FAQ

Kulturowe źródła prawa i kulturowe uwarunkowania władzy politycznej. Wewnętrzny kolonializm i casus akulturacji prawnej Ślązaków

Publication date: 30.11.2020

Ethnographies, 2020, Volume 48, Issue 3, pp. 203 - 231

https://doi.org/10.4467/22999558.PE.20.017.13145

Authors

Paweł Ładykowski
All publications →

Titles

Kulturowe źródła prawa i kulturowe uwarunkowania władzy politycznej. Wewnętrzny kolonializm i casus akulturacji prawnej Ślązaków

Abstract

Cultural Sources of Law and Conditions of Political Power. Internal Colonialism and the Case of Legal Acculturation of Silesians

The article addresses legal pluralism, namely the interaction of norms resulting from either custom or law, which takes place in the face of emancipation processes in Polish Silesia. It concerns legal conceptualizations of regional autonomy and the negotiations of the legal status of the regional group that aims at a higher level of sovereignty. Namely, investigating the relationship between cultural and legal norms, I analyse the judicial procedure regarding the way of adjudicating and defining Silesianness. Considering the existence of multiple parallel ethnic identities in Poland, I strive to illuminate the question of the legal definition of Polishness and the normative dimension of legal definition. I bring to light the making of the adjudication in the Polish justice system, and thus highlight the mechanisms present in the legislative process and rationalisations operating wherein. I am interested in the consequences of these processes for establishing the legal and the factual status of different groups. The conception of identity used by modern jurisdiction derives from the definition of the dominant group (of Poles) and works towards strengthening its status against the status of other, parallelly existing groups whose self-identities do not fall squarely within the hegemonic construction. My hypothesis is that the process of interpreting the law in force in Poland follows subjective ideas and is often drafted in programmatic terms.

References

Alter P.

1985 Nationalismus, Frankfurt am Main.

Anderson B.

1999 Imagined Communities: Reflections on the Origins and Spread of Nationalism, rev. ed., London–New York.

Benda-Beckamnn von, F.

2008 Riding or Killing the Centaur? Reflections on the Identities of Legal Anthropology, w: Law and Anthropology. Current Legal Issues volume 12, red. M. Freeman F.B.A., D. Napier, Oxford, s. 13–46.

Böhler J.

2018 Wojna domowa. Nowe spojrzenie na odrodzenie Polski, Kraków.

Brubaker R.

1992 Citizenship and nationhood in France and Germany, Cambridge, Mass.

Brubaker R.

1998 Immigration, Citizenship, and the Nation-State in France and Germany, w: The Citizenship Debates: a Reader, red. G. Shafir, Minneapolis.

Cavanagh C.

2004 Postcolonial Poland, „Common Knowledge”, nr 10 (1), s. 82–92.

Chatterjee P.

1993 The Nation and Its Fragments: Colonial and Postcolonial Histories, Princeton.

Chwalba A.

2019 1919. Pierwszy rok wolności, Wołowiec.

Courthiade M.

2008 O romskim sądzie obyczajowym, „Studia Romologia”, vol. 1, s. 13–32.

Czech H.

2006 Ethos wsi śląskiej. Badania w gminie Olesno, Warszawa.

Domańska E.

2008 Obrazy PRL w perspektywie postkolonialnej. Studium przypadku, w: Obrazy PRL. Konceptualizacja realnego socjalizmu w Polsce, red. K. Brzechczyn, Poznań, s. 167–186.

Filipkowska A.

2014 Śląsk jako pogranicze kulturowe – wpływ gwary na nauczanie i uczenie się języka niemieckiego, [praca doktorska] Uniwersytet Śląski w Katowicach, https://www.sbc.org.pl/dlibra/publication/104444/edition/98298/content?ref=desc (dostęp: 10.02.2020).

Fiut A.

2003 Polonizacja? Kolonizacja?, „Teksty Drugie”, vol. 6, s. 150–156.

Frieske K.

2006 Socjologia prawa, Poznań.

Geertz C.

2005 Wiedza lokalna. Dalsze eseje z zakresu antropologii interpretatywnej, przeł. D. Wolska, Kraków.

Gerlich M.G.

2010 „My prawdziwi Górnoślązacy…” Studium etnologiczne, Warszawa.

Gluckman M.

1965 Politics, Law and Ritual in Tribal Society, New Brunswick–London.

Griffiths J.

1986 Recent Anthropology of Law in the Netherlands and Its Historical Background, w: Anthropology of Law in the Netherlands: Essays on Legal Pluralism, red. K. von Benda-Beckmann, F. Strijbosch, Dordrecht, s. 11–66.

Hobsbawm E.J.

1992 Nations and Nationalism Since 1780: Programme, Myth, Reality, Cambridge.

Hobsbawm E.J.

2010 Narody i nacjonalizm po 1780 roku. Program, mit, rzeczywistość, Warszawa.

Kaczmarek R.

2010 Polacy w Wehrmachcie, Kraków.

Kakareko K.

2013 Współczesne stosunki polsko-białoruskie 1991–2011 (w perspektywie opinii publicznej i warstwie normatywnej), [praca doktorska], Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu: https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/11798/1/Praca%20doktoska%20politologia.pdf (dostęp: 12.05.2020).

Kamusella T.

2015 Ślązacy a zasada jednego procenta. Nieuświadamiane mechanizmy polskiego nacjonalizmu, http://slonzoki.org/2015/06/slazacy-a-zasada-jednego-procenta-nieuswiadamiane-mechanizmy-polskiego-nacjonalizmu/ (dostęp: 20.05.2020).

Kocyba P.

2008 Instrumentalizacja kontaktu językowego: Wasserpolnisch – gwara śląska – kreol górnośląski, „Studia Germanica Gedanensia”, vol. 17, s. 35–46.

Kovler A.I.

2003 Antropołogia prawa i prawowoi pluralizm (prawa czeloweka i prawa narodow), w: Olen’ wsiegda praw. Issledowanija po juridiczeskoj antropologii, red. N.I. Nowikowa, Moskwa.

Kubica G.

2011 Śląskość i protestantyzm. Antropologiczne studia o Śląsku Cieszyńskim, proza, fotografia, Kraków.

Kwaśniewski K.

1987 Antropologia prawa, w: Słownik etnologiczny. Terminy ogólne, red. Z. Staszczak Warszawa–Poznań, s. 38–39.

Llewellyn K., Hoebel A.E.

1941 The Cheyenne Way: Conflict and Case Law in Primitive Jurisprudence, Norman, Oklahoma

Łuczewski M.

2012 Odwieczny naród. Polak i katolik w Żmiącej, Toruń.

Malinowski B.

1939 Prawo, zwyczaj i zbrodnia w społeczności dzikich, przeł. J. Obrębski, Warszawa–Poznań.

Michalska A., Hliwa R.

1997 Mniejszości narodowe w świetle prawa krajowego Rzeczypospolitej Polskiej i prawa międzynarodowego ze szczególnym uwzględnieniem problemu rejestracji stowarzyszenia pod nazwą „Związek Ludności Narodowości Śląskiej”, Ekspertyza przygotowana na zlecenie Biura Prawnego Kancelarii Prezydenta RP, Poznań, lipiec 1997.

Nijakowski L.M. (red.)

2004 Nadciągają Ślązacy. Czy istnieje narodowość śląska? Warszawa.

Pasieka A.

2015 Hierarchy and Pluralism. Living Religious difference in Catholic Poland, New York.

Pieniądz A.

2016 Historia a teoria postkolonialna – między niewiedzą, odrzuceniem i krytyką, w: Perspektywy postkolonializmu w Polsce, Polska w perspektywie postkolonialnej, red. J. Kieniewicz, „Debaty Artes Liberales”, t. X, s. 105–117.

Przychoda J.

2007 Antropologia prawa jako subdyscyplina kulturoznawstwa, „Kultura Współczesna” nr 1 (51), s. 184–191.

Rakowski T., Stąpor Z., Zamojski J.

1996 Wojna wyzwoleńcza narodu polskiego w latach 1939–1945, Warszawa.

Raport o stanie Rzeczypospolitej, 2011 Raport o stanie Rzeczypospolitej. Dokument Rady Politycznej Prawa i Sprawiedliwości, Warszawa: Biuro Prawa i Sprawiedliwości: https://www.rodaknet.com/raport_o_stanie_rzeczypospolitej.pdf (dostęp: 12.05.2020).

Rauszer M.

2017 Naród bez ludu, „Nowe Peryferie”, nr 3 (14), https://nowe-peryferie.pl/index.php/2017/03/narod-bez-ludu/ (dostęp: 5.05.2020).

Sakson A. (red.)

2008 Ślązacy, Kaszubi, Mazurzy i Warmiacy – między polskością a niemieckością. Poznań.

Sowa J.

2011 Fantomowe ciało króla. Peryferyjne zmagania z nowoczesną formą, Kraków.

Smith A.D.

1991 The Ethnic Origins of Nations, Oxford.

Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej, Statut Stowarzyszenia Osób Narodowości Śląskiej: http://slonzoki.org/przykladowa-strona-2/sons-statut/ witryna internetowa jest już nie osiągalna (dostęp: 23.05.2019).

Szporluk R.

2003 Imperium, komunizm i narody: Wybór esejów, przeł S. Czarnik, A. Nowak, Kraków.Tokarczyk R.A.

1995 Elementy antropologii prawa, w: Między antropologią a filozofią i historią, red. K.J.

Brozi, Lublin, s. 13–23.

Walicki A.

2005 Zarys myśli rosyjskiej. Od oświecenia do renesansu religijno-filozoficznego, Kraków.

Walicki A.

2007 O inteligencji, liberalizmach i o Rosji, Kraków.

Walicki A.

2011 Polska, Rosja, Marksizm, Kraków.

Wawrzyczek I.

2010 Badania kultury polskiej w perspektywie studiów postkolonialnych, w: Studia postkolonialne nad kulturą i cywilizacją polską, red. K. Stępnik, D. Trześniewski, Lublin, s. 11–19.

Weil P.

2001 Access to Citizenship: A Comparison of Twenty-Five nationality Laws, w: Citizenship Today: Global Perspectives and Practices, red. T.A. Aleinkoff, D. Klusmeyer, Washington.

Wyrok Sądu Najwyższego

2013 Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 grudnia 2013 w sprawie z wniosku Stowarzyszenia Osób Narodowości Śląskiej w K. z udziałem Prokuratora Okręgowego w O. o wpis do Krajowego Rejestru Sądowego, Sygn. akt III SK 10/13 http://www.sn.pl/sites/orzecznictwo/Orzeczenia2/III%20SK%2010-13-1.pdf (dostęp: 28.01.2020).

Zaremba M.

2012 Wielka trwoga. Polska 1944–1947. Ludowa reakcja na kryzys, Kraków.

Information

Information: Ethnographies, 2020, Volume 48, Issue 3, pp. 203 - 231

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Kulturowe źródła prawa i kulturowe uwarunkowania władzy politycznej. Wewnętrzny kolonializm i casus akulturacji prawnej Ślązaków

English:
Cultural Sources of Law and Conditions of Political Power. Internal Colonialism and the Case of Legal Acculturation of Silesians

Published at: 30.11.2020

Article status: Open

Licence: CC BY-NC-ND  licence icon

Percentage share of authors:

Paweł Ładykowski (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish