FAQ

Norwidowskie miary i oglądy heroizmu

Data publikacji: 21.12.2018

Kultura Słowian, 2018, Tom XIV, s. 113 - 134

https://doi.org/10.4467/25439561KSR.18.005.9363

Autorzy

Agnieszka Ziołowicz
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
https://orcid.org/0000-0002-5335-1125 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Norwidowskie miary i oglądy heroizmu

Abstrakt

Artykuł zawiera interpretację Norwidowskiej koncepcji heroizmu. Nawiązuje do różnych obszarów dzieła Norwida, do jego utworów lirycznych, epickich i dramatycznych, a także do wypowiedzi publicystycznych, krytycznoliterackich oraz epistolarnych. W centrum rozważań znajduje się kwestia bohatera kulturowego, którego znaczenie w myśli i wyobraźni pisarza przedstawione zostało w sekwencji analiz poświęconych przewodnikom ludzkości (Prometeusz, Mojżesz, Argonauci, Jezus Chrystus), bohaterom narodowym (Krakus, Wanda, bohaterowie powstania styczniowego) oraz poetom (legenda Tyrteusza). Kontekst dla powyższych analiz stanowi antropologiczna refleksja epoki, Norwidowska koncepcja osoby, filozoficzne i religijne wykładnie postawy heroicznej, jej kulturowe wzorce. Zarysowane przez Norwida rozumienie heroizmu okazuje się na tym tle w pełni oryginalne, choć zarazem wynika z wielostronnego dialogu z wybranymi wątkami tradycji heroicznej. O swoistości Norwidowskiej wykładni zjawiska świadczą: akcentowanie znaczenia kulturowego i etosowego każdego aktu heroicznego, eksponowanie heroizmu ducha, łączenie heroizmu z zagadnieniami pamięci zbiorowej, wspólnoty narodowej i ludzkiej, traktowanie heroicznych ideałów jako miary wartości cywilizacyjnych dokonań XIX wieku i dojrzałości człowieka epoki, postrzeganie heroizmu przez pryzmat chrześcijańskich ideałów heroicznych.

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Campbell J., Hero with a Thousand Faces, New York, Princeton University Press, 1949, 416 pp.

Chlebowski P. (Ed.), Norwid wobec powstania styczniowego [Norwid’s Attitude towards the January Uprising], Lublin, Wydawnictwo KUL, 2017, 261 pp.

Czarnowski S., Kult bohaterów i jego społeczne podłoże. Święty Patryk – bohater narodowy Irlandii [The Hero Cult and its Social Background. St. Patrick – the Irish National Hero], trans. A. Glinczanka, [in:] idem, Dzieła [Works] , vol. IV, Warszawa, PWN , 1956, 255 pp.

Dunajski A., Chrześcijańska interpretacja dziejów w pismach Cypriana Norwida [The Christian Interpretation of History in Norwid’s Writing], Lublin, Wydawnictwo KUL, 1985, 282 pp.

Feliksiak E., Norwid i Vico [Norwid and Vico], [in:] eadem, Poezja i myśl. Studia o Norwidzie [Poetry and Thought. Studies on Norwid], Lublin, Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego KUL, 2002, pp. 213-248.

Feliksiak E., Norwidowski świat myśli [Norwid’s World of Thought], [in:] eadem, Poezja i myśl. Studia o Norwidzie [Poetry and Thought. Studies on Norwid], Lublin, Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego KUL, 2002, pp. 87-170.

Łapiński Z., Norwid [Norwid], Kraków, Wydawnictwo Znak, 1971, pp. 53-99.

Makowiecki T., Norwid wobec powstania styczniowego [Norwid’s Attitude towards the January Uprising], „Pamiętnik Literacki” [Literary Diary] 1929, no. 4, pp. 564-581.

Maślanka J., „Krakus” Norwida – misterium narodowe [Norwid’s “Krakus” – a National Mysterium], „Ruch Literacki” [Literary Movement] 1983, no. 6, pp. 453-468.

Michalski K., Heroizm chrześcijański [The Christian Heroism], „Znak” [Sign] 1948, no. 2, pp. 97-129.

Michalski K., Między heroizmem a bestialstwem [Between the Heroism and the Beastliness], 3nd ed., Kraków, Wydawnictwo Instytutu Teologicznego Księży Misjonarzy, 2010, pp. 349.

Misztal H., Heroiczność cnót [Heroic Virtues], [in:] Encyklopedia katolicka [Catholic Encyclopedia], Lublin, Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego KUL, 1993, vol. VI, pp. 798-799.

Olejnik S., Heroizm [Heroism], [in:] Encyklopedia katolicka [Catholic Encyclopedia], Lublin, Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego KUL, 1993, vol. VI, pp. 799-800.

Penkala-Gawęcka D., Bohater kulturowy [Hero of Culture], [in:] Z. Staszczak (Ed.), Słownik etnologiczny. Terminy ogólne [Ethnological Vocabulary. General Terms], Warszawa, Poznań, PWN , 1987, pp. 53-55.

Podbielski H. (Ed.), Literatura Grecji starożytnej [Literature of the Ancient Greece], vol. I, Lublin, Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego KUL, 2005, pp. 329-333.

Sawicki S., Tyrteusz Wielki Norwida [Norwid’s Great Tyrtheus], [in:] idem, Norwida walka z formą [Norwid’s Fight against Form], Warszawa, PIW , 1986, pp. 121-134.

Sawicki S., Wstęp [Introduction], [in:] C. Norwid, Promethidion [Promethidion], Kraków, Wydawnictwo Universitas, 1997, pp. 5-49.

Sławińska I., Makowiecki T., Za kulisami „Tyrteja” [Behind the Scenes of “Tyrtej”], [in:] O Norwidzie pięć studiów [Five Studies on Norwid], Toruń, Księgarnia Naukowa T. Szczęsny i S-ka, 1949, pp. 33-64.

Szmydtowa Z., Miara i symbol wielkości w poezji Norwida [Measure and Symbol of Greatness in Norwid’s Poetry], Warszawa, Drukarnia W. Łazarskiego, 1930, 20 pp.

Szmydtowa Z., O misteriach Cypriana Norwida [On Cyprian Norwid’s Mysteria], Warszawa, Wydawnictwo Kasy im. Mianowskiego, 1932, 194 pp.

Szturc W., Mit fundacyjny narodu w „Wandzie” Cypriana K. Norwida [The Nation Foundation Myth in Cyprian K. Norwid’s “Wanda”], [in:] idem, O obrotach sferromantycznych [On Revolution of Romantic Spheres], Bydgoszcz, Wydawnictwo Homini, 1997, pp. 127-137.

Tegnaeus H., Le héros civilisateur [The Hero of Civilization], Stockholm, Studia Ethnographica Upsaliensia, 1950, 224 pp.

Trojanowiczowa Z., Tyrteizm [Tyrtean Poetry], [in:] Słownik literatury polskiej XIX wieku [Vocabulary of 19th Century Polish Literature], J. Bachórz, A. Kowalczykowa (Eds.), Wrocław, Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo, 1991, pp. 973-976.

Trzciński Ł., Mit bohaterski w perspektywie antropologii filozoficznej i kulturowej [The Heroic Myth in the Perspective of Philosophical and Cultural Anthropology], Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2006, pp. 211.

Ziołowicz A., Dramat i romantyczne Ja. Studium podmiotowości w dramaturgii polskiej doby romantyzmu [Drama and the Romantic ‘Me’. A Study of Subjectivity in the Polish Drama of the Romantic Period], Kraków, Wydawnictwo Universitas, 2002, pp. 291-314.

Ziołowicz A., „Misteria polskie”. Z problemów misteryjności w dramacie romantycznym i modernistycznym [“The Polish Mysteria”. From the Problems of Mysteriousness in the Romantic and Modernistic Drama], Kraków, Wydawnictwo Universitas, 1996, pp. 48-68.

Ziołowicz A., W stronę Diogenesa. Z problemów Norwidowskiej koncepcji kultury [Towards Diogenes. From the Problems of Norwid’s Conception of Culture], „Wiek XIX” [The 19th Century] 2015, pp. 359-378.

Ziołowicz A., Cypriana Norwida sztuka żywego słowa [Cyprian Norwid’s Art of the Living Word], „Ruch Literacki” [Literary Movement] 2017, no. 4, p. 359-376.

Zowczak M., Mit bohaterski jako opowieść o granicach ludzkich możliwości [The Heroic Myth as a Story of Limits to Human Abilities], „Etnografia Polska” [Polish Ethnography] 1984, no. 2, pp. 243-267.

Znaniecki F., Nauki o kulturze. Narodziny i rozwój [Cultural Sciences. Their Origin and Development], trans. J. Szacki, Warszawa, PWN , 1971, 427 pp.

Informacje

Informacje: Kultura Słowian, 2018, Tom XIV, s. 113 - 134

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Norwidowskie miary i oglądy heroizmu

Angielski:

Norwid’s Measure and Perception of Heroism

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-5335-1125

Agnieszka Ziołowicz
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
https://orcid.org/0000-0002-5335-1125 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków

Publikacja: 21.12.2018

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Agnieszka Ziołowicz (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 2013

Liczba pobrań: 1558

<p> Norwidowskie miary i oglądy heroizmu</p>