FAQ

Zła polityka albo kłopot z diabłem. Rozważania wokół demonologii politycznej Leszka Kołakowskiego

Publication date: 12.2022

Principia, 2022, Volume 69, Polityka i zło, pp. 77 - 105

https://doi.org/10.4467/20843887PI.22.005.17316

Authors

Leszek Augustyn
Philosophy Institute, Jagiellonian University (Cracow, Poland)
https://orcid.org/0000-0002-8694-8702 Orcid
All publications →

Titles

Zła polityka albo kłopot z diabłem. Rozważania wokół demonologii politycznej Leszka Kołakowskiego

Abstract

Wychodząc od metaforycznego (figuralnego) ujęcia problemu zła, w oparciu o wybrane przemyślenia Leszka Kołakowskiego, rozważania składające się na artykuł zmierzają do namysłu nad „złem w polityce” w sensie niedomagań i nadużyć wolności: pokus władzy autokratycznej i totalitarnej. Dotyczą antropologicznego i politycznego przekraczania granic wolności kosztem (aż do zniesienia) wolności innych.


Evil Politics or Trouble with the Devil. Reflections on the Political Demonology of Leszek Kołakowski

Proceeding from a metaphorical (figurative) account of the problem of evil, and based on Leszek Kołakowski’s selected thoughts, this paper’s considerations aim to deliberate on “evil in politics” in the spirit of the shortcomings and excesses of freedom: namely, the lure of autocratic and totalitarian power. At issue is how the bounds of freedom are anthropologically and politically transgressed at the expense (to the point of abolishing) the freedom of others.

Key-words: Leszek Kołakowski, Political Philosophy, Polish Philosophy, Totalitarianism

References

Augustyn Leszek, Długi cień wieku świateł. Postoświecenie w myśli Leszka Kołakowskiego, [w:] Rozum, człowiek, historia, red. J. Szczepański, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2018.

Czyżewski Hubert, Kołakowski i poszukiwanie pewności, Wydawnictwo Znak, Kraków 2022.

Friedrich Carl J., Brzeziński Zbigniew K., Dyktatura totalitarna i autokracja, wyd. II, przeł. H. Jankowska, Instytut Pileckiego, Warszawa 2021.

Friedrich Carl J., Wyjątkowy charakter społeczeństwa totalitarnego, [w:] Totalitaryzm. Materiały z konferencji zorganizowanej przez Amerykańską Akademię Sztuk i Nauk w marcu 1953 roku, red. C.J. Friedrich, przeł. S. Szymański, Instytut Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego, Warszawa 2019.

Gniazdowski Andrzej, Liberte, egalite, verite, [w:] tenże, Behemot polski. Zajazdy krytyczno‑polityczne, Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa 2018.

Gramsci Antonio, Pisma wybrane, przeł. B. Sieroszewska, S.W.-H. Książka i Wiedza, Warszawa 1961.

Kołakowski Leszek, Bałwochwalstwo polityki, [w:] tenże, Moje słuszne poglądy na wszystko, Wydawnictwo Znak, Kraków 1999.

Kołakowski Leszek, Charyzmatyczny przywódca, charyzmatyczny nauczyciel, [w:] tenże, Czy Pan Bóg jest szczęśliwy i inne pytania, wybór i układ Z. Mentzel, Wydawnictwo Znak, Kraków 2009.

Kołakowski Leszek, Czy diabeł może być zbawiony i 27 innych kazań, Aneks, Londyn 1984.

Kołakowski Leszek, Czy diabeł może być zbawiony?, [w:] tenże, Czy diabeł może być zbawiony i 27 innych kazań, Aneks, Londyn 1984.

Kołakowski Leszek, Diabeł kłamie również, kiedy mówi prawdę, [w:] tenże, Czy Pan Bóg jest szczęśliwy i inne pytania, wybór i układ Z. Mentzel, Wydawnictwo Znak, Kraków 2009.

Kołakowski Leszek, Diabeł w historii, [w:] Stalin i stalinizm. Rozmowy George’a Urbana, Polonia Book Fund, Londyn 1987.

Kołakowski Leszek, Diabeł, [w:] tenże, Czy diabeł może być zbawiony i 27 innych kazań, Aneks, Londyn 1984.

Kołakowski Leszek, Dlaczego cielec? Bałwochwalstwo w obliczu śmierci Boga, [w:] tenże, Czy Pan Bóg jest szczęśliwy i inne pytania, wybór i układ Z. Mentzel, Wydawnictwo Znak, Kraków 2009.

Kołakowski Leszek, Główne nurty marksizmu. Powstanie – rozwój – rozkład, Aneks, Londyn 1988.

Kołakowski Leszek, Irracjonalność w polityce, [w:] tenże, Moje słuszne poglądy na wszystko, Wydawnictwo Znak, Kraków 1999.

Kołakowski Leszek, Jeśli Boga nie ma… O Bogu, Diable, Grzechu i innych zmartwieniach tak zwanej filozofii religii, przeł. T. Baszniak, M. Panufnik, Wydawnictwo Znak, Kraków 1988.

Kołakowski Leszek, Jezus ośmieszony. Esej apologetyczny i sceptyczny, [w:] tenże, Chrześcijaństwo, wstęp, wybór i opracowanie H. Czyżewski, Wydawnictwo Znak, Kraków 2019.

Kołakowski Leszek, Leibniz i Hiob. Metafizyka zła i doświadczenie zła, [w:] tenże, Czy Pan Bog jest szczęśliwy i inne pytania, wybór i układ Z. Mentzel, Wydawnictwo Znak, Kraków 2009.

Kołakowski Leszek, Ludzie są dobrzy, [w:] tenże, Czy Pan Bóg jest szczęśliwy i inne pytania, wybór i układ Z. Mentzel, Wydawnictwo Znak, Kraków 2009.

Kołakowski Leszek, Marksistowskie korzenie stalinizmu, [w:] tenże, Czy diabeł może być zbawiony i 27 innych kazań, Aneks, Londyn 1984.

Kołakowski Leszek, O pożytkach diabła, [w:] tenże, Pochwała niekonsekwencji. Pisma rozproszone sprzed roku 1968, przedmowa, wybór i opracowanie Z. Mentzel, Puls, Londyn 2002.

Kołakowski Leszek, Polityka i diabeł, [w:] tenże, Moje słuszne poglądy na wszystko, Wydawnictwo Znak, Kraków 1999.

Kołakowski Leszek, Samozatrucie otwartego społeczeństwa, [w:] tenże, Czy diabeł może być zbawiony i 27 innych kazań, Aneks, Londyn 1984.

Kołakowski Leszek, Ta diabelska wolność. Rozmyślania o złu, [w:] tenże, Niepewność epoki demokracji, wybór i słowo wstępne Z. Mentzel, Wydawnictwo Znak, Kraków 2014.

Kołakowski Leszek, W piekle bez zmian (Informacja własna), [w:] tenże, Czy Pan Bóg jest szczęśliwy i inne pytania, wybór i układ Z. Mentzel, Wydawnictwo Znak, Kraków 2009.

Kołakowski Leszek, Wielkie kazanie księdza Bernarda [w:] tenże, Bajki rożne. Opowieści biblijne. Rozmowy z diabłem, Wydawnictwo Iskry, Warszawa 1990.

Kołakowski Leszek, Mentzel Zbigniew, Czas ciekawy, czas niespokojny, Wydawnictwo Znak, Kraków 2007.

Nola Alfonso M. di, Diabeł. O formach, historii i kolejach losu Szatana, a także o jego powszechnej a złowrogiej obecności wśród wszystkich ludów, od czasów starożytnych aż po teraźniejszość, przeł. I. Kania, Wydawnictwo Universitas, Kraków 2000.

Tertulian Quintus Septimius Florens, Apologetyk, przeł. J. Sajdak, Księgarnia Akademicka, Poznań 1947.

Tismăneanu Vladimir, Diabeł w historii. Komunizm, faszyzm i inne lekcje wieku dwudziestego, przeł. K. Michałowicz, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2018.

Tokarski Jan, Obecność zła. O filozofii Leszka Kołakowskiego, Wydawnictwo Universitas, Kraków 2016.

Information

Information: Principia, 2022, Volume 69, Polityka i zło, pp. 77 - 105

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Zła polityka albo kłopot z diabłem. Rozważania wokół demonologii politycznej Leszka Kołakowskiego

English:

Evil Politics or Trouble with the Devil. Reflections on the Political Demonology of Leszek Kołakowski

Authors

https://orcid.org/0000-0002-8694-8702

Leszek Augustyn
Philosophy Institute, Jagiellonian University (Cracow, Poland)
https://orcid.org/0000-0002-8694-8702 Orcid
All publications →

Philosophy Institute, Jagiellonian University (Cracow, Poland)

Published at: 12.2022

Article status: Open

Licence: CC BY  licence icon

Percentage share of authors:

Leszek Augustyn (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish