Jan Lencznarowicz

Wśród Polaków, którzy po zakończeniu drugiej wojny światowej znaleźli się poza zasięgiem władzy Stalina i postanowili nie wracać do ojczyzny, szczególnie liczni i aktywni byli kombatanci. To oni odgrywali wielką rolę w organizowaniu tej fali emigracji w krajach osiedlenia i nadawali ton życiu społecznemu, a zwłaszcza politycznemu skupisk wojennego uchodźstwa. Pamięć walki oraz strat odniesionych podczas wojny stanowiła podstawę kształtującego się na emigracji mitu bohaterstwa polskiego żołnierza. Stał się on jednym z filarów zbiorowej tożsamości politycznej emigracji pojałtańskiej. Nie tylko przyczyniał się do współkształtowania jej ideowej spójności, lecz także wytyczał cel dalszej, jak się miało okazać, już tylko politycznej, a nie wojskowej walki. Korzystając z różnorodnego materiału źródłowego, autor poniższego artykułu próbuje odpowiedzieć na pytanie o rolę, jaką w symbolicznych przedstawieniach emigracji pojałtańskiej odgrywał wątek ofiary krwi złożonej przez polskiego żołnierza, jak również o funkcję polityczną tych przedstawień.

Australijska polityka imigracyjna, szczególnie wobec uchodźców, oraz polityka wielokulturowości były często przywoływane w Europie jako pozytywny model, zwłaszcza przez zwolenników masowej imigracji i integracji nowo przybyłych w społeczeństwach przyjmujących. Jednak w ostatnich latach stanowisko Canberry wobec osób próbujących bez wiz dostać się na terytorium australijskie, by tam uzyskać status uchodźcy, wzbudza krytykę na świecie i w samej Australii. Zarazem, gdy Unia Europejska stanęła w obliczu fali niekontrolowanej migracji z Afryki i Azji, nie brakuje wezwań do przyjęcia australijskich rozwiązań. Trudno nie spostrzec, jak bardzo owe polemiki odzwierciedlają starcie różnych politycznych i ideologicznych perspektyw, a trafiające do polskiego czytelnika wypowiedzi są zwykle wyrwane z kontekstu. Dlatego poniższy tekst ma dwa cele: zarysowanie historii polityki australijskiej wobec uchodźców oraz wykazanie, że wprowadzone na przełomie wieku zmiany są raczej jej ewolucyjną kontynuacją niż radykalną zmianą.

Australia’s Policy Towards Refugees

Australian immigration policy, particularly regarding refugees, along with multicultural policies were often hailed in Europe as a positive model, especially by advocates of mass immigration and the integration of newcomers in receiving societies. However, in recent years Canberra’s position on asylum seekers trying to reach the Australian territory without visas has provoked criticism in the world as well as in Australia. At the same time, when the European Union faces uncontrolled migration from Africa and Asia, there is no shortage of calls for an adoption of Australian solutions. On cannot but notice how much these polemics reflect the clash between different political and ideological perspectives, while voices on the topic which reach Polish-language readers are usually taken out of context. Therefore the text has two aims: to outline the history of Australian refugee policy and to show that the changes at the turn of the century are its evolutionary continuation rather than any radical change.