Urszula Kossowska-Cezak

Monthly thermal anomalies in the Mediterranean (1951–2010)

Abstract: The study determines the frequency of monthly thermal anomalies in the Mediterranean Basin (approx. south of 45oN), in the area from Lisbon in the west to Van in eastern Turkey, changes in the frequency of such anomalies over six decades, as well as the location and size of the area over which they occurred. The present study is based  on the average monthly air temperature values from 80 meteorological stations in the years 1951–2010. Thermally anomalous months are considered to have occurred when the average air temperature t at a given station differed from the corresponding tav. by at least 2 standard deviations (σ); for anomalously cold months (ACMs: t£tav.–2σ) and for anomalously warm months (AWMs: t≥tav.+2σ). One feature that distinguishes the Mediterranean Basin from the rest of Europe located in the temperate climate zone is the prevalence of AWMs over ACMs. The number of ACMs and AWMs showed significant variations over the 60-year period. The years 1971–1980 were the coldest ones, while the 21st century saw the highest temperatures. The vast majority of ACMs and AWMs occur over small areas. There were 22 anomalous months (11 ACMs and AWMs) that covered larger areas (at least 25% of the stations).

Keywords: contemporary warming, climate change, thermal anomalies, southern Europe

Zarys treści: Określono częstość miesięcznych anomalii termicznych w basenie Morza Śródziemnego, zmiany częstości anomalii w latach 1951–2010, ich lokalizację i zasięgi występowania. Podstawą opracowania są wartości średnie miesięczne temperatury powietrza z 80 stacji meteorologicznych z 60-lecia 1951–2010. Za miesiące anomalne pod względem termicznym przyjęto te, w których średnia temperatura t różniła się na danej stacji od odpowiedniej tśr. 60-letniej przynajmniej o 2 odchylenia standardowe (σ). Wyłoniono miesiące anomalnie zimne (MAZ: t£tśr.–2σ) i anomalnie ciepłe (MAC: t≥tśr.+2σ). Cechą wyróżniającą całego basenu Morza Śródziemnego od pozostałej części Europy, położonej w strefie klimatu umiarkowanego, jest przewaga częstości MAC nad MAZ. Liczba MAZ i MAC znacznie zmieniała się w ciągu 60-lecia. Najchłodniej było w latach 1971–1980, a najcieplej w XXI w. MAZ i MAC w ogromnej większości występują na małych obszarach. Tych, które pojawiają się na dużym obszarze (na przynajmniej 25% stacji), było 22 (po 11 MAZ i MAC).

Impact of atmospheric circulation on air temperature in Warsaw during months with extreme values of the NAO index (1951–2015)

In winter, western air masses arriving in Europe, including Poland, change the weather for relatively warmer, while an eastern advection tends to bring freezing temperatures. While the NAO provides a quantitative measure of this western advection, its relationship with air temperature is not always clear-cut. For this reason, this study characterises the circulation and thermal conditions over Poland depending on the sign and the value of the NAO index (NAO+, NAO–).
The study is based on NAO values and winter (December – March) monthly temperature records in Warsaw spanning 65 years (1951–2015), as well as on the calendar of circulation types proposed by Lityński. A detailed analysis was performed looking at the top 10 months with the highest NAO+ and NAO–, as well as the top 10 months with the greatest positive and negative deviations from the long-term average air temperature (Dt). This selection was based on a premise that the months should largely coincide. The results, however, show certain deviations from previously established patterns in the influence of the NAO+/NAO– on air temperature in Poland.

Multiannual variation of thermal specific days in Warsaw (1951 – 2010)

The paper focuses on the frequency, annual pattern and long-term variability of thermal specific days in Warsaw during the period 1951 – 2010. The following were distinguished: days with frost ( tmax ≥ 0.0 °C, tmin < 0.0 °C ), cold days ( t_max –0.1 – –10.0°C ), very cold days ( t_max – 10.1– – 20.0 °C ), extremely cold days ( t_max < –20.0°C ), hot days ( t_max 25.1–30.0 °C ), very hot days ( t_max 30.1–35.0 °C ) and extremely hot days ( t _max > 35.0 °C ) as well as warm nights ( t _min 15.1 – 18.0 °C ), very warm nights ( t _min 18.1 – 20.0 °C ) and tropical nights ( t _min > 20.0 °C ). The following average numbers of days/nights per year were found during the period 1951 – 2010: 109 days with t _min < 0.0°C, including 37 days with t _max < 0.0°C, 38 days with t_max > 25°C, and 21 nights with t _min > 15.0 °C. The minimum temperature ranged from –30.7 °C to 21.8 °C and the maximum temperature from –20.4 °C to 36.4 °C. The number of days with t_max ≥ 0.0 °C and t_min < 0.0 °C dropped by 1.8 day/10 years, days with t _max < 0.0 °C also by 1.8 day / 10 years; the number of days with t _max > 25.0 °C rose by 2.2 day / 10 years, while the number of days with t _min > 15.0 °C rose by 2.4 day / 10 years. The results are based the on data collected at the Okęcie airport station, which is located outside the town and therefore they are not representative of the Warsaw urban area, but rather of the eastern part of the Warsaw basin.

Zarys treści: W opracowaniu rozpatrzono częstość, przebieg roczny i zmiany wieloletnie tzw. termicznych dni charakterystycznych w Warszawie w latach 1951 – 2010. Wyróżniono: dni przymrozkowe, mroźne, bardzo mroźne i skrajnie mroźne; dni gorące, upalne i bardzo upalne oraz noce ciepłe, bardzo ciepłe i tropikalne. Stwierdzono, że w 60-leciu 1951 – 2010 dni z t _min < 0,0 °C było średnio w roku 109, w tym dni z t _max < 0,0 °C – 37, dni z t _max > 25 °C było
średnio 38, a nocy z t _min > 15,0 °C – 21. Temperatura minimalna wahała się od –30,7 °C do 21,8 °C, temperatura maksymalna od –20,4 °C do 36,4 °C. W 60-leciu 1951 – 2010 liczba dni z t _max ≥ 0,0 °C i t_min < 0,0 °C zmniejszała się o 1,8 dnia/10 lat, dni z t _max < 0,0 °C również o 1,8 dnia/10 lat; liczba dni z t _max > 25,0 °C zwiększała się o 2,2 dnia/10 lat, z t _min > 15,0 °C o 2,4 dnia / 10 lat. Uzyskane wyniki są oparte na danych pochodzących ze stacji położonej na lotnisku Okęcie, poza miastem, nie są zatem reprezentatywne dla obszaru miejskiego Warszawy, ale dla obszaru wschodniej części Kotliny Warszawskiej.