Księżyc jako element Kosmicznego Jedwabnego Szlaku – chińska percepcja space economy
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEKsiężyc jako element Kosmicznego Jedwabnego Szlaku – chińska percepcja space economy
Data publikacji: 31.08.2023
Gdańskie Studia Azji Wschodniej, 2023, Zeszyt 23, s. 7 - 23
https://doi.org/10.4467/23538724GS.23.001.18147Autorzy
Księżyc jako element Kosmicznego Jedwabnego Szlaku – chińska percepcja space economy
The Space Economy means the entire range of actions and exploitation of resources that are of value and use to humans in the course of the exploration, understanding, management, and use of space. The article discusses the economic role of the moon in the context of the race between China and the USA for its resources and for hegemony in space. An expression of China’s growing importance in terms of technological and economic primacy in space is The Space Silk Road, the aim of which is to extend Chinese influence not just on earth. Within the framework of The Space Silk Road, priorities include areas such as quantum communication, robotics, AI, flight, and the promotion of civilian-military cooperation. The BeiDou constellation of satellites is a key aspect of the Space Silk Road. The moon is an important element in The Space Silk Road, as it is to be a point of departure for further space exploration. It also is in itself an element of the space economy because of its raw materials. China plans to establish a research station on the moon by 2030.
Aluf D., China’s Space Silk Road reaches Mars and beyond, Asia Times, 31.07.2020, https://asiatimes.com/2020/07/chinas-space-silk-road-reaches-mars-and-beyond/ (dostęp: 4.02.2023).
Assef N., China’s Control Of The Heavens: An Overview Of The Rapidly Developing Space Silk Road, „SSRN Electronic Journal”, May 2018.
Bednarek A., Chiny szykują bezzałogową misję na Marsa. Za 10 lat chcą dotrzeć do Jowisza, WPtech, 19.04.2019, https://tech.wp.pl/chiny-szykuja-bezzalogowa-misje-na-marsa-za-10-lat-chca-dotrzec-do-jowisza,6372045896681089a (dostęp: 4.02.2023).
Bowe A., China’s Pursuit of Space Power Status and Implications for the United States, 11.04.2019, https://www.uscc.gov/sites/default/files/Research/USCC_China%27s%20Space%20Power%20Goals.pdf (dostęp: 4.02.2023).
Breczko B., Hel-3. Tłumaczymy fenomen „kosmicznego pierwiastka”. Indie chcą go wydobywać na Księżycu, 28.06.2018, https://tech.wp.pl/hel-3-tlumaczymy-fenomen-kosmicznego-pierwiastka-indie--chca-go-wydobywac-na-ksiezycu,6267648184658049a (dostęp: 4.02.2023).
70 D. Aluf, China’s Space Silk Road reaches Mars and beyond, Asia Times, 31.07.2020, https://asiatimes.com/2020/07/chinas-space-silk-road-reaches-mars-and-beyond/ (dostęp: 4.02.2023).
Brukardt R., How will the space economy change the world?, 28.11.2022, https://www.mckinsey.com/industries/aerospace-and-defense/our-insights/how-will-the-space-economy-change-theworld (dostęp: 4.02.2023).
Budget Expenditures, https://www.globalsecurity.org/space/world/china/budget.htm (dostęp: 4.02.2023).
Burtan G., Przełom w historii ludzkości. Chińska sonda wylądowała na nieznanej części Księżyca, 3.01.2019, https://tech.wp.pl/przelom-w-historii-ludzkosci-chinska-sonda-wyladowala-na-nieznanej--czesci-ksiezyca,6334523663632513a (dostęp: 4.02.2023).
Business Insider, Chińska sonda Chang’e 4 wylądowała na niewidocznej z Ziemi stronie Księżyca, 3.01.2019, https://businessinsider.com.pl/technologie/nauka/chinska-sonda-change-4-wyladowala-na-niewidocznej-z-ziemi-stronie-ksiezyca/jj1fnkd (dostęp: 4.02.2023).
