Głównym celem artykułu jest charakterystyka samorządowego konserwatora zabytków oraz analiza porównawcza porozumień w sprawie zlecenia zadań z zakresu właściwości Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków na rzecz gminy miast Gdańska, Sopotu i Gdyni. Omówiono sposób powoływania samorządowego konserwatora zabytków, zasady funkcjonowania, procedury kontrolne i główne obowiązki określone w porozumieniu administracyjnym zawieranym na podstawie w art. 96 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz te wynikające z zadań własnych. Zawierane porozumienia zostały przedstawione jako główne narzędzia administracji samorządowej, pozwalające usprawnić i ulepszyć kuratelę nad zabytkami na terenie danej gminy. Omówiono również podstawę prawną zawieranych porozumień, następnie poddano je szczegółowej analizie, w której skupiono się na ukazaniu różnic w zakresie przekazanych kompetencji. Dodatkowo zostały wskazane obszary właściwe tylko wojewódzkiemu konserwatorowi zabytków, które nie zostały przekazane do właściwości samorządowych konserwatorów zabytków.
