Magdalena Lachman

Artykuł koncentruje się na kluczowej dla komunikacji literackiej kategorii pisarza, współcześnie poddawanej oscylacjom i silnie uzależnionej od kodów popkultury. Tekst akcentuje różne sposoby funkcjonowania i rozumienia tego pojęcia (na przykład ujęcia opisowe, wartościujące, relacyjne, kontekstowe) oraz zasady posługiwania się nim w różnych publikacjach i codziennej praktyce językowej. Wyłania się na tym przykładzie szersza problematyka dotycząca operacyjności terminologii literaturoznawczej podlegającej różnorakim sprawdzianom konkretnych użyć. Celem artykułu jest też opisanie modelu kultury, w którym chodzi nie o tworzenie literatury, ale o posługiwanie się nią w celu budowania pozycji na rynku literackim. Tekst pokazuje przejście od pozycji pisarza „myśliciela”, „fundatora dyskursu”, twórcy dzieł wartych uwagi i przemyśleń na rzecz pisarza „celebryty”, „showmana”, „idola”, „gwiazdora”, który swoją rolę ogranicza do istnienia w mediach i przestrzeni publicznej.

Artykuł wskazuje na paradoksy w funkcjonowaniu komiksu w kulturze współczesnej i pokazuje, w jaki sposób toruje on sobie drogę ku artystycznemu kanonowi. Jakkolwiek komiks bywa akceptowany jako fenomen odrębny i łatwo rozpoznawalny pod względem swoich wyróżników, a także trudny do pomylenia z czymkolwiek innym, jest jednocześnie bardzo często rozpatrywany na tle innych sztuk  i badany za pomocą narzędzi wypracowanych na gruncie dyscyplin przystosowanych pierwotnie do innego przedmiotu badań. Inaczej mówiąc, choć z jednej strony komiks jest traktowany jako forma samodzielna, z drugiej strony nieustannie zaznacza się potrzeba ujmowania go w kontekście innych sztuk i w relacji do rozmaitych zjawisk kultury. Ponadto wśród badaczy nie ma też zgody, czy widzieć w komiksie formę wtórną wobec innych działań artystycznych czy prekursorską w stosunku do nowych przykładów ekspresji intermedialnej. W artykule wyakcentowane jest również pytanie, czy komiks pasożytuje na sztuce, czy jednak poszerza jej granice. Autorka stawia tezę, że być może współczesna swoistość komiksu zasadza się właśnie na tych napięciach i niejasnościach w jego generalnym postrzeganiu.

Artykuł podejmuje namysł nad reklamą jako integralnym elementem aktualnej rzeczywistości, który wpływa na priorytety współczesnej kultury, a także determinuje predyspozycje mentalne i zachowania jej uczestników; ponadto przez samą swoją oczywistość rzutuje na postrzeganie przeszłości i artystycznego dziedzictwa, jak też na kierunek rozwojowy najnowszej sztuki. Dysponując wielorakimi technikami skutecznego perswazyjnego oddziaływania, reklama proponuje różne sposoby kształw życiu publicznym, albo być bezwzględnie i w sposób opresyjny marginalizowane. towania rzeczywistości, również w tych sferach, które nie wydają się łatwo poddawać komercyjnemu wyzwaniu. Autorka wykazuje, że reklama tworzy paradygmat komunikacyjny regulujący życie zbiorowości nawet w najmniej temu sprzyjających warunkach (co dobitnie uzmysławiają praktyki reklamowe stosowane w realiach getta  warszawskiego w czasie drugiej wojny światowej). Zarazem artykuł ujawnia, jakie przesłania i poznawcze pożytki płyną z analizy reklam, jeśli uzna się je za ważny dokument społeczny, obyczajowy i językowy.