FAQ

Językowe performatywne insygnia władzy

Publication date: 04.04.2018

Arts & Cultural Studies Review, 2018, Issue 1 (35), pp. 48 - 63

https://doi.org/10.4467/20843860PK.18.004.8591

Authors

Stanisław Jakóbczyk
All publications →

Titles

Językowe performatywne insygnia władzy

Abstract

Performative verbal formulae as the authority insignia

In our times, if one speaks about authority or power insignia and rituals, one usually thinks about visual signs, gestures or behaviour, no matter how durable or ephemeral they are. Nevertheless, the verbal behaviour, the verbal formula in fact, still remain the principal determinants of political power, as it was centuries ago, and they continue having their character of both ritual and insignia.
Among many types of verbal formulae, our attention is focused on those, which present a performative function in the act of speech: they create (or modify) a given factual state of affair, a fragment of reality. They act not only through the principal verbal communication code (speech), but also through its written sub-code. It seems obvious that the linguistic insignia of authority and power have always been destined particularly for social (maybe also political) elites, for the upper classes; the visual insignia, as easier to communicate, were rather (and still are) intended for being communicated to the wide popular (lower) classes. The primacy of language, however, appears also in the fact that the majority of visual signs (and symbols) require a sort of linguistically expressed convention (rules of interpretation), but the verbal formulae do not need any illustration.

References

Althoff G., Potęga rytuału. Symbolika władzy w średniowieczu, przeł. A. Gadzała, Wydawnic­two Naukowe PWN, Warszawa 2011.

Buchowski M., Magia i rytuał, Wydawnictwo Instytutu Kultury, Warszawa 1993.

Buchowski M., Czynniki różnicujące symbole polityczne. Perspektywa globalna, w: B. Szklarski (red.), Mity, symbole i rytuały we współczesnej polityce. Szkice z antropologii polityki, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2008, s. 127–138.

Dalewski Z., Władza, przestrzeń, ceremoniał. Miejsce i uroczystość inauguracji władzy w Polsce średniowiecznej do końca XIV w.,Neriton. Instytut Historii PAN, Warszawa 1996.

Hempoliński M., Brytyjska filozofia analityczna, Wiedza Powszechna, Warszawa 1964.

Holčik S., Uroczystości koronacyjne w Preszburgu 1563–1830, przeł. K. Moćko, Wydawnic­two Literackie, Kraków 1986.

Jakóbczyk S., Dla kogo Polska? Szkice o języku, kulturze i świadomości narodowej, Wydawnictwo Kontekst, Poznań–Gniezno 2011.

Kertzer D.I., Rytuał, polityka, władza, przeł. Z. Simbierowicz, Oficyna Wydawnicza Volumen, Warszawa 2010.

Krzywoszyński P., Stanisław Orzechowski – ideolog demokracji szlacheckiej, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2010.

Maisonneuve J., Rytuały dawne i współczesne, przeł. M. Mroczek, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 1993.

Michoń Ł., O dialektyce rytualnej polityków Prawa i Sprawiedliwości, w: B. Szklarski (red.), Mity, symbole i rytuały we współczesnej polityce. Szkice z antropologii polityki, Wydawnic­two Naukowe Scholar, Warszawa 2008, s. 199–213.

Orłowski T., Protokół dyplomatyczny. Ceremoniał i etykieta, Polski Instytut Spraw Między­narodowych, Warszawa 2006.

Pietkiewicz E., Protokół dyplomatyczny, MSZ, Warszawa 1986.

Rożek M., Posłowie, w: S. Holčik, Uroczystości koronacyjne w Preszburgu 1563–1830, przeł. K. Moćko, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1986, s. 77–81.

Skalski T., „Strategia magiczna” i… pomost ku ludzkiej mowie, „Filozofia Nauki” 2000,
nr 1, z. 8, s. 105–121.

Swetoniusz Trankwillus G., Żywoty cezarów, przeł. J. Pliszczyńska, Ossolineum, Wrocław 1987.

Szklarski B., W poszukiwaniu współczesnych powinowactw antropologii i polityki, w: B. Szklarski (red.), Mity, symbole i rytuały we współczesnej polityce. Szkice z antropologii polityki, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2008.

Truchim S., Koronacje polskich królów elekcyjnych, Księgarnia I. Zamecznik, Poznań 1931.

Ulicka G., fragment recenzji, w: A. Kampka, Perswazja w języku polityki, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2009.

Zanker P., Apoteoza cesarzy rzymskich. Rytuał i przestrzeń miejska, Wydawnictwo Contact, Poznań 2005.

Zieliński L., Pamiętniki historyczne krajowe, Piller, Lwów 1841.

Zierhoffer K., Zierhofferowa Z., Nazwy zachodnioeuropejskie w języku polskim a związki Polski z kulturą Europy, Wydawnictwo PTPN, Poznań 2000.

Ziółkowski A., Historia Rzymu, Wydawnictwo PTPN, Poznań 2004.

Information

Information: Arts & Cultural Studies Review, 2018, Issue 1 (35), pp. 48 - 63

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Językowe performatywne insygnia władzy

English:

Performative verbal formulae as the authority insignia

Published at: 04.04.2018

Article status: Open

Licence: CC BY-NC-ND  licence icon

Percentage share of authors:

Stanisław Jakóbczyk (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish

View count: 1399

Number of downloads: 951

<p> Performative verbal formulae as the authority insignia</p>