Bartosz Dondelewski

Nieustępliwa witalność „fala”. Ogólny szkic teoretyczny z perspektywy nauk społecznych
Niniejszy artykuł stanowi wprowadzenie do alternatywnego, interdyscyplinarnego badania znanej w kręgach iberystycznych kwestii żywotności tzw. a fala – geolektu używanego w dolinie Xálima (w hiszpańskiej prowincji Cáceres) graniczącej z Portugalią.
Istniejąca literatura dotycząca problemu opiera się przede wszystkim na materiałach historycznych, które nie mogą w pełni wyjaśnić mechanizmu zachowania a fala w dzisiejszym świecie. Zdaniem autora należy mieć na względzie z jednej strony rolę, jaką a fala odgrywa w społeczności, z drugiej zaś specyficzne właściwości fonetyczne geolektu, które – jak się zakłada – są wystarczająco wyraźne pod względem percepcji, by aktywować mechanizmy budowania odrębnej tożsamości mieszkańców Xálima (hipotetyczne cechy nieprzynależności), chroniąc tamtejszą mowę przed standaryzacją.
Autor artykułu nakreśla najbardziej obiecujący kierunek badań problemu oraz przedstawia użyteczne narzędzia teoretyczne związane ze społeczną stroną problemu, wskazując sposób ich stosowania wobec cech nieprzynależności (holistyczna wizja ja i tożsamości zawarta w Identity Process Theory G. Breakwell oraz w ogólnej teorii ja Stetsa i Burke’a).

The concept of community of practice in the context of a selected group of speakers of a Fala de Xálima

The purpose of this paper is to study the current sociolinguistic situation of the language community of Xálima through the prism of the theory of community of practice. We define the community of practice as an aggregate of people who come together around mutual engagement in an endeavour of preserving and promoting their vernacular language. The empirical material will be a series of anthropological observations and comments on the semi-directed interviews, made in situ by the authors, in which we will analyse the efforts towards the orthographic standardization and their possible effects. We aim to demonstrate that the methodological principle of community of practice is applicable and suitable to shed new light over sociolinguistic minorized contexts, especially when conducting research in the field of the so-called third wave of sociolinguistics.