Dubel L. (2002), Historia doktryn politycznych i prawnych do końca XIX wieku, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa

Encyklopedia PWN (b.d.), https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/suwerennosc;3981623.html [20.10.2018]

Frontex (b.d.), Key Documents, https://frontex.europa.eu/about-frontex/key-documents/ ?category=general-report&lang=pl. [30.01.2019]

Google Maps (b.d.), https://www.google.com/maps/@41.0483095,12.7607108,5.02z [30.01.2019]

Komisja Europejska (2005), Komunikat Komisji do Rady i Parlamentu Europejskiego nr 597 w sprawie zwiększenia skuteczności, interoperacyjności i efektu synergii wynikającego ze współdziałania europejskich baz danych w dziedzinie sprawiedliwości i spraw wewnętrznych z 24.11.2005 r., COM (2005) 597 final

Komisja Europejska (2010), Decyzja Komisji nr 2010/49/WE z dnia 30 listopada 2009 r. określająca pierwsze regiony, w których uruchomiony zostanie wizowy system informacyjny (VIS) (2010), Dz.U. UE L 23/62 z 2010 r.

Komisja Europejska (2018), Orędzie o stanie Unii. 2018. Czas Europejskiej Suwerenności, https://ec.europa.eu/commission/sites/beta-political/files/soteu2018-speech_pl.pdf [20.10.2018]

Parlament Europejski i Rada (2000), Rozporządzenie Rady (WE) nr 2725/2000 z dnia 11 grudnia 2000 r. dotyczące ustanowienia systemu Eurodac do porównywania odcisków palców w celu skutecznego stosowania Konwencji Dublińskiej, Dz.U. WE L 316/1 z 2000 r.

Parlament Europejski i Rada (2004), Rozporządzenie Rady (WE) nr 2007/2004 z dnia 26 października 2004 r. w sprawie ustanowienia Europejskiej Agencji Zarządzania Współpracą Operacyjną na Zewnętrznych Granicach Państw Członkowskich Unii Europejskiej, Dz.U. UE L349 z 2004 r.

Parlament Europejski i Rada (2006a), Rozporządzenie (WE) nr 1986/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie dostępu służb odpowiedzialnych w państwach członkowskich za wydawanie świadectw rejestracji pojazdów do Systemu Informacyjnego Schengen drugiej generacji (SIS II), Dz.U. UE L 381/4 z 2006 r.

Parlament Europejski i Rada (2006b), Rozporządzenie (WE) nr 1987/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie utworzenia, funkcjonowania i użytkowania Systemu Informacyjnego Schengen drugiej generacji (SIS II), Dz.U. UE L 381/4 z 2006 r. 1

Parlament Europejski i Rada (2008), Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 767/2008 z dnia 9 lipca 2008 r. w sprawie Wizowego Systemu Informacyjnego (VIS) oraz wymiany danych pomiędzy państwami członkowskimi na temat wiz krótkoterminowych (rozporządzenie w sprawie VIS), Dz.U. UE L 218/60 z 2008 r.

Parlament Europejski i Rada (2009), Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 810/2009 z dnia 13 lipca 2009 r. ustanawiające Wspólnotowy Kodeks Wizowy, Dz.U. UE L 243/1 z 2009 r.

Parlament Europejski i Rada (2013), Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 603/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie ustanowienia systemu Eurodac do porównywania odcisków palców w celu skutecznego stosowania rozporządzenia (UE) nr 604/2013 w sprawie ustanowienia kryteriów i mechanizmów ustalania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej złożonego w jednym z państw członkowskich przez obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca oraz w sprawie występowania o porównanie z danymi Eurodac przez organy ścigania państw członkowskich i Europol na potrzeby ochrony porządku publicznego, oraz zmieniające rozporządzenie (UE) nr 1077/2011 ustanawiające Europejską Agencję ds. Zarządzania Operacyjnego Wielkoskalowymi Systemami Informatycznymi w Przestrzeni Wolności, Bezpieczeństwa i Sprawiedliwości, Dz.U. UE L 180/1 z 2013 r. 

Parlament Europejski i Rada (2016), Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1624/2016 z dnia 14 września 2016 r. w sprawie Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej oraz zmieniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/399 i uchylające rozporządzenie (WE) nr 863/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady, rozporządzenie Rady (WE) nr 2007/2004 i decyzję Rady 2005/267/WE, Dz.U. L 251/1 z 2016 r.

Program Haski: wzmacnianie wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości w Unii Europejskiej z dnia 10 maja 2005 r. (2005), Dz.U. UE C 53/1 z 2005 r.

Rada Unii Europejskiej (2004a), Decyzja Rady nr 2004/512/WE z dnia 8 czerwca 2004 r. w sprawie ustanowienia Wizowego Systemu Informacyjnego (VIS), Dz.U. UE L 213 z 2004 r.

Rada Unii Europejskiej (2004b), Deklaracja nr 7906/2004 Rady Unii Europejskiej w sprawie zwalczania terroryzmu z dnia 25 marca 2004 r.

Rada Unii Europejskiej (2007), Decyzja Rady nr 2007/533/WSiSW z dnia 12 czerwca 2007 r. w sprawie utworzenia, funkcjonowania i użytkowania Systemu Informacyjnego Schengen drugiej generacji (SIS II), Dz.U. UE L 205/63 z 2007 r.

Układ między Rządami Państw Unii Gospodarczej Beneluksu, Republiki Federalnej Niemiec oraz Republiki Francuskiej w sprawie stopniowego znoszenia kontroli na wspólnych granicach (2000), Dz.Urz. UE L 239/13, 19/t. 2

UNHCR (2019), Most common nationalities of Mediterranean sea and land arrivals from January 2019, https://data2.unhcr.org/en/situations/mediterranean [30.01.2019]

Ustawa o ochronie granicy państwowej (1990), Dz.U. z 2019 r., poz. 1776

Ustawa o Straży Granicznej (1990), Dz.U. z 2017 r. poz. 2365, 2405, z 2018 r. poz. 106, 138, 650, 730, 894, 1544

Ustawa o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w Systemie Informacyjnym Schengen oraz Wizowym Systemie Informacyjnym (2007), Dz.U. z 2018 r. poz. 2162

Winczorek P. (2006), Suwerenność suwerennie oddawana, „Rzeczpospolita” 6 stycznia, https://archiwum.rp.pl/artykul/591567-Suwerennosc-suwerennie-oddawana.htm