FAQ
logo of Jagiellonian University in Krakow

„Wy jesteście aparatem, który ma demaskować wroga”. Polscy cenzorzy w latach 40. XX wieku

Publication date: 28.03.2018

Media Research Issues, 2017, Volume 60, Issue 4 (232), pp. 904 - 921

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.17.051.8193

Authors

Kamila Kamińska-Chełminiak
Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii, Uniwersytet Warszawski
https://orcid.org/0000-0002-6082-0444 Orcid
All publications →

Titles

„Wy jesteście aparatem, który ma demaskować wroga”. Polscy cenzorzy w latach 40. XX wieku

Abstract

“You are an apparatus designed to expose the enemy.” Polish censors in the 1940s

The aim of the article was to present the circumstances of the establishment and the scope of activities of the Central Office for Control of the Press, which was transformed into the Main Office for Control of the Press, Publications, and Public Performances in November 1945. The article is an attempt at answering the following questions: who were the first censors? From what communities/professional groups did they come? According to what criteria were the censors selected shortly after the founding of the Center? How did the so-called Soviet Glavlit advisors influence the process of the emergence of institutional censorship in the Polish territory during World War II? Under what circumstances was the Central Office for Control of the Press established?

References

Archiwalia

Archiwum Akt Nowych (AAN)

[1] GUKPPiW, Biuletyn Informacyjno-Instruktażowy 1955, nr 1 (37), sygn. 420.

[2] GUKPPiW, Sekretariat Prezesa. Odprawy krajowe 4–5.06.1948, tom III, sygn. 421.

 

Zakład Narodowy im. Ossolińskich we Wrocławiu (ZNiO)

[1] Archiwum Jana Nowaka-Jeziorańskiego, Wiadomości z kraju za okres od 16 sierpnia do 21 października 1946, sygn. 66/99/1.

Wydawnictwa zwarte i artykuły

Błażyński Z. (2003). Mówi Józef Światło: Za kulisami bezpieki i partii 1944–1955. Warszawa.

Goriajeva T.M. (1995). Blickrig v Polszu. W: taż (red.). Iskljuczit’ wsiakije upominanija… Oczerki istorii sovietskoj cenzury (s. 107–138). Moskwa.

Janowski W. (2013). Główny Urząd Kontroli Pracy, Publikacji i Widowisk w latach 1945–1947. W: K. Budrowska, E. Dąbrowicz, M. Lula (red.). Literatura w granicach prawa (XIX–XX w.) (s. 151–165). Warszawa.

Janowski W. (2013). Weryfikacja członków Polskiej Partii Robotniczej i Polskiej Partii Socjalistycznej w 1948 r. W: M. Jabłonowski, W. Jakubowski, T. Krawczak (red.). Zwrot polityczny ’48. Między polskądrogąa projektem uniwersalnym (s. 295–319). Warszawa.

Kołakowski P. (2002). NKWD i GRU na ziemiach polskich 1939–1945. Warszawa.

Kośmider T. (2013). Wojsko polskie z perspektywy 1948 roku. W: M. Jabłonowski, W. Jakubowski, T. Krawczak (red.). Zwrot polityczny ’48. Między polskądrogąa projektem uniwersalnym (s. 185–205). Warszawa.

Nałęcz D. (oprac.) (1994). Główny Urząd Kontroli Prasy 1945–1949. Warszawa.

Paczkowski A. (1996). Cenzura 1946–1949: statystyka działalności. Zeszyty Historyczne, z. 116(494), s. 22–57.

Pierwszy cenzor Polski Ludowej (1994). Rzeczpospolita, 16–17 VII.

Romek Z. (oprac.) (2000). Cenzura w PRL. Relacje historyków. Warszawa.

Siemiątkowski Z. (2013). Następstwa 1948 roku dla wywiadu wojskowego i cywilnego. W: M. Jabłonowski, W. Jakubowski, T. Krawczak (red.). Zwrot polityczny ’48. Między polskądrogąa projektem uniwersalnym (s. 209–224). Warszawa.

Skubisz P. (2013). Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego a rok 1948. W: M. Jabłonowski, W. Jakubowski, T. Krawczak (red.). Zwrot polityczny ’48. Między polskądrogąa projektem uniwersalnym (s. 169–184). Warszawa.

Torańska T. (1990). Oni. Warszawa.

Torański B. (2016). Knebel. Cenzura w PRL-u. Warszawa.

Zaremba M. (2001). Komunizm, legitymizacja, nacjonalizm. Nacjonalistyczna legitymizacjawładzy komunistycznej w Polsce. Warszawa.

Zaremba M. (2012). Wielka Trwoga. Polska 1944–1947. Ludowa reakcja na kryzys. Kraków.

Information

Information: Media Research Issues, 2017, Volume 60, Issue 4 (232), pp. 904 - 921

Article type: Original article

Titles:

Polish:

„Wy jesteście aparatem, który ma demaskować wroga”. Polscy cenzorzy w latach 40. XX wieku

English:

“You are an apparatus designed to expose the enemy.” Polish censors in the 1940s

Authors

https://orcid.org/0000-0002-6082-0444

Kamila Kamińska-Chełminiak
Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii, Uniwersytet Warszawski
https://orcid.org/0000-0002-6082-0444 Orcid
All publications →

Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii, Uniwersytet Warszawski

Published at: 28.03.2018

Article status: Open

Licence: CC BY-NC-ND  licence icon

Percentage share of authors:

Kamila Kamińska-Chełminiak (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish