W poszukiwaniu łemkowskich wartości. Kulturemy nazw wartości na podstawie wybranych tekstów folkloru Łemków
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEW poszukiwaniu łemkowskich wartości. Kulturemy nazw wartości na podstawie wybranych tekstów folkloru Łemków
Wybierz format
RIS BIB ENDNOTEData publikacji: 31.12.2024
Kultura Słowian, 2024, Tom XX, s. 61-75
https://doi.org/10.4467/25439561KSR.24.004.20751Autorzy
In Search of Lemko Values. Culturemes of the Names of Values Based on Selected Folklore Texts of the Lemkos
The paper attempts to identify present-day cultural concepts that are referred to as culturemes in the recent ethnolinguistic literature and, naming the most important values, that co-define the contemporary Lemko identity. The culturemes identified by the author (God, church, work, land, forests, cottage, poverty, longing, injustice) are strongly value-laden, designating the elements of the surrounding world which were, have been, and still are important for the Lemko community in Poland. They constitute values for Lemkos, usually positive, but sometimes also negative, including those strongly linked to post-war historical traumas.
Bartmiński J., Język w kontekście kultury [Language in the Context of Culture], [in:] Współczesny język polski [Contemporary Polish Language], J. Bartmiński (Ed.), Lublin, Wydawnictwo UMCS, 2001, pp. 13–22.
Bartmiński J. (Ed.), Słownik stereotypów i symboli ludowych [A Dictionary of Folk Stereotypes and Symbols], vol. 1, issue 2, Ziemia, woda, podziemie [Earth, Water, Underground], Lublin, Wydawnictwo UMCS, 1999, 481 pp.
Bawolak B., Łemkowskie piosenki ze Świątkowej Wielkiej. Śpiewnik [Lemko Songs from Swiatkowa Wielka. A Songbook], Siercza, Wydawnictwo Żyznowski, 2024, 672 pp.
Bawolak B., Łemkowskie przysłowia i powiedzenia ze Świątkowej Wielkiej i okolic [Lemko Proverbs and Sayings from Swiatkowa Wielka and the Surrounding Area], Siercza, Wydawnictwo Żyznowski, 2021, 800 pp.
Bawolak B., Łemkowskie wesele w Świątkowej Wielkiej [Lemko Wedding in Swiatkowa Wielka], Siercza, Wydawnictwo Żyznowski, 2019, 540 pp.
Dąbrowska A., Współczesne problemy lingwistyki kulturowej [Contemporary Problems of Cultural Linguistics], “Postscriptum” 2004–2005, no. 2–1 (48–49), pp. 140–155.
Duc’-Fajfer O. (Ed.), Cy to lem tuga, cy nadija. Antologija povyyselenchoj literaturyy [Is It Longing or Hope? An Anthology of Post-Deportation Lemko Literature], Lignycja, Stovaryshyynja Lemkiv, 2002, 514 pp.
G’yzha O. (Ed.), Ukrai’ns’ki narodni pisni z Lemkivshchyny [Ukrainian Folk Songs from the Lemko Land], Kyi’v, Muzychna Ukrai’na, 1972, 328 pp.
Madzelan S., Smak doli [Taste of Fate], Krynycja, Nasha zagoroda, 2000, 200 pp.
Misiak M., Między Popradem a Osławą. Tożsamość kulturowo-językowa Łemków w ujęciu etnolingwistycznym [Between the Rivers of Poprad and Oslava. Cultural and Language Integrity of the Lemkos Ethnolinguistic Approach], Wrocław, Profil, 2018, 272 pp.
Murianka P., A Wisła dalej płynie [The Vistula Keeps Flowing], Warszawa, WUW, 2022, 200 pp.
Nagórko A., Z problemów etnolingwistyki – jak porównywać języki i kultury [From Ethnolinguistic Problems – How to Compare Languages and Cultures], “Poradnik Językowy” [A Linguistic Guide] 1994, no. 4, pp. 4–14.
Nagórko A., Łaziński M., Burkhardt H., Dystynktywny słownik synonimów [A Distinctive Dictionary of Synonyms], Kraków, Universitas, 2004, 586 pp.
Rak M., Co to jest kulturem? [What is a Cultureme?], “LingVaria X” 2015, no. 2(20), pp. 305–316.
Rak M., Kulturemy gwarowe, polskie i słowiańskie – zarys problematyki [Polish and Slavic Dialectal Culturemes: An Outline], “Etnolingwistyka” [Ethnolinguistics] 2021, no. 33, pp. 25–37.
Rak M., Kulturemy podhalańskie [Podhale Culturemes], Kraków, Księgarnia Akademicka, 2015, 430 pp.
Staryn’skij Ju., Ryydzanych A. (Eds.), Jak lypnjane sonce do miha imaly. Bai, bajkyy i opovidankyy Lemkiv [How the Inhabitants of Lipna Caught the Sun in the Sack. Tales and Stories of the Lemkos], Lignycja, Kyychera, 2010, 180 pp.
Sulima R., Folklor i literatura. Studia o kulturze i literaturze współczesnej [Folklore and Literature: Studies on Contemporary Culture and Literature], Warszawa, LSW, 1985, 244 pp.
Trzeszczyńska P., Łemkowszczyzna zapamiętana. Opowieści o przeszłości i przestrzeni [The Lemko Land Remembered. Stories about the Past and Space], Kraków, WUJ, 2013, 444 pp.
Wróblewska V. (Ed.), Słownik polskiej bajki ludowej [Dictionary of Polish Folk Tales]. Available at: https://bajka.umk.pl/slownik/lista-hasel/haslo/?id=41 [accessed: 21.03.2024].
Informacje: Kultura Słowian, 2024, Tom XX, s. 61-75
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Publikacja: 31.12.2024
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY
Udział procentowy autorów:
Informacje o autorze:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
AngielskiLiczba wyświetleń: 109
Liczba pobrań: 64