Piotr Dymmel

Artykuł jest poświęcony pieczęci odciśniętej dwukrotnie na dwóch ekstraktach z ksiąg miejskich Lublina z 1539 r. Pieczęć ta była dotychczas tylko opisana, natomiast nie znano jej wizerunku. Obecnie została przedstawiona w kontekście dyplomatyczno-archiwalnym oraz scharakteryzowano ją pod względem ikonograficznym i heraldycznym.

Autor zajmuje się planami Lublina, które przedstawiają cały obszar miasta w historycznym rozwoju. Plany Lublina nie tworzą dziś zwartego zbioru zgromadzonego w jednym miejscu. Ze względu na swoje funkcje, czas i okoliczności powstania, a także postać fizyczną są rozproszone zarówno w sensie przestrzennym, jak i instytucjonalnym. Najwięcej zabytków kartograficznych, przedstawiających obszar Lublina, zachowało się w archiwach państwowych w Polsce, z kolei spośród nich największy zbiór posiada Archiwum Państwowe w Lublinie. Sytuacja ta wynika zasadniczo z urzędowego charakteru tych materiałów, które od początku XIX w. były tworzone głównie dla potrzeb władz i urzędów państwowych oraz miejskich w ramach pełnionych przez nie funkcji. Powstawały one przy okazji dokumentowania różnych czynności, związanych m.in. ze zmianami własnościowymi, projektowaniem budowlanym, planowaniem urbanistycznym i zagospodarowaniem przestrzennym.

Wiedza na ich temat jest niepełna, co powoduje, że stan rozpoznania i zinwentaryzowania lubelskich planów nie jest jeszcze kompletny. W Archiwum Państwowym w Lublinie jest przechowywanych około 50 planów przedstawiających całą przestrzeń Lublina. Pochodzą one z okresu prawie dwóch stuleci, od końca XVIII do połowy XX w. Plany znajdują się w różnych zespołach archiwalnych, występują w postaci kolekcji tworzonej przez pojedyncze zabytki kartograficzne lub znajdują się w ramach poszczególnych zespołów, jako dokumentacja spraw tworzona w wyniku działalności urzędów.

Rozproszenie materiałów kartograficznych powoduje w konsekwencji potrzebę ich rozpoznania i opisania. Zadaniem autora jest wykonanie prac podstawowych związanych z poszukiwaniem i rejestracją oraz analizą i opisem zachowanych zabytków kartograficznych.

Przedmiotem artykułu jest przegląd bibliografii podmiotowych i przedmiotowych związanych z Janem Długoszem. W centrum uwagi znajdą się zagadnienia związane z początkami i rozwojem tych bibliografii, ich rodzajami i zawartością oraz rolą i znaczeniem, jakie pełnią w badaniach nad Długoszem. Autor omawia cztery obszary produkcji bibliograficznej związanej z Długoszem. Pierwszy rozpoczął się w XVIII w. i charakteryzował się powstawaniem prac biobibliograficznych, w których łączono zainteresowania biograficzne z poszukiwaniem rękopiśmiennych zabytków jego twórczości. W latach 70. XIX w. pojawił się drugi obszar związany z tworzeniem bibliografii narodowej piśmiennictwa polskiego. Ważną częścią tego piśmiennictwa były drukowane wydania dzieł Długosza, a później także publikacje jemu poświęcone. Od początku XX w. Długosz trafił do bibliografii opracowywanych przez historyków literatury. Najpierw w znanych bibliografiach obcych – niemieckiej Potthasta i francuskiej Chevaliera, aby później wejść na stałe do polskiej produkcji bibliograficznej, tworzonej w różnej postaci przez historyków aż do dziś. Pomimo wielu bibliografii żadna z nich nie dostarcza pełnego wykazu literatury Długoszowej, dlatego muszą one być wykorzystywane w sposób komplementarny. Autor wysuwa postulat, aby stworzyć nową bibliografię podmiotowo-przedmiotową, obejmującą całość piśmiennictwa dotyczącego Jana Długosza w postaci elektronicznej jako aplikację internetową. Zapowiada jej ukazanie się w 2019 r.