Rurbanalia. O dwóch typach tekstowych biodróży miejskich
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTERurbanalia. O dwóch typach tekstowych biodróży miejskich
Data publikacji: 11.2023
Przegląd Kulturoznawczy, 2023, Numer 4 (58) Heterotopie dzikości, s. 459 - 474
https://doi.org/10.4467/20843860PK.23.031.19180Autorzy
Rurbanalia. O dwóch typach tekstowych biodróży miejskich
Rurbanalia. On two types of textual urban biotravels
The purpose of this paper, which offers some academic reflection situated within the realms of urban studies and ecocriticism, is to identify and define a new literary genre – the textual urban biotravel. The author of this paper considers literary representations of the genre to be based on the following texts: Atlas dziur i szczelin (Atlas of Potholes and Cracks) by Michał Książek, Warszawa dzika (Wild Warsaw) by Arkadiusz Szaraniec, Wszystkie okna dla oknówek (Every Window for Martins) by Paweł Pstrokoński, Pozwól rzece płynąć (Let the River Flow) by Michał Cichy, Rzeki, których nie ma (Rivers That Don’t Exist) by Maciej Robert, and, to some extent, Miasto do zjedzenia (Edible City) by Przemysław Owczarek and Dwanaście srok za ogon (The Birds they Sang) by Stanisław Łubieński. Textual urban biodramas, a genre of textual passages connected with maintaining an urban-nature balance rather than modernisation, are an example of rurbanalia – body of literature engaged with the idea of feral cities. In these biotravels, the flâneur is replaced by the biodrifter – a mudwalker and brushcrawler. The author distinguishes two types of textual urban biotravels: the immersive and the hauntological.
Cichy M., Pozwól rzece płynąć, Czarne, Wołowiec 2017.
Kowal D., Ćwirowidło, Warstwy, Wrocław 2023.
Łubieński S., Dwanaście srok za ogon, Czarne, Wołowiec 2016.
Owczarek P., Miasto do zjedzenia, Instytut Mikołowski, Mikołów 2013.
Pstrokoński P., Wszystkie okna dla oknówek. Ptasie historie z sąsiedztwa, Czarne, Wołowiec 2021.
Robert M., Rzeki, których nie ma, Czarne, Wołowiec 2023.
Szaraniec A., Warszawa dzika, Iskry, Warszawa 2019.
Adamczewska-Baranowska I., Autonaturografie. Biopoetyki immersyjnego piśmiennictwa przyrodniczego (Zajączkowska, Brach-Czaina, Tsing, Macdonald), „Er(r)go” 2021, nr 2, s. 229–249.
Bayes Ch., Reimagining Urban Nature: Literary Imaginaries for Posthuman Cities, Liverpool University Press, Liverpool 2023.
Certeau M. de, Wynaleźć codzienność. Sztuki działania, przeł. K. Thiel-Jańczuk, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2008.
Czapliński P., Wzniosłe tęsknoty. Nostalgie w prozie lat dziewięćdziesiątych, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2001.
Dawne rzeki Łodzi, mapa.lodz.pl, http://mapa.lodz.pl/portal/apps/webappviewer/index.html?id=7489987eb60a4369814e53d49cc58ffc&extent=19.317,51.7126,19.6459,51.8507 (dostęp: 12.01.2024).
Drenda O., Duchologia polska. Rzeczy i ludzie w latach transformacji, Karakter, Kraków 2016.
Grochowski G., Wstęp. Numer nawiedzony, „Teksty Drugie” 2016, nr 2, s. 7–13.
Grzyby w Nowej Hucie – spacero wykład terenowy (BULWART SZTUKI), „Dom Utopii”, 3.07.2022, https://domutopii.pl/event/grzyby-w-nowej-hucie-spacerowyklad-terenowy-bulwart-sztuki/ (dostęp: 17.07.2023).
Hengel L. van den, Zoegraphy: Per/forming Posthuman Lives, „Biography” 2012, nr 1, s. 1–20.
Jarzyna A., „Na dwu i na czterech łapach”. Eseistyka nieantropocentryczna i pisarstwo Michała Cichego, „Przestrzenie Teorii” 2021, nr 35, s. 279–310.
Korczyńska-Partyka D., Urbonatura – hybrydyczna przestrzeń miasta. Na przykładzie twórczości Mirona Białoszewskiego, „Teksty Drugie” 2018, nr 2, s. 138–155.
Lachman M., Gdzie jest przyroda, jak jej… nie ma? Rzut oka na przypadek literacki, „Kultura Współczesna” 2011, nr 1, s. 137–149.
Marzec A., Widmontologia. Teoria filozoficzna i praktyka artystyczna ponowoczesności, Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana, Warszawa 2015.
Nowaczewski A., Szlifibruki i flâneurzy, Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk 2011.
Petri J., Urbex jako przykład estetycznej fetyszyzacji technologii, „Kultura i Historia” 2014, nr 26, s. 1–7.
Petrykiewicz D., Recepta na urbanocen? Biodróżowanie z pszczołami samotnicami [rozmowa], „Krytyka Polityczna”, 24.07.2023, https://krytykapolityczna.pl/kraj/recepta-na-urbanocen-biodrozowanie-z-pszczolami-samotnicami-rozmowa/ (dostęp: 12.01.2024).
Quigley M.F., Potemkin Gardens: Biodiversity in Small Designed Landscapes [w:] J. Niemelä (red.), Urban Ecology: Patterns, Processes, and Applications, Oxford University Press, Oxford–New York 2011, s. 85–91.
Rewers E., Post-polis. Wstęp do filozofii ponowoczesnego miasta, Universitas, Kraków 2005.
Rybicka E., Biopolis. Przyroda i miasto, „Teksty Drugie” 2018, nr 2, s. 57–74.
Rybicka E., Krajobraz, powolność i piesza wędrówka. Kilka uwag o Drodze 816 Michała Książka [w:] M. Kochanowski, K. Sawicka-Mierzyńska (red.), Twórczość Wiesława Kazaneckiego oraz laureatów nagrody literackiej jego imienia, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2020, s. 139–150.
Rybicka E., Modernizowanie miasta. Zarys problematyki urbanistycznej w nowoczesnej literaturze polskiej, Universitas, Kraków 2003.
Rybicka E., O możliwościach performatyki miasta, „Didaskalia. Gazeta Teatralna” 2012, nr 109/110, s. 28–35.
Szczęsna E., Poetyka w dobie konwergencji, „Zagadnienia Rodzajów Literackich” 2012, nr 2, s. 11–27.
Skalski J., Zespoły i obiekty w przestrzeni dostrzegane jako simulacrum krajobrazowe, „Architektura Krajobrazu” 2009, nr 1, s. 20–32.
Skrzypczak M., Ekspresja trajektorii w figurach wędrownych – próba kinetyczno-literackiej optyki, „Studia Poetica” 2014, t. 2, s. 51–61.
Szalewska K., Pasaż tekstowy. Czytanie miasta jako forma doświadczania przeszłości we współczesnym eseju polskim, Universitas, Kraków 2012.
Szalewska K., Urbanalia. Miasto i jego teksty, Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk 2017.
Ślósarska J., Łapacze snów. Ponowoczesne kody spójności kulturowej, Wydawnictwo Scriptum, Kraków 2012.
Ubertowska A., Mówić w imieniu biotycznej wspólnoty. Anatomie i teorie tekstu środowiskowego/ekologicznego, „Teksty Drugie” 2018, nr 2, s. 17–40.
Wilson B., Metropolis. Największy wynalazek ludzkości, przeł. T. Wyżyński, Czarna Owca, Warszawa 2020.
Wilson B., Urban Jungle: The History and Future of Nature in the City, Doubleday, New York 2023.
Informacje: Przegląd Kulturoznawczy, 2023, Numer 4 (58) Heterotopie dzikości, s. 459 - 474
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Rurbanalia. O dwóch typach tekstowych biodróży miejskich
Rurbanalia. On two types of textual urban biotravels
Instytut Kultury Współczesnej, Uniwersytet Łódzki
Publikacja: 11.2023
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 305
Liczba pobrań: 186