cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEChoose format
RIS BIB ENDNOTEPublication date: 04.03.2020
Arts & Cultural Studies Review, 2019, Issue 4 (42), pp. 539 - 561
https://doi.org/10.4467/20843860PK.19.028.11924Authors
Warsaw in Flowers – Non-Human Dwellers of Balconies
The author analyses the significance of plants cultivated on balconies for thinking about urban green spaces. Balcony gardens are presented as spaces where plants are arranged and cultivated by individuals on a daily basis in a mainly unprofessional way. Balcony gardens are discussed as vernacular gardens that are both private and as such they reflect the intentions and tastes of their owners and public insofar as they belong to the public space together with the balconies supporting them. The author contends that the balcony garden is worth considering as a useful point of reference whenever vernacular practices aimed at enhancing green urban spaces are at stake. The reason is that tensions that make balcony gardens so particular are characteristic of urban greenery. As a result, one has to accept that it is not possible to impose any norms on vernacular green urban practices and that different people’s approaches to plants (reluctance included) have to be recognized and acknowledged. The balcony garden may also be treated as a sort of paradigmatic example of how plants may be treated as non-human dwellers. The argumentation is structured around the presentation of the “Warsaw in flowers and greenery” contest which was established in mid 1930s and then re-established in mid 1980s and whose aim is to promote cultivation of flowers and plants on window sills, balconies, in courtyards and front yards.
* Artykuł jest rezultatem pracy naukowej finansowanej w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego pod nazwą „Narodowy Program Rozwoju Humanistyki” w latach 2016–2019 (0059/NPRH4/H2b/83/2016).
Aronis C., The Balconies of Tel-Aviv: Cultural History and Urban Politics, „Israeli Studies” 2009, vol. 14, nr 3.
Assunto R., Filozofia ogrodu, wyb., przekł. i oprac. M. Salwa, Przypis, Łódź 2015.
[b.a.], Propaganda ukwiecenia Warszawy, „Dziennik Zarządu m.st. Warszawy” 1937, nr 31 (28 V).
Bauman Z., Niegdyś leśniczowie, dziś ogrodnicy, w: idem, Prawodawcy i tłumacze, przeł. A. Ceynowa, J. Giebułtowski, Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa 1998.
Bernardi E., Joining Outside and Inside: Planted Terraces in Multi-Level Buildings, w: R. Cavallo [et al.] (red.), New Urban Configurations, Delft University Press, Delft 2014.
Bhatti M., Church A., Claremont A., Stenner P., “I Love Being in the Garden”: Enchanting Encounters in Everyday Life, „Social & Cultural Geography” 2009, vol. 10, nr 1.
Birnbacher D., Naturalness: Is the “Natural” Preferable to the “Artificial”?, transl. D. Carus, University Press of America, Lanham, MD 2014.
Blanc N., Cohen M., Glatron S., What Role Does Plant Landscape Play in Urban Policy?, w: M. Berlan-Darqué, Y. Luginbühl, D. Terrasson (red.), Landscape: From Knowledge to Action, Éditions Quaei, Versaille 2008.
Boddice R., The End of Anthropocentrism, w: R. Boddice (red.), Anthropocentrism: Humans, Animals, Environments, Brill Publishers, Leiden 2011.
Bonenberg M., Aksjologiczne problemy ekologii, w: M. Gołaszewska (red.), Poznanie i doznanie. Eseje z estetyki ekologii, Universitas, Kraków 2000.
Borkowska W.M., Warszawa w kwiatach. Społecznicy na rzecz miasta, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”, Warszawa 2013.
Budd M., The Aesthetic Appreciation of Nature, Clarendon Press, Oxford 2002.
Camara H., Brandao L., Porch or Garden: Contemporary Habits at the City of Rio de Janeiro to Have Contact with Nature at Home Security, w: J. Erzen, R. Milani (red.), Nature and the City: Beauty Is Taking on a New Form, EDES Edizioni, Sassari 2013.
Cowan A., Seeing is Believing: Urban Gossip and the Balcony in Early Modern Venice, w: L. Foxhall, G. Neher (red.), Gender and the City before Modernity, Wiley-Blackwell, Oxford 2013.
Danserau F., Trajectoires familiales et espaces de vie en milieu urbain, Presses Universitaires de Lyon, Lyon 1998.
Gawryszewska B.J., Myszka-Stąpiór I., Ogrody towarzyszące zamieszkiwaniu w rewitalizacji i redefiniowaniu przestrzeni miejskiej, „Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego” 2016, nr 32.
Gawryszewska B.J., Zielona zmiana w krajobrazie miasta. Wernakularne ogrody miejskie jako konsekwencja przemian wizerunku, funkcji i znaczenia zieleni w przestrzeni publicznej, „Societas/Communitas” 2018, nr 2 (26).
Gehl J., Miasta dla ludzi, przeł. Sz. Nogalski, Wydawnictwo RAM, Kraków 2014.
Gehl J., Życie między budynkami. Użytkowanie przestrzeni publicznych, przeł. M.A. Urbańska, Wydawnictwo RAM, Kraków 2009.
Gołąb M., Ukryte ogrody, nieobecne przestrzenie. Literackie i kulturowe metafory współczesności, Universitas, Kraków 2012.
Grzelakowa E., W poszukiwaniu Edenu. Językowo-kulturowy obraz współczesnego polskiego ogrodu ozdobnego. Kreacja czasu i przestrzeni, Oficyna Tum, Gniezno 2008.
Haraway D., The Companion Species Manifesto: Dogs, People and Significant Otherness, Prickly Paradigm Press, Chicago 2003.
Hargrove E.C., Weak Anthropocentric Intrinsic Value, „The Monist” 1992, vol. 75, nr 2.
Herman K., Ogrody tymczasowe w przestrzeniach kolektywnych, Wydawnictwo Sztuka Ogrodu Sztuka Krajobrazu, Warszawa 2011.
Historia w balkonie zamknięta. Fotograficzna podróż po balkonach Wrocławia, Fundacja Tandem, Wrocław 2016.
Hitchings R., People, Plants and Performance: On Actor Network Theory and the Material Pleasures of the Private Garden, „Social & Cultural Geography” 2003, vol. 4, nr 1.
Hunt J.D., Wolschke-Bulmahn J. (red.), The Vernacular Garden, Dumbarton Oaks, Washington, DC 1993.
Jacobs P., Types of Gardens, w: M. Leslie, J.D. Hunt (red.), A Cultural History of Gardens, t. 6, Bloomsbury Publishing, London [etc.] 2006.
Jarecka U., Performatywna przestrzeń balkonów w kontekście stylów życia, w: M. Łukasiuk, M. Brosza (red.), Zadomowienie. Konteksty empiryczne, Wydawnictwo Zakładu Realizacji Badań Społecznych Q&Q, Kawle Dolne 2018.
Kimber C.T., Gardens and Dwelling: People in Vernacular Gardens, „Geogrophical Review” 2004, vol. 93, nr 3.
Krajewski M. (red.), Niewidzialne miasto, Fundacja Bęc Zmiana, Warszawa 2012.
Latkowska M.J., „Community gardens”, czyli ogrody sąsiedzkie – nowe formy zieleni w przestrzeni miejskiej, „Czasopismo Techniczne” 2012, 6-A, R. 109, z. 19.
Leslie M., Hunt J.D. (red.), A Cultural History of Gardens, t. 1–6, Bloomsbury Publishing, London [etc.] 2006.
Majdecki L., Historia ogrodów, t. 1–2, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
Mann B.E., A Place in History: Modernism, Tel Aviv, and the Creation of Jewish Urban Space, Stanford University Press, Stanford 2006.
Marsico G., The Balcony, w: G. Marsico, L. Tateo (red.), Ordinary Things and Their Extraordinary Meanings, Information Age Publishing, Charlotte 2019.
Michalec B., „Warszawa w kwiatach i zieleni” w latach 1935–1939, „Kronika Warszawy” 2017, nr 1.
Miller M., Gardens: Gardens as Art, w: M. Kelly (red.), Encyclopaedia of Aesthetics, vol. 2, Oxford University Press, New York 1998.
Moore B.L., Ecological Literature and the Critique of Anthropocentrism, Palgrave-Macmillan, Cham 2017.
Mosser M., Teyssot G., The History of Garden Design: The Western Tradition from the Renaissance to the Present Day, Thames & Hudson, London 2001.
Norton B.G., Environmental Ethics and Weak Anthropocentrism, „Environmental Ethics” 1984, vol. 6, nr 2.
O’Brien D. (red.), Gardening: Philosophy for Everyone, Wiley-Blackwell, Oxford 2007.
Olechnicki K., Darwinowskie ogrody w niewidzialnym mieście, w: M. Krajewski (red.), Niewidzialne miasto, Fundacja Bęc Zmiana, Warszawa 2012.
Pessel W., Antropologia nieczystości. Studia z kultury sanitarnej Warszawy, Trio, Warszawa 2010.
Philbric H., Gregg R.B., Companion Plants and How to Use Them, Devin Adair Co., New York 1966.
Piątek Z., Etyka środowiskowa. Nowe spojrzenie na miejsce człowieka w przyrodzie, Księgarnia Akademicka, Kraków 1998.
Power E.R., Human-Nature Relations in Suburban Gardens, „Australian Geographer” 2005, vol. 36, nr 1.
Prośniewski B., Balkon jako sfera liminalna, w: M. Łukasiuk, M. Brosza (red.), Zadomowienie. Konteksty empiryczne, Wydawnictwo Zakładu Realizacji Badań Społecznych Q&Q, Kawle Dolne 2018.
Richardson T., Kingsbury N. (red.), Vista: The Culture and Politics of Gardens, Frances Lincoln, London 2005.
Rura P., Balkon: półpubliczne miejsce codzienności, „Czas Kultury”, 23.03.2020.
Rybicka E., Geopoetyka. Przestrzeń i miejsce we współczesnych teoriach i praktykach literackich, Universitas, Kraków 2014.
Rymkiewicz J.M., Myśli różne o ogrodach, Wydawnictwo Sic!, Warszawa 2010.
Salwa M., Estetyka ogrodu. Między sztuką a ekologią, Przypis, Łódź 2016.
Salwa M., Znaczenie estetyki przyrody dla etyki środowiskowej, „Etyka” 2018, nr 56.
Siewniak M., Mitkowska A., Tezaurus sztuki ogrodowej, Rytm, Warszawa 1998.
Sosnowski L., Wójcik A.I. (red.), Ogrody – zwierciadła kultury. Zachód, Universitas, Kraków 2008.
Spaid S., Ecovention Europe: Art to Transform Ecologies, 1957–2017, Museum De Domijnen, Sittard 2017.
Szafrańska M. (red.), Ogród: forma, symbol, marzenie [kat. wyst.], Zamek Królewski w Warszawie, Warszawa 1998.
Szczurek M., Zych M. (red.), Dzieło – działka, Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli, Kraków 2012.
Tołwiński T., Zieleń w urbanistyce, w: K. Wejchert (red.), Urbanistyka, t. 3, PWN, Warszawa 1963.
Tyburski W., Dyscypliny humanistyczne a ekologia, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2013.
Wawerowa T.D., Konkurs „Warszawa w kwiatach”. Wspomnienia z lat 1984–1994, Wydawnictwo Teresa Doryna Wawerowa, Warszawa 1995.
Weintraub L., To Life! Eco Art in Pursuit of a Sustainable Planet, University of California Press, Berkeley 2012.
Wóycicki S., Przypkowski T., Piękno Warszawy. 2: Zieleń, Zarząd Miejski m.st. Warszawy, Warszawa 1935.
Źródła internetowe
https://tvn24.pl/tvnwarszawa/najnowsze/kalesony-nie-przeszkadzaja-bro-kwiaty-jest-wojna-296839
https://www.tpw.org.pl/konkurs-warszawa-w-kwiatach-i-zieleni.html
https://www.warszawawkwiatach.pl
www.facebook.com/warszawawkwiatach
Information: Arts & Cultural Studies Review, 2019, Issue 4 (42), pp. 539 - 561
Article type: Original article
Titles:
University of Warsaw, Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa, Poland
Published at: 04.03.2020
Article status: Open
Licence: CC BY-NC-ND
Percentage share of authors:
Article corrections:
-Publication languages:
PolishView count: 1350
Number of downloads: 776