FAQ

Przestrzenie wygnania w autobiograficznych narracjach emigrantek z pokolenia Marca ‘68

Publication date: 20.12.2017

Arts & Cultural Studies Review, 2017, Issue 4 (34), pp. 537 - 556

https://doi.org/10.4467/20843860PK.17.036.8203

Authors

Marcin Starnawski
Dolnośląska Szkoła Wyższa we Wrocławiu, Wydział Nauk Pedagogicznych
All publications →

Titles

Przestrzenie wygnania w autobiograficznych narracjach emigrantek z pokolenia Marca ‘68

Abstract

Spaces of exile in autobiographic narratives of women-émigrés of the March ’68 generation

The article addresses the question of exile. The author focuses on spatial-material dimensions of power relations that constitute sequences of exile experience: from stigmatization to leaving one’s home place and country to early steps abroad. How does one strive to overcome the humiliating experience of expulsion on different stages and in different places: prior to departure, during travel and upon arrival in new “havens”? How are spaces of exile remembered as both sites of remembrance and neglected “anti-places”: street violence, left-behind apartments, customs offices, railway stations, border checkpoints etc.? The author looks at accounts of women who left Poland in result of an anti-Jewish campaign launched by the ruling party in response to pro-democratic protests in March 1968. Scapegoating politics and repressive measures pushed some 15-20,000 people to leave Poland as stateless refugees. Focus on women’s accounts might help understand exile not merely as gendered experience, but primarily, and beyond essentialist traps of the “feminine,” as a universal condition. The analysed narratives provide legitimate voice contributing to collective memory and identity of their generation and diasporic community.

References

Filmy dokumentalne:

Dokument podróży, reż. G. Tencer, Z. Slepon, 1998.

Dworzec Gdański, reż. M. Zmarz-Koczanowicz, 2007.

Rachela na Dworcu Gdańskim, reż. E. Szprynger, 2006.

Skibet, reż. M. Marzyński, 1970.

 

Wspomnienia, teksty literackie i publicystyka:

Baral S., Zapiski z wygnania, Austeria, Kraków–Budapeszt 2015.

Bauman J., Nigdzie na ziemi, Żydowski Instytut Historyczny, Warszawa 2000.

Dasko H., Dworzec Gdański. Historia niedokończona, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2008.

Frajlich A., Wygnanie czy emigracja?, „Midrasz” 2009, nr 3 (143), s. 44–49.

Frajlich A., Znów szuka mnie wiatr, Czytelnik, Warszawa 2001.

Herbst E., Dokument podróży. Wiersze, Austeria, Kraków–Budapeszt 2017.

Korb V., Ni pies, ni wydra… Marzec ’68 we wspomnieniach warszawskiej studentki, Wydawnictwo Studio Emka, Warszawa 2006.

Naszkowska K., Wygnani do raju. Szwedzki azyl, Wydawnictwo Agora, Warszawa 2017.

Sławny T., Tęcza w próbówce, Polihymnia, Lublin 2005.

Sowa A., Henryk Samsonowicz, świadek epoki. Wywiad rzeka, Bellona, Warszawa 2009.

Stauber M., Z daleka i z bliska, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2001.

Torańska T., Jesteśmy. Rozstania ’68, Świat Książki, Warszawa 2008.

Werbart B.I., Mój Marzec ’68 i ulica Górskiego, http://warsze.polin.pl/pl/przeszlosc/terazniejszosc/bozena-irene-werbart (dostęp: 23.07.2017).

Wiszniewicz J., Życie przecięte. Opowieści pokolenia Marca, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2008.

 

Opracowania:

Augé M., Nie-miejsca. Wprowadzenie do antropologii hipernowoczesności, przeł. R. Chymkowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012.

Berendt G. (red.), Społeczność żydowska w PRL przed kampanią antysemicką lat 1967–1968 i po niej, Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2009.

Certeau M. de, Wynaleźć codzienność. Sztuki działania, przeł. K. Thiel-Jańczuk, Wydawnic­two Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2008.

Eisler J., Marzec ’68. Geneza, przebieg, konsekwencje, PWN, Warszawa 1991.

Eisler J., Polski rok 1968, Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2006.

Głowiński M., Marcowe gadanie. Komentarze do słów, 1966–1971, Wydawnictwo Pomost, Warszawa 1991.

Głowiński M., Figura wroga (O propagandzie marcowej),w: idem, Nowomowa i ciągi dalsze. Szkice dawne i nowe, Universitas, Kraków 2009.

Haraway D., Wiedze umiejscowione. Zagadnienie nauki w feminizmie i przywilej stronniczej perspektywy, przeł. M. Głowania, D. Ferens, w: H. Červinková, B.D. Gołębniak (red.), Badania w działaniu. Pedagogika i antropologia zaangażowane,Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, Wrocław 2010.

Ilicki J., Den föränderliga identiteten. Om identitetsförändrigar hos den yngre generationen polska judar som invandrade till Svierge under åren 1968–1972 (The Changeable Identity: On Changing Identity Among the Younger Generation of Polish Jews Immigrating to Sweden in 1968–1972. With Summary in English), Uppsala Universitet, Uppsala 1988.

Kula M., Osęka P., Zaremba M. (red.), Marzec 1968. Trzydzieści lat później, t. I: Referaty, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998.

Mannheim K., Essays on the Sociology of Knowledge, Routledge & Kegan Paul, London 1952.

Olszewski E., Emigracja polska w Danii 1893–1993, Instytut Studiów Politycznych PAN / Oficyna Wydawnicza John and John, Warszawa–Lublin 1993.

Osęka P., Syjoniści, inspiratorzy, wichrzyciele. Obraz wroga w propagandzie marca 1968, Żydowski Instytut Historyczny, Warszawa 1999.

Osęka P., Marzec ’68, Instytut Studiów Politycznych PAN / Znak, Kraków 2008.

Osęka P., My, ludzie z Marca. Autoportret pokolenia ’68, Instytut Studiów Politycznych PAN / Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2015.

Pęziński P., Na rozdrożu. Młodzież żydowska w PRL, Żydowski Instytut Historyczny, Warszawa 2014.

Rokicki K., Stępień S. (red.), Oblicza Marca 1968, Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2004.

Skalska A., Obraz wroga w antysemickich rysunkach prasowych Marca ’68, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa 2007.

Starnawski M., Socjalizacja i tożsamość żydowska w Polsce powojennej. Narracje emigrantów z pokolenia Marca ’68, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, Wrocław 2016.

Stola D., Kampania antysyjonistyczna w Polsce 1967–1968, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 2000.

Świda-Zięba H., Młodzież PRL. Portrety pokoleń w kontekście historii, Wydawnictwo Literac­kie, Kraków 2010.

Information

Information: Arts & Cultural Studies Review, 2017, Issue 4 (34), pp. 537 - 556

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Przestrzenie wygnania w autobiograficznych narracjach emigrantek z pokolenia Marca ‘68

English:

Spaces of exile in autobiographic narratives of women-émigrés of the March ’68 generation

Authors

Dolnośląska Szkoła Wyższa we Wrocławiu, Wydział Nauk Pedagogicznych

Published at: 20.12.2017

Article status: Open

Licence: CC BY-NC-ND  licence icon

Percentage share of authors:

Marcin Starnawski (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish