FAQ

Moda jako alegoria „zrujnowanej” moderny. „Metafizyka mody” według Waltera Benjamina

Data publikacji: 12.10.2010

Przegląd Kulturoznawczy, 2010, Numer 2 (8), s. 109 - 136

Autorzy

Petr Málek
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Moda jako alegoria „zrujnowanej” moderny. „Metafizyka mody” według Waltera Benjamina

Abstrakt

The  essay, which is a part  of Málek’s book Modern Melancholy. Allegory, Narrator, Death, is an attempt  to analyze and develop the concept of allegory by Benjamin in the context of his interests  in fashion, seen as a main phenomena  of cultural  modernity. Málek starts with describing Benjamin’s metaphor  of allegory as a ruin and compares it with a similar concept  by Georg  Simmel. Then  he appeals  to the famous definition of “modern  beauty” by Baudelaire  (Benjamin’s favourite poet)  which was essential for the concept of modern allegory, especially in Passagenwerke, although Benjamin emphasized rather  the negative (temporal,  passing, destructive) element of this notion. As the author  shows, there  is a lot of passages in the modern  literature  (ex. in Kafka, Mann, Rilke, Bernhard),  where fashion as such, or particular  piece of clothes (as they decay or come out of fashion) play a role of allegories of the time, death, and modern misery. Málek writes also about  another  figure of modernity  in Benjamin’s writings – a woman, often described as a prostitute or even a bitch, as fragments from Passagenwerke, as well as from Proust and Kafka show. For Baudelaire  and Benjamin a prostitute  and a prostitution  are  the  allegory of modern  writer  who is forced  to sell his works and compete  on  the  market  not  only  with  other  artists,  but  also  with  rising  popular culture.

Bibliografia

Adorno T.W., Teoria estetyczna, przeł. K. Krzemieniowa, Warszawa 1994.

Anderson M.M., Kafka's Clothes. Ornament and Aestheticism in the Habsburg Fin de Siècle, Oxford 1992.

Baudelaire Ch,, Staruszeczki, przeł. J. Opęchowski [w:] tegoż, Kwiaty zła, wyb. M. Leśniewska, J. Brzozowski, przeł. Zbiorowy, Kraków 1991.

Baudelaire Ch., Paryski splin. Poematy prozą / Le Spleen de Paris. Petits poemes et prose, przeł. R. Engelking, Łódź 1993.

Baudelaire Ch., Podróż, przeł. M. Leśniewska, [w:] tegoż, Kwiaty zła, wyb. M. Leśniewska, J. Brzozowski, przeł. Zbiorowy, Kraków 1991.

Baudelaire Ch., Rozmaitości estetyczne, przeł. J. Guze, Gdańsk 2000.

Beckett S., Wierność przegranej i inne eseje, przeł. A. Libera, Kraków 1999.

Benjamin W., Anioł historii. Szkice, eseje, fragmenty, przeł. H. Orłowski, Poznań 1996.

Benjamin W., Pasaże, przeł. I. Kania, Kraków 2005.

Benjamin W., Ulica jednokierunkowa, przeł. A. Kopacki, Warszawa 1997.

Buck-Morss S., Dialektik des Sehens. Walter Benjamin und das Passagen-Werk, Franfurt n/M 1993.

Bžoch A., Walter Benjamin a estetická moderna, Bratislava 1999.

Ch. Baudelaire, Rozmaitości..., op.cit., s. 336-337.

Deleuze G., Proust i znaki, przeł. M.P. Markowski, Gdańsk 2000.

Habermas J., Filozoficzny dyskurs nowoczesności, przeł. M. Łukasiewicz, Kraków 2005.

Jauss H.R., Historia literatury jako prowokacja, przeł. M. Łukasiewicz, Warszawa 1999.

Kafka F. , Povídky 1. Proměna a jiné texty vydané za života, przeł. V. Kafka i in., Praga 1999.

Kafka F., Dzienniki (1910-1923), przeł. J. Wetter, Kraków 1961.

Leopardi G., Rozmowa Mody ze Śmiercią, [w:] tegoż, Dziełka moralne, przeł. S. Kasprzysiak, Kraków 1979,

Lyu C., Mallarmé's Fashion, “Figurationen. Gender-Literatur-Kultur”1 nr 2, s. 29-50

Paz O., Přítomnost a přítomná chvíle. Baudelaire jako kritik výtvarného umění, [w:] tegoż, Luk a lyra, przeł. V. Mikeš, Praga 1992.

Proust M., W poszukiwaniu straconego czasu, t. VII Czas odnaleziony, przeł. J. Rogoziński, Warszawa 2001.

Simmel G., Ruina. Próba estetyczna [w:] tegoż, Most i drzwi. Wybór esejów, przeł. M. Łukasiewicz, Warszawa 2006, s. 176.

Informacje

Informacje: Przegląd Kulturoznawczy, 2010, Numer 2 (8), s. 109 - 136

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Moda jako alegoria „zrujnowanej” moderny. „Metafizyka mody” według Waltera Benjamina

Angielski:

Fashion as the allegory of ruined modernity. “The Metaphysic of Fashion” by Walter Benjamin

Publikacja: 12.10.2010

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: Żadna

Udział procentowy autorów:

Petr Málek (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 93

Liczba pobrań: 0