Normy Konstytucji jako źródło ograniczeń dowodowych w postępowaniu cywilnym

Marcin  Krzemiński

Titles

Norms of the Constitution as a source of limitations of evidence in civil procedure

Abstract

The right to prove the truth in the court is the implementation of the constitutional right to a fair trial. Polish Code of Civil Procedure does not contain a general regulation concerning the restrictions on admissibility of evidence in the context of the legality of its acquisition. Courts invented the method of assessing the admissibility of evidence, confronting the right to a fair trial with another constitutional value that has been violated by the producing of evidence. While exercising this method, courts use a weighing mechanism similar to the Alexy’s model of balancing of principles. On the ground of the Polish Constitution, within this mechanism, the proportionality test should be used, and the principle of legalism of the actions of the State should be taken into account. This means that the court should not allow for the inclusion of evidence collected with violation of the law by public authority, because the state authorities do not have the constitutional right to a fair trial to justify the violation. Furthermore, this method allows the courts to settle a collision of values based on the axiology contained in the norms of the Polish Constitution.

Norms of the Constitution as a source of limitations of evidence in civil procedure

The right to prove the truth in the court is the implementation of the constitutional right to a fair trial. Polish Code of Civil Procedure does not contain a general regulation concerning the restrictions on admissibility of evidence in the context of the legality of its acquisition. Courts invented the method of assessing the admissibility of evidence, confronting the right to a fair trial with another constitutional value that has been violated by the producing of evidence. While exercising this method, courts use a weighing mechanism similar to the Alexy’s model of balancing of principles. On the ground of the Polish Constitution, within this mechanism, the proportionality test should be used, and the principle of legalism of the actions of the State should be taken into account. This means that the court should not allow for the inclusion of evidence collected with violation of the law by public authority, because the state authorities do not have the constitutional right to a fair trial to justify the violation. Furthermore, this method allows the courts to settle a collision of values based on the axiology contained in the norms of the Polish Constitution.

Keywords

admissibility of evidence, right to fair trial, balancing of principles

References

„Biuletyn Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego” 1995, nr 13.

Alexy R., Teoria praw podstawowych, tłum. B. Kwiatkowska, J. Zajadło, Warszawa 2010.

Araszkiewicz M., Gizbert-Studnicki T., Teoria praw podstawowych Roberta Alexy’ego, „Przegląd Sejmowy” 2011, nr 3/104.

Błaszczak Ł., Metodologiczne podstawy teorii dowodów w postępowaniu cywilnym, w: Dowody w postępowaniu cywilnym, red. Ł. Błaszczak, K. Markiewicz, E. Rudkowska-Ząbczyk, Warszawa 2010.

Florczak-Wątor M., Horyzontalny wymiar praw konstytucyjnych, Kraków 2014.

Florczak-Wątor M., Rola sądów i trybunałów w kształtowaniu koncepcji horyzontalnego działania praw jednostki, w: Sądy i trybunały wobec problemu horyzontalnego działania praw jednostki, red. M. Florczak-Wątor, Kraków 2015.

Grabowski A., Teoria konstytucyjnego państwa prawa i jej wpływ na argumentację prawniczą, w: Demokratyczne państwo prawa. Zagadnienia wybrane, red. M. Aleksandrowicz, A. Jamróz, L. Jamróz, Białystok 2014.

Iwanicki T., Możliwość wykorzystania „dowodów nielegalnych” w postępowaniu cywilnym w świetle orzecznictwa oraz doktryny, „Palestra” 2016, nr 5.

Karolczyk B., Dopuszczalność „dowodów uzyskanych z naruszeniem prawa” w postępowaniu cywilnym, „Przegląd Sądowy” 2012, nr IV.

Konstytucja RP. Tom I. Komentarz do art. 1‒86, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016.

Korszeń D., Zakres zakazu przeprowadzania w postępowaniu cywilnym dowodów nielegalnych (bezprawnych), „Monitor Prawniczy” 2013, nr 1.

Krakowiak M., Potajemne nagranie na taśmę w postępowaniu cywilnym, „Monitor Prawniczy” 2005, nr 24.

Laskowska A., Dowody w postępowaniu cywilnym uzyskane sprzecznie z prawem, „Państwo i Prawo” 2003, nr 12.

Łętowska E., Sugestie dla mego librecisty (wykład w czasie uroczystości przyznania doktoratu honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego, 24.06.2016 r.), „Państwo i Prawo” 2016, nr 9.

Matczak M., Summa iniuria. O błędzie formalizmu w stosowaniu prawa, Warszawa 2007.

Nartowski W., Drzewo zatrute, owoc niekoniecznie, „Rzeczpospolita” z dn. 17 X 2011 r., nr 242.

Pierzkowski H., Metodyka pracy sędziego, Warszawa 2011.

Podkowik J., Problem horyzontalnego działania praw jednostki w orzecznictwie sądów w sprawach cywilnych, w: Sądy i trybunały wobec problemu horyzontalnego działania praw jednostki, red. M. Florczak-Wątor, Kraków 2015.

Rychlewska A., O przepisie art. 168a k.p.k. jako przyzwoleniu na korzystanie w ramach procesu karnego z dowodów zdobytych w sposób nielegalny, „Palestra” 2016, nr 5.

Rykowski R., Słodkie owoce zatrutego drzewa, < http://www.kancelaria.lex.pl/czytaj/-/artykul/slodkie-owoce-zatrutego-drzewa >.

Wengerek E., Korzystanie w postępowaniu cywilnym ze środków dowodowych uzyskanych sprzecznie z prawem, „Państwo i Prawo” 1977, nr 2.

Wiśniewski T., Przebieg procesu cywilnego, Warszawa 2013.

Zedler F., Dopuszczalność dowodu z taśmy magnetofonowej w postępowaniu cywilnym, w: Proces i Prawo. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Józefa Jodłowskiego, red. E. Łętowska, Wrocław 1989.

Zimmermann J., Glosa do wyroku SN z 23 VII 1992 r., III ARN 40/92, „Państwo i Prawo” 1993, nr 8.

Information

Information: Przegląd Konstytucyjny, 2017, Issue 4 (2017), pp. 62 - 81

Article type: Original article

Titles:

English:

Norms of the Constitution as a source of limitations of evidence in civil procedure

Polish:

Normy Konstytucji jako źródło ograniczeń dowodowych w postępowaniu cywilnym

Authors

Marcin Krzemiński

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Poland

Published at: 2017

Article status: Open

Licence: None

Percentage share of authors:

Marcin Krzemiński (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish

View count: 118

Number of downloads: 126

Pobierz pełny tekst