Anna Reczyńska

The Fate of Polish Women in Countries of Emigration Before WWII: A Review of Research Problematics, Source Texts and Scientific Analyses

Since the end of the 18th century, Former Polish territories had been abandoned by successive waves of deportees, political refugees and emigrants. Among them there were also women. However, their participation in migratory movements, problems and experiences of travel as well as changes related to the new settlement are omitted and marginalized in most historical studies. This results from the lack of sources, lack of detailed research on the participation and role of women in subsequent waves and directions of Polish migration, as well as from the lack of interest in this subject on the part of historians. It should be stressed that the last of these barriers has been broken only since the 1980s. The examples presented here show, however, that the history of Polish emigration is based mainly on the experiences of men.
The aim of the article is to present the state of research concerning subsequent periods, different directions and familiar and less familiar issues related to the migration of Polish women from the 19th century till the outbreak of World War II. The presented issues include political migrations, study trips, various directions of economic emigration (Ruhr, France, USA, Brazil, Canada) as well as relocations from the period of World War I. The comparison of available statistical data shows a gradual increase in the number of women among Polish migrants. Their percentage, the course of fate and the processes of change in their position within the family as well as in the local and supra-local ethnic community and beyond it had been shaped in different ways. They depended both on the period of emigration, the country and place of settlement as well as the nature of the activities undertaken. Another important factor seems to be the attitude and assistance for women-immigrants in the countries of their settlement. This issue, however, still remains in the sphere of suggestions for future researchers, both men and women.

Streszczenie

Od końca XVIII w. ziemie polskie opuszczały kolejne fale zesłańców, uchodźców politycznych i emigrantów. Były wśród nich również kobiety. Ich udział w ruchach migracyjnych, problemy i doświadczenia podróży oraz zmiany związane z nowym miejscem osiedlenia są jednak w większości opracowań historycznych pomijane i marginalizowane. Wynika to z braku źródeł, z braku szczegółowych badań nad udziałem oraz rolą kobiet w kolejnych falach polskich migracji, ale też z braku zainteresowania tą sferą ze strony historyków. Ostania z wymienionych barier jest przełamywana dopiero od lat 80. XX w., a wcześniejsze opracowania bazują głównie na doświadczeniach mężczyzn.
Celem artykułu jest próba ukazania stanu badań dotyczących kolejnych okresów, różnych kierunków oraz zagadnień związanych z migracjami Polek od XIX w. do wybuchu II wojny światowej. Przedstawiona problematyka obejmuje zarówno migracje polityczne, wyjazdy na studia, różne kierunki emigracji zarobkowej jak i przemieszczenia z okresu I wojny światowej. Zestawienie dostępnych danych statystycznych dowodzi stopniowego zwiększania udziału kobiet wśród polskich migrantów. Ich odsetek, koleje losu oraz procesy przemian pozycji w rodzinie a także w lokalnej i ponadlokalnej społeczności etnicznej i poza nią zależały tak od okresu emigracji, kraju oraz miejsca osiedlenia jak i od charakteru podejmowanych zajęć. Ważnym czynnikiem wydaje się także nastawienie i pomoc dla kobiet – imigrantek w krajach ich osiedlenia.

Polish Issues in Canada During World War I

The article presents the impact of World War I on Polish immigrants in Canada, the position of the Polish ethnic group in this country and the efforts of persons of Polish descent in regard to recruitment for the Polish Army in North America. Poles, who were subjects of Germany or the Austro-Hungarian Empire were treated as enemy aliens. Those people were forced to register and report to the police on a regular basis and some of them were interned in labour camps during the war. Some were released from the camps after an intervention of Polish organizations and priests. Soldiers of Polish descent, volunteers and recruits also fought in the Canadian Expeditionary Forces in Europe. Over 20,000 Polish volunteers from the US (including over 200 from Canada) enrolled in a training camp formed in Niagara-on-the-Lake, Ontario on the border with the US. The problems with the organization and functioning of the camp, and opinions on Polish volunteers shaped the attitude of many Canadians towards the Polish diaspora and the newly established Polish state.

Keywords: World War I, Polish Diaspora in Canada, Niagara-on-the-Lake camp, Haller’s Army, Colonel Arthur D’Orr LePan 

Streszczenie

Artykuł przedstawia kilka przykładów obrazujących oddziaływanie wydarzeń I wojny światowej na żyjących w Kanadzie polskich imigrantów, pozycję polskiej grupy etnicznej w tym kraju oraz na aktywność osób polskiego pochodzenia na rzecz rekrutacji do wojska polskiego w Ameryce Północnej. Polaków, którzy byli poddanymi Niemiec lub monarchii austro-wegierskiej traktowano jak przedstawicieli państw wrogich. Mieli obowiązek rejestracji i regularnego zgłaszania się na policję a niektórzy zostali internowani w stworzonych w czasie wojny obozach pracy. Część z nich była z tych obozów zwolniona po interwencji polskich organizacji i polskich duchownych. Żołnierze polskiego pochodzenia, zarówno ochotnicy jak i poborowi, znaleźli się także w oddziałach Kanadyjskich Sił Ekspedycyjnych walczących w Europie. Ponad 20 tys. polskich ochotników z USA (w tym ponad 200 z Kanady) zgłosiło się też do obozu szkoleniowego utworzonego w Niagara-on-the-Lake, Ontario, przy granicy z USA. Problemy z organizacją i funkcjonowaniem tego obozu oraz opinie o polskich ochotnikach, kształtowały nastawienie wielu Kanadyjczyków do polskiej grupy etnicznej i nowotworzonego Państwa Polskiego.

In the 1980s and 1990s, Canada accepted more than 115,000 Polish immigrants. Some of them went through refugee camps in Western Europe, some arrived in Canada from the U.S., and there were also those who came directly from Poland. This great infl ux of Poles to Canada was caused by a confl uence of factors. The most vital was obviously the economic and political situation in Poland, but Canada’s immigration policy also played a signifi cant role, particularly the new regulations enacted in 1978. They gave temporary preferences for East-European Self-Exiled Persons – those who left the Communist bloc and could not or did not want to return to their home countries. It is worth emphasizing that the Self-Exiled class formally existed in Canada until as late as 1990. Moreover, the new Canadian regulations enabled admitting immigrants who were sponsored by Canadian residents. This allowed the Canadian Polish Congress (CPC), following the1981 agreement with the Minister of Employment and Immigration, to act as a guarantor to persons and institutions bringing in immigrants. With the cooperation of the CPC, ethnic organizations, and Roman Catholic Church institutions, a network of Polish information and aid centers was established in Canada. They were actively supporting the Canadian system of assistance for new immigrants, helping the newly arrived to adapt to life in a new country.