zabrze 1984.

Pudłocki T., „Piękne słowo jest więcej warte od pięknego ciała”. Prywatne Gimnazjum Anny Rachalskiej w Przemyślu w latach 1911‒1920, „Krakowskie Pismo Kresowe” 2017, t. 9, s. 35‒72.

Pudłocki T., Gimnazjum w Samborze za czasów dyrektury Franciszka Tomaszewskiego (1896‒1904), „Krakowskie Pismo Kresowe” 2018, t. 10, s. 51‒86.

Pudłocki T., Księgi ogłoszeń dyrekcji jako źródło do dziejów dnia powszedniego w galicyjskiej szkole średniej na początku XX wieku, „Galicja. Studia i Materiały” 2018, z. 4, s. 123‒139.

Schneider A., Starożytności miasta Żółkwi krótko opisane na pamiątkę obchodu uroczystości odnowienia kościoła farnego w tem mieście dnia 12. września 1867 r., Lwów 1867.

Taffet G., Zagłada Żydów żółkiewskich, Łódź 1946.

Taffet G., Zagłada Żydów żółkiewskich, wstęp E. Koźmińska-Frejlak, przedm. J. Kermisz, przyp. N. Aleksiun, biogramy Żydów żółkiewskich, nazwy ulic w Żółkwi N. Aleksiun, Sh. Ecker, posłowie N. Aleksiun, Warszawa 2019.

Teodorowicz J., Śluby Królewskie. Kazanie J.E. ks. Arcyb. Teodorowicza wygłoszone w Żółkwi 6 b.m. w dniu koronacji obrazu M. Borskiej Różańcowej, „Lwowski Kurier Poranny” 1929, R. 2, nr 502 z 16 X, s. 7, nr 503 z 17 X, s. 7, nr 504 z 18 X, s. 7, nr 508 z 19 X, s. 11, nr 509 z 20 X, s. 5, nr 512 z 22 X, s. 2, nr 513 z 23 X, s. 4, nr 514 z 24 X, s. 4, nr 516 z 25 X, s. 4.

Warunki przyjęcia do prywatnego gimnazjum oo. Dominikanów i Internatu w Żółkwi k. Lwowa, „Róża Duchowna” 1939, R. XXXVIIII, z. 6, s. 209.

Woroniecki J., Katolicka etyka wychowawcza, t. 1: Etyka ogólna, Kraków 1948, t. 2: Etyka  szczegółowa, Lublin 1986.

Żółkiew. Uroczysta Koronacja Cudownego Obrazu Matki Boskiej Różańcowej, „Lwowski Kurier Poranny” 1929, R. 2, nr 493 z 9 X, s. 5.

Жовківщина. Історико-мемуарний збірник, t. 2, red. Я. Каліка, Жовква–Львів–Балтимор 1995.

Жовква крізь століття. Випуск III, red. В. Александрович et al., Львів 2014.

Netografia

Becker Y.K., Jeszcze jedno spojrzenie małego Zutry na Żółkiew, http://shtetlroutes.eu/pl/jeszcze--jedno-spojrzenie-malego-zutry-na-zolkiew [dostęp: 11.05.2020].

Becker Y.K., Spacer po Żółkwi z Szymonem Sametem, http://shtetlroutes.eu/pl/spacer-po-zolkwi-z-szymonem-sametem [dostęp: 11.05.2020].

Zmarli dominikanie spoczywający na cmentarzu przy ul. Wałbrzyskiej, http://www.sluzew.dominikanie.pl/zmarli_dominikanie [dostęp: 25.05.2020].

Informacje

Informacje: Rocznik Przemyski. Literatura i Język, 2023, 2 (27) 2023, s. 123 - 146

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

„Laudare, benedicere, praedicare” – małe seminarium (internat) oo. dominikanów w Żółkwi (1923–1938)

Angielski:

“Laudare, benedicere, praedicare” – the Dominican Order’s minor seminary (boarding school) in Zhovkva (1923–1938)

Autorzy

https://orcid.org/0000-0001-5453-7565

Liana-Mariia Blikharska
Memorialne Muzeum Reżimów Totalitarnych „Terytorium Terroru”
, Ukraina
https://orcid.org/0000-0001-5453-7565 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Memorialne Muzeum Reżimów Totalitarnych „Terytorium Terroru”
Ukraina

Publikacja: 12.2023

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC-BY-NC-SA  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Liana-Mariia Blikharska (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski