FAQ
The Internal Security Agency logo

Zakaz członkostwa w partii politycznej funkcjonariusza Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu oraz uczestnictwa w działalności tej partii lub na jej rzecz

Publication date: 30.04.2021

Internal Security Review, 2021, Issue 24 (13), pp. 110 - 131

https://doi.org/10.4467/20801335PBW.21.005.13562

Authors

Paweł Gacek
https://orcid.org/0000-0001-6365-3146 Orcid
All publications →

Titles

Zakaz członkostwa w partii politycznej funkcjonariusza Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu oraz uczestnictwa w działalności tej partii lub na jej rzecz

Abstract

Niniejszy artykuł dotyczy zakazu członkostwa funkcjonariusza Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu w partii politycznej oraz uczestnictwa w działalności tej partii lub na jej rzecz. Zakaz, o którym mowa, został ustanowiony w art. 81 ust. 1 ustawy z 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu. Służba publiczna wymaga wprowadzenia pewnych ograniczeń praw funkcjonariuszy w stosunku do reszty członków społeczeństwa. Neutralność polityczna stanowi gwarancję właściwej realizacji zadań i celów wymienionych formacji. Wskazano, że przepis art. 81 ust. 1 ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu zawiera dwie niezależne od siebie normy prawne, tj. zakaz członkostwa w partii politycznej oraz zakaz uczestnictwa w działalności partii politycznej lub na jej rzecz. Uwagę skupiono na wskazaniu granic tych zakazów. W tym aspekcie wytyczono sferę dozwolonego zachowania funkcjonariusza. Podkreślono również, że ograniczenia, o których mowa, nie naruszają praw i wolności zagwarantowanych Konstytucją RP.

The prohibition of political party membership and of participation in political party activities or on its behalf imposed on officers of the Internal Security Agency and Foreign Intelligence Agency

This paper was entirely devoted to the issues connected with the prohibition of membership in a political party of an officer of the Internal Security Agency and Foreign Intelligence Agency and the participation in the activities of that party or on its behalf. This prohibition was established in Article 81 (1) of the Act of 24 May 2002 of the Internal Security Agency and Foreign Intelligence Agency. Public service requires the introduction of certain restrictions on the rights of officers in relation to the rest of members of society. Political neutrality guarantees proper implementation of the tasks and aims of this formation. There was indicated that aforementioned provision of Article 81 (1) of the Act of 24 May 2002 of the Internal Security Agency and Foreign Intelligence Agency contains two independent legal norms i.e. prohibition of membership in a political party and prohibition of participation in the activities of political party or on its behalf. Attention was therefore focused on indicating the limits of these prohibitions. In this aspect, the sphere of official behavior has been demarcated. There was also underlined that these limits in question do not violate the rights and freedoms guaranteed by the Polish Constitution.

References

Download references
Chmaj M., Żmigrodzki M., Status prawny partii politycznych w Polsce, Toruń1995, Wydawnictwo Adam Marszałek.
Czebotar Ł. i in., Ustawa o Policji. Komentarz, Warszawa 2015, Wolters Kluwer.
Dąbrowski M., Konstytucyjny aspekt zrzeszania sięcudzoziemcow w partiach politycznych w Polsce, „Przegląd Sejmowy” 2011, nr 2, s. 107–124.
Gacek P., Nawiązanie stosunku służbowego z funkcjonariuszem Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu. Charakter prawny mianowania – wybrane aspekty, „Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego” 2020, nr 22, s. 98–119.
Gacek P., Wymogi formalne niezbędne do pełnienia służby w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu – wybrane aspekty, „Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego” 2017, nr 17, s. 56–86.
Konstytucja RP. Tom I. Komentarz do art. 1–86, M. Safjan, L. Bosek (red.), Warszawa 2016, C.H. Beck.
Kotowski W., Ustawa o Policji. Komentarz, Warszawa 2008, Wolters Kluwer.
Kuczyński T., Mazurczak-Jasińska E., Stelina J., Stosunek służbowy, w: System prawa administracyjnego, t. 11, R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wrobel (red.), Warszawa 2011, C.H. Beck.
Leksykon policyjny, W. Pływaczewski, G. Kędzierska (red.), Szczytno 2001, WSPol.
Oniszczuk J., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego na początku XXI w., Krakow 2004, Wolters Kluwer.
Opaliński B., Rogalski M., Szustakiewicz P., Ustawa o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu. Komentarz, Warszawa 2017, Legalis.
Opaliński B., Szustakiewicz P., Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencja Wywiadu, w: Stosunek służbowy w formacjach mundurowych, W. Maciejko, P. Szustakiewicz (red.), Warszawa 2016, Legalis/el.
Opaliński B., Rogalski M., Szustakiewicz P., Ustawa o Straży Granicznej. Komentarz, Warszawa 2019, Legalis.
Prawo administracyjne, J. Boć(red.), wyd. 7, Wrocław 2001, Kolonia Limited. 
Prawo administracyjne, E. Ura (red.), Rzeszow 1997, [bw].
Prawo konstytucyjne, P. Tuleja (red.), Warszawa 1995, C.H. Beck.
Prawo konstytucyjne RP, P. Sarnecki (red.), Warszawa 2011, C.H. Beck.
Rogalski M., Szustakiewicz P., Złamańczuk P., Ustawa o Służbie Ochrony Państwa. Komentarz, Warszawa 2019, C.H. Beck.
Skrzydło W., Polskie prawo konstytucyjne, Lublin 1997, Morpol.
Słownik wiedzy o Policji, P. Bogdalski, M. Świderski, K.A. Wojtaszczyk (red.), Warszawa 2015, Aspra.
Sokolewicz W., Partie polityczne w polskim prawie konstytucyjnym: wczoraj, dziś, jutro, „Studia Prawnicze” 1991, z. 4, INP PAN, bez paginacji.
Szustakiewicz P., Stosunki służbowe funkcjonariuszy służb mundurowych i żołnierzy zawodowych jako sprawa administracyjna, Warszawa 2012, Difin.
Ustawa o Krajowej Administracji Skarbowej. Komentarz, L. Bielecki, A. Gorgol (red.), Warszawa 2018, Legalis.
Ustawa o Policji. Komentarz, K. Chałubińska-Jentkiewicz, J. Kurek (red.), Warszawa 2020, Legalis.
Wieczorek M., Charakter prawny stosunkow służbowych funkcjonariuszy służb mundurowych, Toruń2017, Wydawnictwo Adam Marszałek.
Winczorek P., Prawo konstytucyjne Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2003, Liber. 
 
Akty prawne
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r., przyjęta przez Narod w referendum konstytucyjnym w dniu 25 maja 1997 r., podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 16 lipca 1997 r. (DzU z 1997 r. nr 78 poz. 483, ze zm.).
Ustawa z dnia z dnia 26 stycznia 2018 r. o Straży Marszałkowskiej (t.j.: DzU z 2019 r. poz. 1940).
Ustawa z dnia 8 grudnia 2017 r. o Służbie Ochrony Państwa (t.j.: DzU z 2020 r. poz. 384, ze zm.).
Ustawa z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (t.j.: DzU z 2020 r. poz. 505, ze zm.).
Ustawa z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej (t.j.: DzU z 2020 r. poz. 848, ze zm.).
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o Służbie Celnej (t.j.: DzU z 2016 r. poz. 1799, ze zm.).
Ustawa z dnia 9 czerwca 2006 r. o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym (t.j.: DzU z 2019 r. poz. 1921, ze zm.).
Ustawa z dnia 9 czerwca 2006 r. o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego (t.j.: DzU z 2020 r. poz. 1221, ze zm.).
Ustawa z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (t.j.: DzU z 2020 r. poz. 860, ze zm.).
Ustawa z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu (t.j.: DzU z 2020 r. poz. 27, ze zm.).
Ustawa z dnia 27 czerwca 1997 r. o partiach politycznych (t.j.: DzU z 2018 r. poz. 580).
Ustawa z dnia 26 kwietnia 1996 r. o Służbie Więziennej (t.j.: DzU z 2002 r. nr 207 poz. 1761, ze zm.).
Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (t.j.: DzU z 2020 r. poz. 1123, ze zm.).
Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (t.j.: DzU z 2020 r. poz. 360, ze zm.).
Ustawa z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej (t.j.: DzU z 2020 r. poz. 305, ze zm.).
Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Urzędzie Ochrony Państwa (t.j.: DzU z 1999 r. nr 51 poz. 526).
Ustawa z dnia 30 czerwca 1970 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (t.j.: DzU z 1997 r. nr 10 poz. 55, ze zm.).
 
Orzecznictwo
Wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 20 V 1999 r., 25390/94, Legalis nr 102542.
Wyrok TK z 10 IV 2002 r., K 26/00. Legalis nr 53826, OTK Seria A 2002, nr 2, poz. 18, DzU z 2002 r. nr 56 poz. 517.
Wyrok TK z 15 IX 1999 r., K 11/99, OTK 1999 r., nr 6, poz. 116, Legalis nr 45366.
Wyrok NSA z 29 I 2020 r., I OSK 3250/18, Legalis nr 2286751.
Wyrok NSA z 16 I 2020 r., I OSK 2949/18, Legalis nr 2282018.
Wyrok NSA z 16 I 2020 r., I OSK 2748/18, Legalis nr 2287530.
Wyrok NSA z 12 VII 2019 r., I OSK 710/17, Legalis nr 2194129.
Wyrok NSA z 18 V 2018 r., I OSK 2439/16, Legalis nr 1837307.
Wyrok NSA z 4 VIII 2017 r., I OSK 1607/16, Legalis nr 1664019.
Wyrok NSA z 8 VI 2017 r., I OSK 656/16, Legalis nr 1632706.
Wyrok NSA z 23 III 2017 r., I OSK 436/16, Legalis nr 1632185.
Wyrok NSA z 18 XII 2014 r., I OSK 611/14, Legalis nr 1330014.
Wyrok NSA z 5 V 2011 r., I OSK 53/11, Legalis nr 352235.
Wyrok WSA w Lublinie z 11 II 2016 r., III SA/Lu 1108/15, Legalis nr 1434512.

Information

Information: Internal Security Review, 2021, Issue 24 (13), pp. 110 - 131

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Zakaz członkostwa w partii politycznej funkcjonariusza Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu oraz uczestnictwa w działalności tej partii lub na jej rzecz

English:
The prohibition of political party membership and of participation in political party activities or on its behalf imposed on officers of the Internal Security Agency and Foreign Intelligence Agency

Published at: 30.04.2021

Article status: Open

Licence: None

Percentage share of authors:

Paweł Gacek (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish