Archivo General de Simancas:

Estado, legajo 1703.

Estado, legajo 1704.

Estado, legajo 1707.

Estado, legajo 1708.

Estado, legajo 1709.

Estado, legajo 1710.

Secretarias provinciales, legajo 10.

Secretarias provinciales, legajo 989.

Alemán M. de, Guzmán de Alfarache, Barcelona 1983.

Aytona M. de, Discurso militar. Propónese algunos inconvenientes de la Milicia de estos tiempos y su reparo, Madrid 2007.

Barros A. de, Reparo de la milicia y advertencias de Alonso de Barros, Biblioteca Nacional de España [BNE], VE/19/13, b/d, b/p.

Cervantes Saavedra M. de, Czujny strażnik, [w:] M. de Cervantes, Intermedia, przeł. Z. Szleyen, Warszawa 1967.

Cervantes Saavedra M. de, Nowele Przykładne, przeł. Z. Karczewska-Markiewicz, Z. Milner, Kraków 1976.

„Civil War Petitions”, [w:] Confl ict, Welfare and Memory during and after the English Civil Wars, 1642–1710 (baza danych).

Covarrubias S. de, Tesoro de la Lengua Castellana o Española, Madrid 1611.

Luis Vives J., De concordia et discordia in humano genere [Sobre la concordia y la discordia en el género Humano, [w:] F. Calero (red.), Colleción J.L. Vives. 8A, Valencia 1997.

Montaigne M. de, Próby, t. 1, przeł. T. Boy-Żeleński, Kielce 2009.

Pepys S., Dziennik Samuela Pepysa, t. 1, przeł. M. Dąbrowska, Warszawa 1952.

Pérez de Herrera C., Amparo de Pobres, Madrid 1975.

Pieśń o Cydzie, przeł. A.L. Czerny, Kraków 1970.

Quevedo F. de, La vida del Buscón llamado Don Pablos, Madrid 1996.

Abels R., Cultural representation and the practice of war in the Middle Ages, „Journal of Medieval Military History” 2008, nr 6.

Albi de la Cuesta J., De Pavía a Rocroi. Los Tercios Españoles, Madrid 2018.

Appleby D.J., Unnecessary persons? Maimed soldiers and war widows in Essex, 1642–1662, „Essex Archaeology and History” 2001, nr 32.

Appleby D.J., Veteran Politics in Restoration England, 1660–1670, „The Seventeenth Century” 2013, nr 28.

Appleby D.J., Fleshing out a massacre: the storming of Shelford House and social forgetting in Restoration England, „Historical Research” 2020, nr 93.

Bähr, Remembering Fear. The Fear of Violence and the Violence of Fear in Seventeenth-Century War Memories, [w:] E. Kuijpers (red.), Memory before Modernity. Practices of Memory in Early Modern Europe, Leiden 2013.

Baczyńska B., «La iglesia sitiada» de Calderón, un tema de guerra en tiempos de guerra, [w:] F.B. Pedraza Jiménez, R. González Cañal, E.E. Marcello (red.), Guerra y paz en la comedia del Siglo de Oro. Actas de las XXIX Jornadas de Teatro Clásico de Almagro, Almagro 2007.

Baranowski B., Ludzie Gościńca w XVII i XVIII w., Poznań 2021.

Battesti M., Nostalgia in the Army (17th–19th Centuries), „War Neurology” 2016, nr 38.

Beale S., ”Unpittyed by any”? Royalist widows and the Crown, 1660–70, „Historical Research” 2019, nr 258.

Bennassar B., La España del Siglo de Oro, Barcelona 2017.

Bołdyrew A., Przemiany uzbrojenia wojska polskiego na przełomie średniowiecza i nowożytności (1454–1572) jako przejaw (r)ewolucji militarnej, „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych” 2019, nr 80.

Bołdyrew A., Łopatecki K., Volley fi re in Europe in the mid-16th century, „Studia Slavica et Balcanica Petropolitana” 2021, nr 2.

Borreguero Beltrán C., Nuevas perspectivas para la historia militar: la “new military history” en Estados Unidos, „Hispania. Revista Española de Historia” 1994, nr 186.

Braudel F., Morze Śródziemne i świat śródziemnomorski w epoce Filipa II, przeł. T. Mrówczyński, M. Ochab, Warszawa 2004.

