Urszula Kossowska-Cezak

Określono częstość miesięcznych anomalii termicznych w basenie Morza Śródziemnego, zmiany częstości anomalii w latach 1951–2010, ich lokalizację i zasięgi występowania. Podstawą opracowania są wartości średnie miesięczne temperatury powietrza z 80 stacji meteorologicznych z 60-lecia 1951–2010. Za miesiące anomalne pod względem termicznym przyjęto te, w których średnia temperatura t różniła się na danej stacji od odpowiedniej tśr. 60-letniej przynajmniej o 2 odchylenia standardowe (σ). Wyłoniono miesiące anomalnie zimne (MAZ: t£tśr.–2σ) i anomalnie ciepłe (MAC: t≥tśr.+2σ). Cechą wyróżniającą całego basenu Morza Śródziemnego od pozostałej części Europy, położonej w strefie klimatu umiarkowanego, jest przewaga częstości MAC nad MAZ. Liczba MAZ i MAC znacznie zmieniała się w ciągu 60-lecia. Najchłodniej było w latach 1971–1980, a najcieplej w XXI w. MAZ i MAC w ogromnej większości występują na małych obszarach. Tych, które pojawiają się na dużym obszarze (na przynajmniej 25% stacji), było 22 (po 11 MAZ i MAC).

W opracowaniu rozpatrzono częstość, przebieg roczny i zmiany wieloletnie tzw. termicznych dni charakterystycznych w Warszawie w latach 1951 – 2010. Wyróżniono: dni przymrozkowe, mroźne, bardzo mroźne i skrajnie mroźne; dni gorące, upalne i bardzo upalne oraz noce ciepłe, bardzo ciepłe i tropikalne. Stwierdzono, że w 60-leciu 1951 – 2010 dni z t _min < 0,0 °C było średnio w roku 109, w tym dni z t _max < 0,0 °C – 37, dni z t _max > 25 °C było średnio 38, a nocy z t _min > 15,0 °C – 21. Temperatura minimalna wahała się od –30,7 °C do 21,8 °C, temperatura maksymalna od –20,4 °C do 36,4 °C. W 60-leciu 1951 – 2010 liczba dni z t _max ≥ 0,0 °C i t_min < 0,0 °C zmniejszała się o 1,8 dnia/10 lat, dni z t _max < 0,0 °C również o 1,8 dnia/10 lat; liczba dni z t _max > 25,0 °C zwiększała się o 2,2 dnia/10 lat, z t _min > 15,0 °C o 2,4 dnia / 10 lat. Uzyskane wyniki są oparte na danych pochodzących ze stacji położonej na lotnisku Okęcie, poza miastem, nie są zatem reprezentatywne dla obszaru miejskiego Warszawy, ale dla obszaru wschodniej części Kotliny Warszawskiej.