Zapraszamy… ale bez Hakenkreuzów! Polsko-niemiecka wymiana grup młodzieżowych w latach 1936–1937
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEZapraszamy… ale bez Hakenkreuzów! Polsko-niemiecka wymiana grup młodzieżowych w latach 1936–1937
Data publikacji: 2018
Przegląd Archiwalno-Historyczny, 2018, Tom V, s. 83 - 98
https://doi.org/10.4467/2391-890XPAH.18.005.14922Autorzy
Zapraszamy… ale bez Hakenkreuzów! Polsko-niemiecka wymiana grup młodzieżowych w latach 1936–1937
W artykule przeprowadzono analizę dokumentów przechowywanych w Archiwum Akt Nowych w Warszawie (zespoły: Ambasada RP w Berlinie, Ministerstwo Spraw Zagranicznych w Warszawie i Związek Harcerstwa Polskiego), związanych z polsko-niemiecką wymianą grup młodzieżowych w latach 1936–1937. Wymianę zrealizowano w wyniku współpracy polskich organizacji młodzieżowych: Polska YMCA (1936 r.) i ZHP (1937 r.) z niemiecką Hitler-Jugend (1936–1937). W trakcie analizy odtworzono szczegóły przebiegu wymiany, jej genezę i rzeczywiste cele. Udowodniono, że u jej źródeł nie leżały odgórne dyrektywy, wydane w następstwie „ocieplenia” politycznego z roku 1934, lecz energiczne i konsekwentne zabiegi jednej osoby: dr. Rudolfa Reubera – nauczyciela akademickiego (chemika) i działacza Hitler-Jugend z Frankfurtu nad Menem, a zarazem polonofila, którym stał się podczas trzytygodniowej podróży po Polsce w roku 1935, zorganizowanej przez niego w ramach wymiany frankfurckich pracowników naukowych i studentów z Uniwersytetem Warszawskim. Celem wymiany miało być zbliżenie młodzieży z obu krajów, by przełamać panujące wówczas drastyczne różnice ideologiczne i negatywne stereotypy.
Come visit... but without the Hakenkreuz! Polish-German youth exchange in the years 1936–1937
The article features an analysis of documents stored in the Archive of New Files in Warsaw (fonds: Polish Embassy in Berlin, Ministry of Foreign Affairs in Warsaw, and Polish Scouting and Guiding Association) with regard to Polish–German youth exchange in the years 1936–1937. The exchange occurred as a result of cooperation between Polish youth organizations: YMCA Poland (1936) and the Polish Scouting and Guiding Association (1937), and German Hitler-Jugend (1936–1937). During the analysis, the course of exchange, its origins and its true objectives were reconstructed. It was demonstrated that the exchange did not occur as a result of decisions made by “top” authorities as a consequence of rapprochement of 1934, but as a result of the efforts of one person: dr. Rudolf Reuber — an academic teacher (chemist), Hitler- -Jugend activist from Frankfurt am Main, and admirer of Poland. He grew fond of Poland during his three-week trip there in 1935, which he had organized as part of Frankfurt academics’ and students’ exchange with the Warsaw University. The aim of the exchange was to bring clo- ser young people from the two countries and overcome drastic ideological differences and ne- gative stereotypes. Key words: Polish Embassy in Berlin, Hitler-Jugend, Consulate General in Frankfurt am Main, Ministry of Foreign Affairs in Warsaw, YMCA Poland, youth exchange, Polish Scouting and Guiding Association
Źródła archiwalne
Archiwum Akt Nowych w Warszawie:
Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Berlinie, sygn. 1452, 1454 (Międzynarodowe stosunki naukowe), 2625, 2626 (Prasa i propaganda polska i zagraniczna), 9098 (Wydział Prasowy. Raporty, przeglądy i wycinki z prasy zagranicznej, polska propaganda prasowa za granicą – instrukcje, biuletyny 1915–1939).
Związek Harcerstwa Polskiego, sygn. 653 (Dział zagraniczny), 1278 (Wydział Ogólny), 2428 (Komenda Lwowskiej Chorągwi Harcerskiej).
Opracowania
Dąbrowski J., Do Druha Naczelnika ZHP, „Gromada. Miesięcznik czerwono-harcerski” 1937, nr 8/9.
Golec R., Taniec z Hitlerem. Kontakty polsko-niemieckie 1930–1939, Zakrzewo 2017.
Grabowski Z., Krakowiak w Rundfunku, „Ilustrowany Kurjer Polski” (dalej „IKC”) z 13 grudnia 1935 r.
„IKC” z 1 sierpnia 1936 r.
Lewandowski T., Organizacja młodzieży niemieckiej „Hitler-jugend”, „Harcerstwo. Organ Naczelnictwa Związku Harcerstwa Polskiego” 1936, t. 3, s. 136–163.
Młodzież hitlerowska w Krakowie, „IKC” z 6 lipca 1937 r., nr 185.
Młodzież krakowska w Berlinie, „IKC”, z 10 grudnia 1935 r.
Nowakowski Z., W raju cioci IMCI, tamże, z 31 sierpnia 1936 r.
Polska YMCA przyjmuje wycieczki zagraniczne, tamże; z 6 lipca 1936 r.
Reuber R., Land im Aufbau, „Frankfurter Volksblatt. Der Zentralorgan der NSDAP für den Gau Hessen-Nassau” z 2 listopada 1935 r.
Strumiłło T., Harcerskie refleksje z podróży pedagogicznej, „Harcerstwo. Organ Naczelnictwa Związku Harcerstwa Polskiego” 1938, t. 5, s. 45–62.
Wrzesiński S., Tajemnice III Rzeszy. Hitlerjugend na Śląsku, Zakrzewo 2011.
Wycieczka młodzieży polskiej do Niemiec, „IKC” z 8 grudnia 1935 r.
Wycieczka skautów niemieckich, „IKC” z 16 lipca 1937 r.
Wycieczki włoska i niemiecka w Krakowie, „IKC” z 5 lipca 1937 r., nr 184.
Wyjazd propagandowy młodzieży polskiej do Berlina, „IKC” z 5 listopada 1935 r.
Wymiana młodzieży między Związkiem Harcerstwa Polskiego a Hitler Jugend, „Harcerstwo. Organ Naczelnictwa ZHP” 1937, t.4, nr 3–4, s. 204.
Informacje: Przegląd Archiwalno-Historyczny, 2018, Tom V, s. 83 - 98
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Zapraszamy… ale bez Hakenkreuzów! Polsko-niemiecka wymiana grup młodzieżowych w latach 1936–1937
Come visit... but without the Hakenkreuz! Polish-German youth exchange in the years 1936–1937
Polska Akademia Nauk, Archiwum w Warszawie – Oddział w Poznaniu
Publikacja: 2018
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 505
Liczba pobrań: 597