Bremner J.D., Does Stress Damage the Brain?, [w:] L.J. Kirmayer, R. Lemelson, M. Barad (red.), Understanding Trauma Integrating Biological, Clinical, and Cultural Perspectives, Cambridge 2009.

Bugajewski M., Historiografi a i czas. Paula Ricoeura teoria poznania historycznego, Poznań 2002.

Centenaro de Arce D., ¿Una monarquía de lazos débiles? Veteranos, militares y administradores 1580–1621, praca doktorska obroniona w 2009 r. na Europejskim Instytucie Uniwersyteckim. Citino R.M., Military Histories Old and New: A Reintroduction, „The American Historical Review” 2017, nr 112.

Contamine P., Wojna w średniowieczu, przeł. M. Czajka, Warszawa 1999.

Corvisier A., L’armée française de la fi n du xviie siècle au ministère de Choiseul: le soldat, Paris 1964.

Corvisier A., La guerre. Essais historiques, Paris 1995.

Corvisier A., Louis XIX et la guerre. De la politique de grandeur à la défense nationale, [w:], H. Méchoulan, J. Cornette (red.), L’éta classique: regards sur la pensée politique de la France dans le second XVIIe siècle, Vrin 1996.

Daly R.J., Samuel Pepys and Post-Traumatic Stress Disorder, „British Journal of Psychiatry” 1983, nr 143.

Delumeau, Strach w kulturze Zachodu. XIV–XVIII w., przeł. A. Szymanowski, Warszawa 1986.

Domínguez Flores M.A., Alonso de Contreras: Discurso de mi Vida: Estudio y edición, Madrid 2007.

Diagnostic and statistical manual of mental disorders: DSM-5, Washington, London 2013.

Finley E.P., Fields of Combat: Understanding PTSD among Veterans of Iraq and Afghanistan, New York 2011.

Gabriel R.A., No more heroes: Madness and Psychiatry In War, New York 1987.

García Hernán D., La cultura de la guerra y el teatro del Siglo de Oro, Madrid 2006.

García de la Concha (red.), Armas y Letras en el Siglo de Oro Español, Madrid 1998.

Gavryliuk I., Nieznana strona znanej wojny: głód w armiach koronnej i kozackiej w pierwszych latach powstania Bohdana Chmielnickiego, „Wschodni Rocznik Humanistyczny” 2019, nr 16.

Geremek B., Świat „opery żebraczej”. Obraz włóczęgów i nędzarzy w literaturach europejskich XV–XVII wieku, Warszawa 1989.

Gliwa A., Niewola brańców tatarskich z ziem południowo-wschodnich Rzeczypospolitej w XVII wieku: doświadczenie przemocy i jego konsekwencje w postaci zespołu stresu pourazowego (PTSD), [w:] M. Jarząbek, M. Stachura, P. Szlanta (red.), Doświadczenia jenieckie i jego konteksty na przestrzeni dziejów, Kraków 2019.

Gliwa A., Mieszkańcy wsi Hyżne wobec zagrożenia tatarskiego w XVII stuleciu na tle międzypokoleniowej pamięci komunikatywnej i pamięci kulturowej, „Miscellanea Historico-Archivistica” 2020, nr 27.

Gruber von Arni, Justice to the Maimed Soldier: Nursing, Medical Care and Welfare for Sick and Wounded Soldiers and their Families during the English Civil Wars and Interregnym 1642–1660, New York 2021.

Gryko-Andrejuk, Choroba psychiczna? Relacje Jana Stanisława Sapiehy z rodziną i otoczeniem, [w:] E. Dubas-Urwanowicz, M. Kupczewska, K. Łopatecki, J. Urwanowicz, Honestas et turpitudo. Magnateria Rzeczpospolitej w XVI–XVIII wieku, Białystok 2019.

Hale J.R., War and Society in Renaissance Europe 1450–1620, London 1985.

Hacking I., The Social Construction of What?, Cambridge 1999.

Harrington R., The Railway Accident: Trains, Trauma, and Technological Crises in Nineteenth-Century Britain, [w:] M.S. Micale, P. Lerner (red.), Traumatic Pasts. History, Psychiatry, and Trauma in the Modern Age, 1870–1930, Cambridge 2001.

Horwitz A.V., PTSD. A short history, Baltimore 2018.

Hudson G.L., Disabled Veterans and the State in Early Modern England, [w:] D.A. Gerber (red.), Disabled Veterans in History, Ann Arbor 2015.

Jiménez Moreno A., „Gente de servicio y méritos”. Los soldados veteranos y sus relaciones con la monarquía durante la segunda mitad del ministerio del conde duque de Olivares, [w:] E. García Hernán, D. Maffi (red.), Estudios sobre guerra y sociedad en la Monarquía Hispánica: guerra marítima, estrategia, organización y cultura militar, Madrid 2017.

Jones E., Hodgins-Vermaas R., McCartney H., Post combat syndromes from the Boer war to the Gulf war: a cluster analysis of their nature and attribution, „British Medical Journal” 2002, nr 234.

Juárez Almendros E., El cuerpo vestido y la construcción de la identidad en las narrativas autobiográfi cas del Siglo de Oro, Woodbridge 2006.

Kerth S., Narratives of Trauma in Medieval German Literature, [w:] W.J. Turner, C. Lee (red.), Trauma in Medieval Society, Leiden 2018.

Kiser A., Medical Dissertation on Nostalgia by Johannes Hofer, 1688, „Bulletin of the Institute of the History of Medicine” 1934, nr 6.

Klint P., Testamenty żołnierzy z Wielkopolski i ziemi halickiej z XVII w., „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 2016, nr 64.

Komlos J., An anthropometric history of early-modern France, „European Review of Economic History” 2003, nr 7.

Kucmin T., Kucmin A., Nogalski A., Historia traumy i zaburzeń potraumatycznych w literaturze, „Psychiatria polska” 2016, nr 50.

Levisi M., Autobiografías del Siglo de Oro, Madrid 1984.

Lopez Levers L. (red.), Trauma Counseling. Theories and Interventions, New York 2012.

Lynn J.A., Chivalry and chevauchée: the ideal, the real and the perfect in medieval warfare, [w:] idem (red.), Battle: a History of Combat and Culture from Ancient Greece to Modern America, Cambridge 2003.

Łopatecki K., Inter arma silent leges? Jan Tarnowski jako twórca humanitarnego prawa wojennego, [w:] W.B. Łach (red.), Polska myśl wojskowa na przestrzeni dziejów, Olsztyn 2008.

Łopatecki K., U genezy państwowej opieki społecznej i zdrowotnej – szpitalnictwo wojskowe w epoce nowożytnej, „Medycyna Nowożytna” 2016, nr 22.

Łysak T., Trauma – od genealogii pojęcia do studiów nad traumą, [w:] T. Łysak (red.), Antologia studiów nad traumą, Kraków 2015.

María de Cossío J., Autobiografías de soldados (siglo XVII), Madrid 1956.

Maroń J., O osobliwościach polskiej historii wojskowości, Wrocław 2013.

McShane A., Recruiting Citizens for Soldier in Seventeenth-Century English Ballads, „Journal of Early Modern History” 2011, nr 15.

Muldrew C., Food, Energy and the Creation of Industriousness. Work and Material Culture in Agrarian England, 1550–1780, Cambridge 2001.

Muszyńska J., Straty demograficzne i zniszczenia gospodarcze w Małopolsce w połowie XVII wieku. Problemy badawcze, [w:] J. Muszyńska, J. Wijaczka (red.), Rzeczpospolita w latach potopu, Kielce 1996.

Nagielski M., Stosunki wojska ze społeczeństwem Wielkiego Księstwa Litewskiego w połowie XVII wieku w świetle poezji okolicznościowej, „Napis” 2001, seria VII.

Nagielski M., Żołnierz-obywatel w służbie Rzeczypospolitej w XVII wieku, [w:] Z. Anusik (red.), Spory o państwo w dobie nowożytnej. Między racją stanu a partykularyzmem, Łódź 2007.

Nagielski M., Społeczeństwo a wojsko. Społeczeństwo staropolskie, Warszawa 2015.

Ozer E.J., Weiss D.S., Who Develops Posttraumatic Stress Disorder?, „Current Directions in Psychological Science” 2004, nr 13.

Parker G., Armia Flandrii i Hiszpańska Droga. Przyczyny hiszpańskich zwycięstw i porażek w Niderlandach, przeł. P. Szadkowski, Oświęcim 2016.

Parrott D., The Business of War: Military Enterprise and Military Revolution in Early Modern Europe, New York 2012.

Pells I., Soliciting Sympathy: The Search for Psychological Trauma in Petitions from Seventeenth-Century Maimed Soldiers, [w:] E. Peters, C. Richards (red.), Early Modern Trauma. Europe and the Atlantic World, Lincoln 2021.

Peterson E., Wounded Veterans and the State. The Precursor of the Veteran’s Home in Sweden (1560–1650), „Scandinavian Journal of History” 2014, nr 39.

Prokop J., Dos variantes del soldado fanfarrón en el teatro español de la primera mitad del XVI, „Écho des Études Romanes” 2020, nr 16.

Puddu E., El soldado gentilhombre, Barcelona 1984.

Puell de la Villa F., Historia de la Protección Social Militar (1265–1978), Madrid 2008.

Rachuba A., Poszedł żołnierz na wojnę... Rejestry ruchomości żołnierzy litewskich z XVII wieku, [w:] M. Nagielski, A. Rachuba, S. Górzyński (red.), Świat pogranicza, Warszawa 2003,

Rodríguez Hernández A.J., El primer modelo del reclutamiento forzoso en España durante la Edad Moderna: las levas para los Presidios (1634–1642), „Millars: Espai i Història” 2017, nr 2.

Rosen G., Nostalgia: a „forgotten” psychological disorder, „Psychological Medicine” 1975, nr 5.

Sahanowicz H., Wojna daleka a bliska. Problem wpływu wojen pierwszej połowy XVII wieku na społeczeństwo, [w:] B. Dybaś (red.), Wojny północne w XVI–XVIII wieku. W czterechsetlecie bitwy pod Kircholmem, Toruń 2007.

Sales N., La desaparición del soldado gentilhombre, „Saitabi” 1971, nr 21.

Srogosz T., Żołnierz swawolny: z dziejów obyczajów armii koronnej w XVII wieku, Warszawa 2010.

Srogosz T., Życie codzienne żołnierzy armii koronnej i litewskiej w XVII wieku, Oświęcim 2018.

Spadaccini N., Talens J., Autobiography in Early Modern Spain, Minneapolis 1988.

Storrs C., Scott H.M., The Military Revolution and the European Nobility, c. 1600–1800, „War in History” 1996, nr 3.

Szadkowski P., Staropolskie i hiszpańskie piśmiennictwo wojskowe XVI wieku w kontekście teorii rewolucji militarnej. Próba porównania, „Kwartalnik Historyczny” 2018, nr 125.

Szadkowski P., Weterani wojny Hiszpanii z Francją i Katalonią (1635–1659) w starciu z administracją hiszpańską, „Przegląd Historyczny” 2018, nr 109.

Taylor C., Military Courage and Fear in the Late Medieval French Chivalric Imagination, „Journal od medieval and humanistic studies” 2012, nr 24.

Thompson I.A.A., El soldado del Imperio: una aproximación al perfi l del recluta español en el Siglo de Oro, „Manuscrits” 2003, nr 21.

Thompson I.A.A., Milicia, sociedad y estado en la España moderna, [w:] S. Moreta, I.A.A. Thompson (red.), La guerra en la historia, Salamanca 1999.

Trachtman J.N., Post-traumatic stress disorder and vision, „Optometry” 2010, nr 81.

Trembinski D., Trauma as a Category of Analysis, [w:] W.J. Turner, C. Lee (red.), Trauma in Medieval Society, Leiden 2018.

Trimble M.R., Post-Traumatic Stress Disorder: History of a Concept, [w:] C.R. Figley (red.), Trauma and Its Wake, New York 1985.

Tritle L.A., From Melos to My Lai. War and Survival, London and New York 2000.

Ustinova Y., Cardeña E., Combat Stress Disorders and Their Treatment in Ancient Greece, „Psychological Trauma: Theory, Research, and Policy” 2014, nr 6.

Wyrobisz A., Żołnierze, weterani, inwalidzi wojenni – nowy problem społeczny w miastach europejskich w XVI–XVIII w., [w:] W. Fedorowicz, J. Snopko (red.), Wojsko, społeczeństwo, historia: prace ofiarowane Profesorowi Mieczysławowi Wrzoskowi w sześćdziesiątą piątą rocznicę Jego urodzin, Białystok 1995.

Young H., The Harmony of Illusions. Inventing Post-Traumatic Stress Disorder, Princeton 1995.