Schematy poznawcze wśród kobiet z grupy Tzotzil w rejonie Los Altos de Chiapas w Meksyku

Natalia Tołsty

Tytuły

Abstrakt

The Narrative Scripts among the Maya Tzotzil Women in the Area of Los Altos de Chiapas in Mexico

Narrative scripts organize the interpretation of each individual’s experience. New gained knowledge is filer out by these structures, largely shaped by the environment. Therefore, they may be conditioned to some extent by culture. There is an analysis of three cognitive scripts of Maya Tzotzil women from Los Altos de Chiapas area in Mexico: traditional orthodox, traditional unorthodox and anti-traditional. At the same time, there is an interpretation of these constructions, taking into account the cultural specificity.

Streszczenie
Schematy poznawcze organizują interpretację doświadczeń każdej jednostki. Nowa zdobyta wiedza jest filtrowana przy pomocy tych struktur myślowych, kształtowanych w dużym stopniu przez otoczenie. W związku z tym mogą być one warunkowane w jakimś stopniu przez kulturę. Artykuł zawiera analizę trzech schematów poznawczych przedstawicielek Majów Tzotzil z terenów Los Altos de Chiapas w Meksyku: tradycyjnego ortodoksyjnego, tradycyjnego nieortodoksyjnego oraz anty-tradycyjnego. Równocześnie poddaje interpretacji wspomniane konstrukcje, uwzględniając specyfikę kulturową mieszkanek tego terenu.

Narrative scripts organize the interpretation of each individual’s experience. New gained knowledge is filer out by these structures, largely shaped by the environment. Therefore, they may be conditioned to some extent by culture. There is an analysis of three cognitive scripts of Maya Tzotzil women from Los Altos de Chiapas area in Mexico: traditional orthodox, traditional unorthodox and anti-traditional. At the same time, there is an interpretation of these constructions, taking into account the cultural specificity.

Słowa kluczowe

schematy poznawcze, kobiety, Tzotzil, Meksyk

narrative scripts, women, Tzotzil, Mexico

Bibliografia

Adams, Jenny L. 1993. Toward Understanding the Technological Development of Manos and Metates. W Kiva, vol. 58, nr 3. Tylor & Francis. Londyn.

Bartlett, Frederic. 1933. Remembering: A Study in Experimental and Social Psychology. W British Journal of Educational Psychology, vol. 3, nr 2, Cambridge University Press, Londyn.

Código Penal Federal – Articulo 279. https://www.chicagomanualofstyle.org/tools_citationguide/citation-guide-2.html. Data dostępu: 06.09.2020.

Eber, Christine, Antonia. 2011. The Journey of a Tzotzil – Maya Woman of Chiapas, Mexico. Pass Well over the Earth. University of Texas Press. Texas.

Gossen, Gary H. 1984. Chamula in the World of the Sun. Time and Space in a Maya Oral Tradition. Prospect Heights, Ill. Waveland Press.

Gossen, Gary H. 1999. Telling Maya Tales. Tzotzil Identities in Modern Mexico. Routledge. New York.

Gutmann, Mathew C. 1996, 2007. The Meanings of Macho: Being a Man in Mexico City. 2nd edition. University of California Press. Los Angeles.

Hayner, Norman S. 1942. Notes on the Changing Mexican Family. In American Sociological Review, vol. 7, nr 4, American Sociological Association.

Hellin, Jon. Alder Keleman i Mauricio Bellon. 2010. Maize Diversity and Gender: Research from Mexico. W Gender and Development, vol. 18, nr 3. Taylor & Francis. Londyn.

Instituto Nacional de Estadísticas y Geografía – Conjunto de Datos: Divorcios. https://www.inegi.org.mx/temas/nupcialidad/. Data dostępu: 06.09.2020.

Knasnabish, Alex. 2010. Zapatistas Rebellion from the Grassroots to the Global. Zed Books. Londyn.

Lee, Moonkyu. 1994. Category-based Versus Piecemeal Processes Underlying Evaluations of Restaurants. W Psychological Reports, vol. 74, nr 1 (2/1994). SAGE Journals. Londyn.

Tołsty, Natalia. 2019. Tabu edukacji kobiet z grupy Majów Tzotzil z rejonu Los Altos de Chiapas w Meksyku. W Magazyn antropologiczno-społecznokulturowy MASKA, nr 41/2019. AT Wydawnictwo. Kraków.

Tweedy, Ann. 2011. Polyamory as a Sexual Orientation. W University of Cincinnati Law Review, vol. 79, nr 4. Cincinnati College of Law. Cincinnati.

Velasco, Dolly. Carla Fine. 1972. The Inhabitants of Casas Chicas. W Off Our Backs. A Women’s Newsjournal, vol. 2, nr 7. off our backs, inc. Arlington.

Vogt, Evon Zartman. 1976. Tortillas for the Gods: a Symbolic Analysis of Zinacanteco Rituals. Harvard University Press. New York.

Vogt, Evon Zartman, 1990. The Zinacantecos of Mexico : a Modern Maya Way of Life. Second Edition. Harvard University Press. New York.

Vogt, Evon Zartman. 1994. Fieldwork Among the Maya. Reflections on the Harvard Chiapas Project. University of New Mexico Press. Albuquerque.

Źrałka, Jarosław, Justyna, Olko. 2008. W krainie czerni i czerwieni. Kultury prekolumbijskiej Mezoameryki. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego. Warszawa.

Informacje

Informacje: The Polish Journal of the Arts and Culture. New Series, 2020, 12 (2/2020), s. 87 - 102

DOI: https://doi.org/10.4467/24506249PJ.20.010.13449

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Schematy poznawcze wśród kobiet z grupy Tzotzil w rejonie Los Altos de Chiapas w Meksyku

Angielski:

The Narrative Scripts among the Maya Tzotzil Women in the Area of Los Altos de Chiapas in Mexico

Autorzy

Natalia Tołsty

https://orcid.org/0000-0002-7928-5605

Katedra Porównawczych Studiów Cywilizacji Uniwersytetu Jagiellońskiego, ul. Grodzka 52, 31-044 Kraków

Publikacja: 2020

Status artykułu: Otwarte

Licencja: CC BY-NC-ND

Udział procentowy autorów:

Natalia Tołsty (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 748

Liczba pobrań: 682

<p>Schematy poznawcze wśród kobiet z grupy Tzotzil w rejonie Los Altos de Chiapas w Meksyku</p>

Pobierz pełny tekst

Tytuły

Abstrakt

Słowa kluczowe

Bibliografia

Informacje

Autorzy