China’s Space Sector: Commercialisation with Chinese Characteristics, The European Space Agency, April 2021, https://space-economy.esa.int/article/102/chinas-space-sector-commercialisation-with-chinese-characteristics (dostęp: 4.02.2023).
China’s Space Program: A 2021 Perspective. The State Council Information Office of the People’s Republic of China, CNSA, 28.01.2022, https://www.cnsa.gov.cn/english/n6465645/n6465648/c6813088/content.html(dostęp: 4.02.2023).
Chińska konstelacja Beidou w komplecie. Nawigacja o globalnym zasięgu, Space24, 23.06.2020, https://space24.pl/satelity/chinska-konstelacja-beidou-w-komplecie-nawigacja-o-globalnym-zasiegu (dostęp: 4.02.2023).
Chiny ostro walczą o kosmos. NASA ostrzega przed odcięciem od Księżyca, „Business Insider”, 4.07.2022, https://businessinsider.com.pl/technologie/chiny-ostro-walcza-o-kosmos-nasa-ostrzega--przed-odcieciem-od-ksiezyca/zhj0z83 (dostęp: 4.02.2023).
Ciesielski M., Globalny sektor kosmiczny z nowym napędem, 15.06.2021, https://www.obserwatorfinansowy.pl/bez-kategorii/rotator/globalny-sektor-kosmiczny-z-nowym-napedem/ (dostęp: 4.02.2023).
Crawford I.A., The long-term scientific benefits of a space economy, „Space Policy” 2016, vol. 37.
Cyrill M., What is Made in China 2025 and Why Has it Made the World So Nervous?, China Briefing, 28.12.2018, https://www.china-briefing.com/news/made-in-china-2025-explained/(dostęp: 4.02.2023).
Davis M., The coming of China’s Space Silk Road, Australian Strategic Policy Institute, 11.08.2017, https://www.aspistrategist.org.au/coming-chinas-space-silk-road/(dostęp: 4.02.2023).
Diana S.R., Measuring the Space Economy: Space in International Classifications and Measurement Obstacles, „Journal of Arts, Science & Commerce”, October 2018, vol. 9, issue 4.
Dotson J., The Beidou Satellite Network and the “Space Silk Road”in Eurasia, 15.07.2020, https://jamestown.org/program/the-beidou-satellite-network-and-the-space-silk-road-in-eurasia/ (dostęp: 4.02.2023).
Ellerbeck S., The space economy is booming. What benefits can it bring to Earth?, World Economic Forum, 19.10.2022, https://www.weforum.org/agenda/2022/10/space-economy-industry-benefits/ (dostęp: 4.02.2023).
Global turnover of the space economy from 2009 to 2021, https://www.statista.com/statistics/946341/space-economy-global-turnover/ (dostęp: 4.02.2023).
Grabiański R., Chang’e 5, https://www.urania.edu.pl/misje/chang%27e-5 (dostęp: 4.02.2023).
Grabiański R., Chiny podsumowały ostatnie 5 lat swojego programu kosmicznego, kreślą plany na kolejne pięć, „Urania”, 27.03.2022, https://www.urania.edu.pl/wiadomosci/chiny-podsumowaly-ostatnie-5-lat-swojego-przemyslu-kosmicznego-kresla-plany-na (dostęp: 4.02.2023).
Hel-3 z Księżyca – spin-off z AGH i firma z USA podpisały list intencyjny, AGH, 18.02.2021, https://www.agh.edu.pl/aktualnosci/info/hel-3-z-ksiezyca-spin-off-z-agh-i-firma-z-usa-podpisaly-list-intencyjny (dostęp: 4.02.2023).
Izotop z Księżyca wywoła rewolucję w energetyce?, Energetyka 24, 16.05.2019, https://energetyka24.com/atom/izotop-z-ksiezyca-wywola-rewolucje-w-energetyce (dostęp: 4.02.2023).
Kamassa M., Chiny odnajdują się w kosmosie. Projekcja ambicji, prestiżu i potęgi, Space24, 17.07.2020, https://space24.pl/bezpieczenstwo/projekcja-ambicji-prestizu-i-potegi-chiny-odnajduja-sie-w-kosmosie-wywiad (dostęp: 4.02.2023).
Kosarzycki R., Odkryli nowy minerał na Księżycu. Chińczycy już planują dodatkowe misje, Spider’sWeb, 13.09.2022, https://spidersweb.pl/2022/09/chiny-nowy-mineral-ksiezyc-changesite-y.html (dostęp: 4.02.2023).
Kosarzycki R., Wątor J., Długi Marsz – nazwa chińskich rakiet idealnie pokazuje, dokąd zmierzają Chiny. Oto jak kształtuje się kosmiczny nowy ład, https://spidersweb.pl/plus/2021/06/chiny-kosmos--dlugi-marsz-ksiezyc (dostęp: 4.02.2023).
Kruk J., Nowy wyścig księżycowy, „Urania” 2019, nr 4.
Księżycowe URANIE, „Urania” 2019, nr 4.
Kulu E., In-Space Economy in 2021 –Statistical Overview and Classification of Commercial Entities, 72nd International Astronautical Congress (IAC 2021), Dubai, 25–29 October 2021.
Michałowski M., Chiński łazik odkrył tajemniczą substancję na Księżycu, 5.09.2019, https://weneedmore.space/chinski-lazik-odkryl-tajemnicza-substancje-na-ksiezycu/ (dostęp: 4.02.2023).
Mitkow M., Bezpośrednie wykrycie wody na Księżycu. Misja Chang’e 5 z historycznym osiągnięciem, Space24, 17.01.2022, https://space24.pl/pojazdy-kosmiczne/sondy/bezposrednie-wykrycie-wody-na--ksiezycu-misja-change-5-z-historycznym-osiagnieciem (dostęp: 4.02.2023).
Moroz M., Jacoby M., Chiński podbój kosmosu: technologia i geopolityka, 2021, https://web.swps.pl/strefa-kultur/artykuly/672-projekt-azja/24156-chinski-podboj-kosmosu-technologia-i-geopolityka-podcast (dostęp: 4.02.2023).
Neethu N., The Economic Importance of Space Technology: An Analysis, Nalsar University of Law, Hyderabad 2020.
OECD Handbook on Measuring the Space Economy, 2nd ed., OECD, Paris 2021.
OECD Handbook on Measuring the Space Economy, 2nd ed., OECD, Paris 2022.
Oleszko-Pyka B., Chińczycy znaleźli na Księżycu nowy minerał i klucz do rewolucji w energetyce, Świat OZE, 17.09.2022, https://swiatoze.pl/chinczycy-znalezli-na-ksiezycu-nowy-mineral-i-klucz-do-rewolucji-w-energetyce/ (dostęp: 4.02.2023).
Pangsy-Kania S., Kania K., Sic itur ad astra – wyścig Chin o dominację ekonomiczną i technologiczną w przestrzeni kosmicznej, „Gdańskie Studia Azji Wschodniej” 2022, z. 22.
Patkowska Z., Wszystko, co musisz wiedzieć o helu-3, 21.02.2022, https://iviter.pl/przestrzen-kosmiczna/wszystko-co-musisz-wiedziec-o-helu-3 (dostęp: 4.02.2023).
PBE, Wyścig Chin i USA po minerały na Księżycu. Chodzi o miliardy dolarów, 18.05.2022, money.pl, 18.05.2022, https://www.money.pl/gospodarka/wyscig-chin-i-usa-po-mineraly-na-ksiezycu-chodzi-o-miliardy-dolarow-6770226565548544a.html (dostęp: 4.02.2023).
Pillai Rajagopalan R., China’s Space Silk Road and the Middle East –The Indian Perspective, 2017, https://spacewatch.global/2017/08/swmethemes-chinas-space-silk-road-middle-east-indianperspective/ (dostęp: 4.02.2023).
Przychodniak M., Chiński program kosmiczny: znaczenie polityczne i wojskowe, PISM, 22.02.2019, https://pism.pl/publikacje/Chi_ski_program_kosmiczny__znaczenie_polityczne_i_wojskowe_ (dostęp: 4.02.2023).
Rani G., Top 8 drivers in space economics, Space Economy Academy, https://seac-space.com (dostęp: 4.02.2023).
Reichman M., Chang’e 5 lunar landing, https://www.youtube.com/watch?v=25g0JFJEArI (dostęp: 4.02.2023).
Song W., Tauschinski J., China space station: What is the Tiangong?, BBC News, 26.07.2022, https://www.bbc.com/news/world-asia-china-61511546 (dostęp: 4.02.2023).
Space economy for people, planet and prosperity. OECD paper for the G20 Space Economy Leaders’Meeting in Rome 20–21 September 2021, OECD, Paris 2021.
Space: Investing in the Final Frontier, Morgan Stanley, 24.07.2020, https://www.morganstanley.com/ideas/investing-in-space (dostęp: 4.02.2023).
Space Technologies and Climate Change: Implications for Water Management, Marine Resources and Maritime Transport, OECD, Paris 2008.
Sperczyński K., China & The US in Space –Competition or Collaboration?, Copernic Space, 18.02.2021, https://copernicspace.com/chinacompetitionus(dostęp: 4.02.2023).
Strada G.M., Growing the space economy: the downstream segment as a driver, Intern – South Australia Space Industry Centre and Università Commerciale Luigi Bocconi, May 2018.
Szoszyn R., Skąd biedne Chiny mają pieniądze na podbój kosmosu?, Rzeczpospolita.pl, 17.12.2020, https://www.rp.pl/kosmos/art365461-skad-biedne-chiny-maja-pieniadze-na-podboj-kosmosu (dostęp: 4.02.2023).
Tabeta S., China’s quest to become a space power runs through Silk Road city, Nikkei Asia, 23.06.2020, https://asia.nikkei.com/Business/Aerospace-Defense-Industries/China-s-quest-to-becomea-space-power-runs-through-Silk-Road-city (dostęp: 4.02.2023).
The Space Economy at a Glance 2007, OECD, Paris 2007.
The Space Economy in Figures How Space Contributes to the Global Economy, OECD, Paris 2019.
Wachowicz M.E., Węgłowski A., Bankiewicz J., Bachtin R., Polski sektor kosmiczny – określenie zakresu pojęciowego i cechy charakterystyczne [w:] Polski sektor kosmiczny. Struktura podmiotowa – możliwości rozwoju – pozyskiwanie środków, red. M.E. Wachowicz, Polska Agencja Kosmiczna, Warszawa 2017.
Żebruń K., Mileszko T., Na ten cel poszły już miliardy. Chiny i USA rozpoczęły frapujący wyścig na Księżyc, „Komputer Świat”, 26.08.2022, https://www.komputerswiat.pl/artykuly/redakcyjne/na-ten-cel-poszly-juz-miliardy-chiny-i-usa-rozpoczely-frapujacy-wyscig-na-ksiezyc/t1c7mjm (dostęp: 4.02.2023).
Informacje: Gdańskie Studia Azji Wschodniej, 2023, Zeszyt 23, s. 7 - 23
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Księżyc jako element Kosmicznego Jedwabnego Szlaku – chińska percepcja space economy
The moon as an element of The Space Silk Road: Chinese perception of the space economy
Uniwersytet Gdański
ul. Bażyńskiego 1a 80-952 Gdańsk, Polska
Politechnika Warszawska, plac Politechniki 1, 00-661 Warszawa
Publikacja: 31.08.2023
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 540
Liczba pobrań: 368