Dominika Jama

Celem pracy było określenie składowych niepewności pomiaru stężenia alkoholu w powietrzu wydychanym oraz ustalenia stanu trzeźwości w chwili zdarzenia. Na podstawie przeglądu piśmiennictwa oraz doświadczenia autorów w zakresie opiniowania dla potrzeb organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości, opisano wpływ różnych czynników na końcową interpretację stanu trzeźwości na podstawie: niepewności pomiarowej analizatorów wydechu, niepewności obliczeń retrospektywnych i prospektywnych oraz niepewności związanej z przekształcaniem stężeń alkoholu stwierdzonych podczas badania powietrza wydychanego i krwi. W pracy zwrócono szczególną uwagę na interpretację stężeń etanolu w powietrzu wydychanym w pobliżu prawnych granic stanu trzeźwości i stanu po użyciu alkoholu lub stanu po użyciu alkoholu i stanu nietrzeźwości.

Analizując wyniki badania powietrza wydychanego dotyczące stężeń bliskich wartości 0,1 mg/dm3 oraz 0,25 mg/dm3, należy wziąć pod uwagę czynniki wpływające na uzyskane pomiary m.in. niepewność pomiarową oznaczenia alkoholu w powietrzu wydychanym, procesy wchłaniania, dystrybucji i metabolizmu alkoholu etylowego oraz możliwość występowania alkoholu zalegającego w jamie ustnej. Problematyczną kwestią jest również nieprawidłowe wykonanie pomiarów stężenia alkoholu osoby badanej. Przy ustaleniu stanu trzeźwości za pomocą obliczeń retrospektywnych i prospektywnych należy pamiętać, że na niepewność wyniku ma wpływ wiele czynników i zależą one m.in. od informacji przekazanych przez osobę podejrzaną. Stąd biegły powinien wyciągać wnioski szczególnie ostrożnie a każde przeszacowanie lub niedoszacowanie składowych niepewności może prowadzić do błędnych wniosków. Świadomość niepewności, jakimi obarczone są wyniki badania stanu trzeźwości czy obliczeń alkoholowych, pozwala na miarodajną interpretację wyników badań i ustalenie stanu trzeźwości osoby badanej.

In cases requiring determination of the ethanol content of a person involved in a road incident, expert opinions are often based on prospective calculations. Declarations regarding the amount and type of alcoholic drink consumed are used to calculate the concentration of alcohol in the body and to correlate the results obtained with those of sobriety tests. alcohol concentration estimated using a prospective calculation should correspond most accurately with the ethanol content in the body. It is therefore desirable to identify the appropriate model of prospective estimation, which is accomplished here by comparing the most common methods of alcohol calculation used by forensic experts. The study involved five people aged 29–64 (two women and three men) who were given alcohol in an amount leading to a theoretical ethanol concentration of 1‰in their bodies. In this paper, we plotted the alcohol curves and compared the experimental (real) ethanol concentration with the theoretical values calculated by the various methods. The best correlation between the results of prospective calculations and real ethanol concentrations was obtained for the method that assumes an immediate elimination from the beginning of consumption (used routinely by the authors) and for the method that assumes an absorption time of 30 minutes and a 10% alcohol deficit (the difference between the theoretical and actual ethanol concentration).