FAQ

Saving Polish Souls in Ordinary Time: Catholic Evangelization and Poland’s Transformation, 1975–1989

Publication date: 12.12.2016

Studia Historica Gedanensia, 2016, Volume 7 (2016), pp. 177 - 200

https://doi.org/10.4467/23916001HG.16.009.6394

Authors

Timothy David Curp
Ohio University, Athens, Ohio
All publications →

Titles

Saving Polish Souls in Ordinary Time: Catholic Evangelization and Poland’s Transformation, 1975–1989

Abstract

The paper Saving Polish Souls in Ordinary Time: Catholic Evangelization and Poland’s Transformation, 1975–1981 showed both the lived experience of pastoral ministry evangelization during a time of revolutionary transformation in Poland as well as the failure of party‑state elites to understand or address the threat of the first flowering of Catholic evangelization in the 1970s. Much of the scholarship on Catholicism in Poland identifies the sources of the Church’s power (and the party‑state’s animus toward religion) in the intersection of historical traditions and national‑religious identity. This conception, in part rooted in important aspects of Poland’s religious experience, but also dependent upon secularist readings of Polish religious life, too often ignores the changes that key sectors of the Catholic Church in Poland underwent after the Second Vatican Council. From then on, many Poles – especially those involved in pastoral practice (in Polish, duszpasterstwo, literally “the care of souls”) – brought about a revolution in grass‑roots religious practice by creating new and popular approaches to ministry that focused on religious formation and evangelization.

References

From Solidarity to Martial Law,eds. Andrzej Paczkowski and Malcolm Byrne (Budapest–New York: Central European University Press, 2007)

David Ost, Solidarity and the Politics of Anti­‑Politics (Philadelphia: Temple University Press, 1990), 192–193.

Andrzej Paczkowski, The Spring Will Be Ours.Poland and the Poles from Occupation to Freedom,transl. Jane Cave (Philadelphia, Pennsylvania State University Press, 2004)

Christopher Andrew, The World was Going Our Way: The KGB and the Battle for the Third World (New York: Basic Books, 2006)

Stephen Kotkin, Averting Armageddon: The Soviet Collapse,1970–2000 (Oxford: Oxford University Press, 2008)

Alexi Yurchak, Everything was Forever Until It Was No More: The Last Soviet Generation (Princeton: Princeton University Press, 2006)

Katarzyna Pawlicka, Polityka władz wobec Kościoła katolickiego: (grudzień 1970­‑październik 1978) (Warszawa: Trio, 2004)

PRL wobec Kościoła.Akta 1970–1978,opr. Andrzej Friszke (Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN, Biblioteka Więzi, 2010)

Catherine Wanner’s introduction in State Secularism and Lived religion in Soviet Russia and Ukraine (New York: Oxford University Press, 2012)

Jacek Witold Wołoszyn,Chronić i kontrolować (Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2007)

Katarzyna Maniewska, Kościół katolicki w Bydgoszczy wobec prób laicyzacji i dezintegracji społeczeństwa w okresie rządów Edwarda Gierka (19701980) (Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2007)

Zygmunt Zieliński, Kościół w Polsce,1944–2007 (Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2009)

[1] Irena Miklaševič, Niektóre aspekty współpracy KGB Litewskiej SRR i Służby Bezpieczeństwa MSW PRL skierowane przeciwko Kościołowi katolickiemu w latach 60, http://vddb.library.lt/fedora/get/LT­‑eLABa­‑0001:J.04~2009~ISSN_1392–7450.N_30_58.PG_157–168/DS.002.2.01.ARTIC, access: 11 V 2016

Ryszard Terlecki, Miecz i tarcza komunizmu.Historia aparatu bezpieczeństwa w Polsce 1944–1990 (Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2007)

Jan Józef Lipski, KOR: Komitet Obrony Robotników.Komitet Samoobrony Społecznej (Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2006).

Plany Pracy Departamentu IV na lata 1972–1978,opr. Mirosław Biełaszko et al. (Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2007)

Henryk Głębocki, “»Biblia« Służby Bezpieczeństwa: instrukcja 006/70/, wstęp Henryk Głębocki”, Arcana: kultura,historia,polityka 46(4)–47(5) (2002)

Tadeusz Isakowicz­‑Zaleski, Księża wobec bezpieki: na przykładzie archidiecezji krakowskiej (Kraków: Znak, 2007).

Katarzyna Maniewska, Kościół katolicki w Bydgoszczy (Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2007)

Andrzej Paczkowski, Wojna polsko­‑jaruzelska: Stan wojenny w Polsce 13 XII 1981–22 VII 1983 (Warszawa: Prószyński i S­‑ka, 2006)

Adam Michnik, The Church and the Left, transl. Ost (Chicago: University of Chicago Press, 1993)

Izabella Main, “The Avant­‑Garde of the Catholic Church? Catholic Student Groups at the Dominican Churches in Poznań and Krakow, Poland”, Social Compass 58(1) (2011)

Jan Olaszek, Ewelina Małachowska, “Duszpasterstwa akademickie a kultura niezależna w Kościele”, Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej,1–2(122–123) (2011)

Jan Żaryn, “Stosunki państwo­‑Kościół katolicki w latach siedemdziesiątych XX w.”, in “Oaza wolności”.Duszpasterstwa akademickie w latach siedemdziesiątych XX w., red. Marta Marcinkiewicz (Szczecin: Instytut Pamięci Narodowej, 2008)

Milena Przybysz, Wyspy wolności. Duszpasterstwo akademickie w Łodzi 1945–1989 (Łódź: Instytut Pamięci Narodowej, 2008)

Ks. Adam Wodarczyk, Prorok Żywego Kościoła: Ks.Franciszek Blachnicki (1921–1987) – życie i działalność (Katowice: Emmanuel, 2008)

Dariusz Cupiał, Na drodze ewangelizacji i ekumenii (Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 1996)

Esther Peperkamp, “»There can be no vacation from God«: Children’s retreats, leisure and social change in Poland”, Religion,State & Society 34(3) (2006)

Esther Peperkamp, “Being a Christian the Catholic Way: Protestant and Catholic Versions of the Jesus Film and the Evangelization of Poland”, The Journal of Sacred Texts & Contemporary Worlds 1(1.3) (2005): 351–374

David Hill Scott, “Evangelicals and Catholics Really Together in Poalnd, 1975–1982”, Fides et Historia 34 (issue 1; Winter/Spring) (2002)

Perry Lynn Glanzer, The Quest for Russia’s Soul: Evangelicals and Moral Education in Post­‑Communist Russia(Waco in Texas: Baylor University Press, 2002)

John G. Turner, Bill bright and campus crusade for Christ: The renewal of evangelicalism in postwar America(North Carolina: University of North Carolina Press, 2009).

Robert Derewenda, Dzieło wiary. Historia Ruchu Światło­‑Życie 1950–1985 (Kraków: Wydawnictwo Światło­‑Życie, 2010)

Norbert Zmijewski, “Vicissitudes of political realism in Poland: »Tygodnik Powszechny« and »Znak«”, Europe‐Asia Studies 43(1) (1991)

aweł Piotrowski, “Podpalacze”, Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej 10 (2004): 57

Robert Derewenda, “Bezpieka wobec Ruchu Oazowego, 1977–1981”, Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej 4(75) (2007): 93–94.

Andrzej Zybertowicz, “The Art of Forgetting: The Communist Police State as a non­‑reality”, in Legal Institutions and Collective Memory,ed. Susan Karstedt(Portland: Hart Publishing, 2009)

Zieliński, Kościół w Polsce,1944–2007 (Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2009)

Gale Stokes, The Walls Came Tumbling Down: Collapse and Rebirth in Eastern Europe,2nd ed. (New York: Oxford University Press, 2012)

Adam Michnik, Letters from Freedom: Post­‑Cold War Realities and Perspectives, ed. Irena Grudzińska­‑Gross, transl. Jane Cave(Berkeley: University of California Press, 1998)

Maria Łoś and Zybertowicz, Privatizing the Police State: The Case of Poland (New York: St. Martin’s Press, 2000)

Przemysław Gasztold­‑Seń, Koncesjonowany nacjonalizm: Zjednoczenie Patriotyczne Grunwald 1980–1990 (Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2012)

Timothy David Curp, “»Roman Dmowski Understood«: Ethnic Cleansing as Permanent Revolution”, European History Quarterly 35(3) (2005)

Teresa Torańska, Them: Stalin’s Polish Puppets, transl.Agnieszka Kołakowska(New York, Harper & Row, 1987)

Andrzej Anusz, Kościół obywatelski. Formowanie społeczeństwa obywatelskiego w PRL (Warszawa: AKCES, 2004)

Ks. Henryk Bolczyk, Wolny człowiek – wolny naród.Ostatnie dzieło życia ks.Franciszka Blachnickiego – Chrześcijańska Służba Wyzwolenia Narodów (Kraków: Wydawnictwo Światło­‑Życie, 2012)

Kąkol, Kościół w PRL: Elementy ewolucji doktryny (Warszawa: Książka i Wiedza, 1985)

Małgorzata Choma­‑Jusińska, Środowiska opozycyjne na Lubelszczyźnie 1975–1980 (Lublin: Instytut Pamięci Narodowej, 2009)

Ks. Franciszek Blachnicki, Postsovieticum: czyli nie wolno ci być niewolnikiem (Kraków: Wydawnictwo Światło­‑Życie, 2004)

Torańska, Byli (Warszawa: Świat Książki, 2006)

Kościół w stanie wojennym, ed. Tadeusz Krawczak and Cyprian Wilanowski(Warszawa: Wydawnictwo PAX, 2008)

Valery Tishkov, Chechnya: Life in a War­‑Torn Society (Berkeley: University of California Press, 2004)

James Hughes, “Chechnya: The Causes of a Protracted Post­‑Soviet Conflict”, in Civil Wars 4(4) (2001): http://eprints.lse.ac.uk/641/1/Hughes.Chechnya.Civil_Wars.pdf, access: 15 I 2016.

Information

Information: Studia Historica Gedanensia, 2016, Volume 7 (2016), pp. 177 - 200

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Saving Polish Souls in Ordinary Time: Catholic Evangelization and Poland’s Transformation, 1975–1989

English:

Saving Polish Souls in Ordinary Time: Catholic Evangelization and Poland’s Transformation, 1975–1989

Authors

Ohio University, Athens, Ohio

Published at: 12.12.2016

Article status: Open

Licence: None

Percentage share of authors:

Timothy David Curp (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish